Płeć zmiany

• Druk: Łódź, 2018
• Autor: Izabela Desperak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Publikacja zawiera analizę transformacji w Polsce z perspektywy społecznej zmiany uwzględniającej wymiar płci. Składa się na nią prezentacja teoretycznego zaplecza i metodologicznych założeń, następnie omówienie wybranych wymiarów analizy (takich jak rynek pracy, przestrzeń publiczna, dyskurs publiczny, polityki płci) na podstawie literatury przedmiotu i badań autorki, a na koniec opis badań własnych obejmujących wspomniane wymiary analizy (wyrywkowo) z lat 1989-2015. Autorka bada treści gazet i czasopism (z lat 1989, 2009), ogłoszeń o pracę (1995-2010), reklam telewizyjnych (1997, 2010) oraz telewizyjnych kampanii parlamentarnych i prezydenckich kampanii wyborczych (1999, 2000, 2010, 2011, 2015).
Na tle innych prac poświęconych transformacji w Polsce publikację tę wyróżnia przyjęcie teoretycznej i badawczej perspektywy gender oraz niezwykle szeroki zakres czasowy i metodologiczny prezentowanych badań, dotyczących także najnowszych wydarzeń, m.in. kampanii wyborczych z 2015 r. oraz fenomenu nowego ruchu kobiet - Czarnych Protestów, Strajku Kobiet i Marszy Czarnych Parasolek.
Książka jest kierowana zarówno do badaczy społecznych, jak i specjalistów z zakresu nauk o polityce oraz do przedstawicielek i przedstawicieli studiów gender.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8088-815-9
• ISBN druku: 978-83-8088-814-2
• Liczba stron: 416

Pobierz spis treści»

1.	Wstęp	9
1.1.	Metodologiczne dylematy badań nad płcią, stereotypami i dyskryminacją	10
1.2. Badacze a stereotypy płci	11
1.3. Struktura pracy	16

2.	Płeć zmiany. Transformacja, demokratyzacja i płeć	19
2.1. Płeć demokracji	20
2.2.	Podział na sferę prywatną i publiczną	26
2.3.	Polityka równości płci czy konserwatywny zwrot?	31

3.	Płeć w naukach społecznych	45
3.1. Początki socjologii	45
3.2. Horyzont, mainstream i kanon	47
3.3.	Kres patriarchatu, fala równouprawnienia, nowy kontrakt płci i demokratyzacja intymności	54
3.4.	Płeć na mapie globalnego wyzysku – teoria systemu światowego Immanuela Wallersteina	60

4.	Nierówności płci i ich wyjaśnianie	63

5.	Stereotypy płci a nierówności	71
5.1. Kobieta tradycyjna	77
5.2. Tradycja czy zmiana?	81
5.3.	Stereotyp, autostereotyp a tożsamość	85
5.4.	Tożsamość zbiorowa polskich kobiet	88
5.5.	Tożsamość indywidualna a zbiorowa	91

6.	Socjalizacja do nierówności	93
6.1. Rodzinna reprodukcja nierówności	93
6.2.	Podwójny standard w socjalizacji i edukacji. Kobiecość i męskość w podręcznikach szkolnych	103
6.3.	Rola mass mediów w kreowaniu i upowszechnianiu stereotypowych wizji męskości i kobiecości	111
6.4.	Monsteryzacja kobiet w świetle wyników analizy zawartości prasy 2005–2012	114

7.	Miejsce dla kobiet: obrazy i przestrzenie transformacji	131
7.1.	Media feministyczne – alternatywa dla mainstreamu	132
7.2.	Kobiece przestrzenie – próba analizy proksemicznej	137
7.3.	Walka o miejsce w przestrzeni publicznej – od sztuki krytycznej do miejskiej  partyzantki	146
7.4.	Przestrzeń publiczna – przestrzeń politycznych manifestacji	156

8.	Płeć, seksualność i polityka	159
8.1.	Upolitycznienie prywatnego – aborcja, antykoncepcja, związki partnerskie i zapłodnienie in vitro	160
8.2.	Wartości chrześcijańskie, presja Kościoła katolickiego czy patriarchalny backlash?	162
8.3. Historia aborcji w polskim prawie	166
8.4. Dyskurs wokół aborcji	171
8.5. Funkcjonowanie ustawy	172

9.	Kobiety, praca i nierówności ekonomiczne w procesie transformacji	177
9.1. „Wypychanie” kobiet ze sfery pracy	178
9.2. Feminizacja biedy	186

10.	Przemoc wobec kobiet i przemoc domowa	201
10.1. Kobiety doświadczające przemocy (2005) 	202
10.2. Prawne instytucje a przemoc wobec kobiet (2017) 	210

11.	Polityczność ruchów kobiecych	217
11.1.	Zakaz aborcji – hipotetyczny zwornik hipotetycznego ruchu kobiecego	220
11.2. Społeczny ruch matek	221
11.3.  Kongresy Kobiet	224
11.4.	Czarne Protesty, Strajk Kobiet i Dziewuchy Dziewuchom	226
11.5.	Aktywność społeczna i polityczna kobiet mieszkających na wsi	230

12.	Medialne obrazy kobiet i mężczyzn	241
12.1.	Płeć w dyskursie publicznym i politycznym. Analiza porównawcza prasy codziennej i mediów feministycznych z lat 1989–2009	246
12.2.	Analiza zawartości „Gazety Wyborczej” 1 lipca – 31 grudnia
1989 roku	248
12.3.	Analiza zawartości mediów kobiecych w latach 1989–2009 na przykładzie „Kroniki Kobiet” i portalu Feminoteka	262
12.4.	Porównanie ilościowej i jakościowej analizy treści „Gazety Wyborczej”, „Kroniki Kobiet” i portalu Feminoteka	274
12.5.	Analiza treści podsumowania tygodnika „Polityka”: Ludzie roku	277
12.6.	Kobiety, mężczyźni i praca – analiza zawartości prasowych ofert pracy	281
12.7. Płeć w kampaniach wyborczych	301
12.8. Kobiety i mężczyźni w reklamie telewizyjnej	343
12.9. Podsumowanie analiz treści	347

13.	Płeć transformacji. Próba podsumowania	351

Bibliografia	355
Summary	375
Aneks 1. Kwestionariusz ankiety w badaniu przemocy przeprowadzonym dla Centrum Praw Kobiet, 2005	379
Aneks 2. Kobiety na pierwszych stronach „Gazety Wyborczej” i portalu Feminoteka	383
Spis rysunków 	411
Spis tabel	413
Nota o Autorce	415