Pracownia Chemii Ogólnej i Analitycznej
Skrypt dla studentów Wydziału Biologii UW przygotowany przez pracowników Wydziału Chemii UW. Opisane w nim ćwiczenia obejmują analizę jakościową kationów I (Al3+, NH4+, Ca2+, Mg2+) i II (Ag+, Cu2+, Fe3+, Cr3+) oraz anionów (SO42–, CO32–, C2O42–, PO43–, Cl–, I–, NO3–) wraz z reakcjami charakterystycznymi umożliwiającymi wykrywanie poszczególnych kationów i anionów.
W drugiej części zawarto ćwiczenia dotyczące metod analizy ilościowej, w tym sposoby nastawiania mian roztworów,
miareczkowanie kwasowo-zasadowe, kompleksometrię, oksydymetrię, a także pehametrię wraz z wyjaśnieniem podstawowych wzorów stosowanych przy obliczaniu pH roztworów. Część trzecią poświęcono spektrofotometrii. W końcowej części skryptu podano wymagania do kolokwiów oraz przykłady pytań i zadań na tych sprawdzianach.
*********
The General and Analytical Chemistry Laboratory. The Script for Students of the Faculty of Biology at the University of Warsaw
A collection of exercises covering the
qualitative analysis of cations I (Al3+, NH4+, Ca2+, Mg2+) and II (Ag+, Cu2+, Fe3+, Cr3+), and anions (SO42–, CO32–, C2O42–, PO43–, Cl–, I–, NO3–), together with characteristic reactions enabling detection of particular cations and anions. The script also contains the exercises in the
quantitative analysis methods, including the ways of standardizing solutions, acid-base titration,
complexometry, oxidimetry, as well as pH-metry with an explanation of the basic formulas used in calculating the pH of solutions, and
spectrophotometry.
Regulamin laboratorium chemicznego 7
Tematy ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć 10
Sposób prowadzenia dziennika laboratoryjnego 10
Zasady pracy w laboratorium chemicznym 12
Równania reakcji chemicznych Tadeusz Krawczyński 15
Ćwiczenia wstępne (typy reakcji) Tadeusz Krawczyński 24
ANALIZA JAKOŚCIOWA Tadeusz Krawczyński 27
Analiza kationów I (Al3+, NH4+, Ca2+, Mg2+) 30
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Al3+ 30
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
NH4+ 31
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Ca2+ 31
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Mg2+ 32
Sposób wykonania analizy kationów I 34
Analiza kationów II (Ag+, Cu2+, Fe3+, Cr3+) 37
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Ag+ 37
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Cu2+ 39
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Fe3+ 40
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu
Cr3+ 42
Sposób wykonania analizy kationów II 44
Reakcje charakterystyczne dla poszczególnych
kationów 44
Analiza mieszaniny dwóch kationów 46
Analiza anionów (SO42–, CO32–, C2O42–, PO43–, Cl–, I–, NO3–) 51
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu
SO42– 51
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu
CO32– 51
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu
C2O42– 52
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu
PO43– 53
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu Cl–
54
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu I–
54
Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu
NO3– 55
Sposób wykonania analizy anionów 56
Reakcje charakterystyczne dla poszczególnych
anionów 57
Wykrywanie anionów w mieszaninach zawierających
dwa aniony 59
ANALIZA ILOŚCIOWA Iwona Paleska, Magdalena Maj-Żurawska 66
Sposoby nastawiania mian roztworów 67
Alkacymetria. Miareczkowanie kwasowo-zasadowe 67
Nastawianie miana kwasu solnego 70
Podstawowe wzory stosowane przy obliczeniach pH roztworów 76
Potencjometria. Pomiar pH Jan Kotowski, Elżbieta Wagner-Czauderna 77
Potencjometria. Oznaczanie chlorków w wodach pitnych
Elżbieta Wagner-Czauderna, Magdalena Maj-Żurawska 79
Kompleksometria. Kompleksometryczne oznaczanie cynku
Izabela Surowiec 81
Oksydymetria. Oznaczanie tlenu metodą Winklera
Magdalena Maj-Żurawska 83
Spektrofotometria Teresa Jędral, Wiktor Pawłowski 85
ĆWICZENIA FAKULTATYWNE Barbara Kowalewska 91
Biotechnologia i elektrochemia w praktyce
Pozyskiwanie energii z mikroorganizmów
Wymagania do kolokwiów 94
Analiza jakościowa. Przykłady pytań i zadań 94
Analiza ilościowa. Przykłady pytań i zadań 96
