Reprezentatywna mikroskala? - 14 Dzień powszedni w Czeladzi w okresie okupacji hitlerowskiej we wspomnieniach mieszkańców miasta

• Druk: Katowice, 2016
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Studia o Kulturze
• Redakcja naukowa: Aleksandra Dębska-Kossakowska, Małgorzata Krakowiak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Autorzy interdyscyplinarnej monografii obszarem swoich badań uczynili Czeladź – niewielkie miasto leżące w województwie śląskim, a ściślej, w Zagłębiu Dąbrowskim – i postanowili sprawdzić, czy może być ono reprezentatywne dla… całej Polski.

Tak powstał tytuł: "Reprezentatywna mikroskala?" Opatrzono go znakiem zapytania z dwóch powodów. Po pierwsze, być może nie wszyscy czytelnicy zostaną przekonani, że opisywane miejsce wraz z jego historią i obrazem społecznych, światopoglądowych, politycznych tendencji reprezentuje losy charakterystyczne dla całego kraju. Po drugie zaś – niektórzy z nich prawdopodobnie uznają, że ukazane wybory czeladzian absolutnie nie reprezentują takiej wizji świata i człowieka, która – ich zdaniem – jest reprezentatywna i prawdziwa. Wkraczamy tu w obszar interpretacji – proponujemy zastanowienie się nad tym, co i dlaczego chcą pamiętać bądź przemilczać zarówno czeladzianie, jak i przyglądający się im mieszkańcy innych miejsc.

Książka jest refleksją nad świadomością lokalnej tradycji i zarazem pytaniem o jej trwałość; jest pytaniem o lokalną tożsamość. Bezpośredni powód jej powstania ujawniono w podtytule: z okazji 70. rocznicy bitwy o Monte Cassino przypomniano postaci – do tej pory udokumentowano biografie 16 żołnierzy – uczestników bitwy pochodzących z Czeladzi. Każdy z nich związany był ze swoją małą ojczyzną. Do armii Andersa wiodły ich różne szlaki. Mimo zindywidualizowanych losów tworzyli wspólnotę. W przeważającej większości zdecydowali się powrócić do miasta po II wojnie światowej. Niezależnie od miejsca, w którym przebywali, nie nazywając tego wprost, byli pewni własnej tożsamości kulturowej. Symboliczny wymiar samej bitwy, dróg wiodących do Włoch oraz szlaku powrotów potraktowano tu jako pars pro toto losów Polaków w XX stuleciu, a współczesną świadomość mitów kulturowych poddano weryfikacji.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
• Redakcja: Aleksandra Dębska-Kossakowska, Małgorzata Krakowiak
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8012-833-0

Spis treści

Małgorzata Krakowiak
Reprezentatywna mikroskala? Pytania o trwałość lokalnej tożsamości / 7

Lokalna tożsamość

Beata Gontarz
O tożsamości / 25

Adrian Jaworek
Zagłębie Dąbrowskie. Problemy tożsamości / 41

Małgorzata Krakowiak, Adrian Jaworek, Antonina Szybowska, Kamilla Termińska
W trosce o lokalną integrację i dziedzictwo / 59

Wokół bitwy pod Monte Cassino

Iwona Szaleniec
Biogramy czeladzkich uczestników bitwy pod Monte Cassino / 79

Aleksandra Dębska-Kossakowska
Czeladzcy uczestnicy bitwy pod Monte Cassino. Komentarz / 105

Jan Walczak
Monte Cassino w pracach historyków. Legenda jasna i ciemna / 133

Monika Wiszniowska
Melchiora Wańkowicza literacki obraz bitwy pod Monte Cassino / 167

Stefan Zabierowski
Legenda Monte Cassino / 179

Antonina Szybowska
Czerwone maki na Monte Cassino — analiza muzyczna / 191

Aleksandra Dębska-Kossakowska
Świadectwa czeladzkich uczestników bitwy pod Monte Cassino / 195

Ile dziś zostało z nie tylko lokalnego patriotyzmu?

Marta Rusek-Cabaj
O Czeladzi napisano… Literatura przedmiotowa dotycząca miasta / 225

Wiesława Konopelska
Literacka Czeladź. Wędrówka przez dziesięciolecia po czasy najnowsze / 253

Antonina Szybowska
Dzień powszedni w Czeladzi w okresie okupacji hitlerowskiej we wspomnieniach mieszkańców miasta  / 295

Małgorzata Krakowiak, Paweł Matyszkiewicz, Wiesława Konopelska
Historyczna świadomość najmłodszego pokolenia czeladzian / 347

Indeks osobowy / 369

Sommario / 381
Summary / 383