Powszechna historia ustroju Wybór źródeł
W ślad za wydanym w 2012 roku podręcznikiem Powszechna historia ustroju autorstwa Mariana Klementowskiego przygotowany został Wybór źródeł z tegoż przedmiotu. Myślą wiodącą opracowania jest powiązanie z układem oraz treścią podręcznika M. Klementowskiego i zilustrowanie materiałem, głównie normatywnym, omawianych ustrojów państwowych, poszczególnych instytucji czy też obszarów życia publicznego przeszłych epok.
Obszerny wybór źródeł (liczy 299 pozycji), jakiego dokonali autorzy, został podzielony został na pięć części. Cztery pierwsze odnoszą się do działów podręcznika M. Klementowskiego, z tym że część pierwsza (A) „Ustroje państw w średniowieczu” odpowiada łącznie działom I–III w ujęciu podręcznikowym. W każdej z czterech części „Wyboru” zasadniczymi wyznacznikami rzeczowymi są cztery obszary: 1. Ustroje państwowe oraz organizacja zarządu centralnego i lokalnego, 2. Państwo a gospodarka i społeczeństwo, 3. Sądownictwo, 4. Państwo a wyznania.
Autorzy dokonali wyboru tekstów, korzystając w znakomitej większości z polskich przekładów i zbiorów (w kilkunastu przypadkach dokonali tłumaczeń własnych, jak również wykorzystali niepublikowane tłumaczenia W. Sawickiego przechowywane w Katedrze Historii Państwa i Prawa UMCS). Sięgnęli do kilkudziesięciu różnorodnych opracowań – od najstarszych pochodzących jeszcze z lat przed I wojną światową, przez teksty z okresu międzywojennego, dochodząc do wyboru źródeł współczesnych. Wykorzystali zbiory z powszechnej historii ustroju poprzedników, począwszy od wyboru M. Sczanieckiego (w opracowaniu M. Wąsowicza) powstałego w środowisku warszawskim, następnie wyborów B. Lesińskiego i J. Walachowicza oraz A. Gulczyńskiego, B. Lesińskiego, J. Walachowicza, J. Wiewiórowskiego pod red. B. Lesińskiego będących efektem prac poznańskich historyków ustroju i prawa, kolejno zbioru M. J. Ptaka, M. Kinstlera z wrocławskiego ośrodka historyczno-prawnego i M. Hładija, D. Malca, J. Malca, Z. Zarzyckiego ze środowiska krakowskiego – by wymienić te najważniejsze. W tym szeregu znajduje się także książka Najstarsze konstytucje z końca XVIII i I połowy XIX wieku w opracowaniu P. Sarneckiego. Oprócz tego teksty pochodzą z licznych publikacji historyków i prawników, które ze względu na walory tłumaczeń służą wykorzystaniu, a są dziś rzadkie i trudno dostępne.
Książka jest przeznaczona dla studentów prawa oraz innych kierunków w obszarze nauk społecznych i humanistycznych. Może służyć zarówno w przygotowaniach egzaminacyjnych, jak i na seminariach magisterskich oraz doktoranckich. Dzięki obszernemu i głębokiemu przedstawieniu tekstów (od progu średniowiecza po wiek XX) może być także pomocą dla prawników bądź historyków, którzy w analizach przeszłości widzą sens i możliwość rozwiązań problemów współczesnych.
Arkadiusz Bereza
Ur. 4 listopada 1968 r. w Nisku (województwo podkarpackie). Ukończył studia na kierunku prawo na Wydziale Prawa i Administracji oraz na kierunku historia na Wydziale Humanistycznym. Od 1992 r. pracownik naukowo-dydaktyczny na Wydziale Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Do 2013 r. zatrudniony w Katedrze Historii Państwa i Prawa Wydziału Prawa i Administracji UMCS. W 2012 r. otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa. Od 2013 r. Kierownik Katedry Teorii Organizacji i Kierownictwa w Instytucie Administracji i Prawa Publicznego na Wydziale Prawa i Administracji UMCS. Od 2014 r. Prorektor UMCS ds. ogólnych.
Prowadził wykłady i ćwiczenia dla studentów z przedmiotów historyczno-prawnych (historia prawa polskiego, powszechna historia prawa, historia administracji, dzieje wymiaru sprawiedliwości, ewolucja ustroju państw nowożytnych, etc), obecnie zaś – także wykłady ze współczesnych kultur prawnych, organizacji i zarządzania w administracji publicznej, zawodów prawniczych oraz ścieżek kariery prawniczej.
Jest autorem 7 monografii z historii wymiaru sprawiedliwości i dziejów sądownictwa (dotyczących także Lublina i regionu lubelskiego), około 80 artykułów naukowych publikowanych w kraju i za granicą o różnorodnej tematyce badawczej (m. in. z zakresu historii ustroju i administracji, obrotu nieruchomościami z udziałem cudzoziemców, zasad świadczenia pomocy prawnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej, funkcjonowania samorządów prawniczych) oraz współautorem i redaktorem kilku zbiorów i wydawnictw dydaktycznych dla studentów prawa i aplikantów radcowskich.
Wojciech Witkowski
Wojciech Witkowski (ur. 1946), profesor doktor habilitowany, historyk prawa i administracji, członek Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Od 1970 do 2018 pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Historii Państwa i Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, którą kierował w latach 2008–2016. W latach 1993–1999 prorektor Uniwersytetu do spraw studenckich i nauczania. Od 2002 do 2011 członek Państwowej Komisji Akredytacyjnej.
Profesor Wojciech Witkowski specjalizuje się w historii wymiaru sprawiedliwości i prawa w Polsce i Europie w XVI–XX w., historii administracji oraz w dziejach nauki i kultury prawa. Jest Autorem ponad 150 prac naukowych, w tym: Sądownictwo administracyjne w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim 1807–1867 (Warszawa 1984), Komisja Rządowa Sprawiedliwości w Królestwie Polskim 1815–1876 (Lublin 1986), Aleksander This i Jan Kanty Wołowski – wybitni prawnicy Królestwa Polskiego (Lublin 2001, książka wyróżniona Lubelską Nagrodą Naukową za rok 2001), Nowożytna skarbowość na ziemiach polskich (1764-1918), w: System Prawa Finansowego, red. C. Kosikowski, t.1, Warszawa 2010, Prawo karne na ziemiach polskich w dobie zaborów i w pierwszych latach II Rzeczypospolitej (1795-1932) w: System Prawa Karnego, red. A. Marek, t. 2, Warszawa 2011.