Sercowo-płucne testy wysiłkowe Kompendium

• Druk: Warszawa, 2023
• Redakcja naukowa: Ewa Straburzyńska Migaj
• Wydawca: PZWL

Sercowo-płucny test wysiłkowy (CPET), zwany też spiroergometrycznym, to badanie niezbędne w nowoczesnej diagnostyce czynnościowej, coraz częściej wykorzystywane w praktyce klinicznej w związku z systematycznym rozszerzaniem wskazań do jego wykonywania. Wyniki badań nieustannie potwierdzają, że parametrem wyznaczającym rokowanie u pacjenta jest wydolność fizyczna. Tylko CPET umożliwia jej obiektywną i powtarzalną ocenę. Co więcej, parametry tego testu pozwalają ustalić główną przyczynę nietolerancji wysiłku w różnych grupach pacjentów.
W ostatnich latach CPET wykonywany jest w połączeniu z obrazowaniem serca, np. przy użyciu echokardiografii, m.in. w diagnostyce niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową. Najnowszy przykład stosowania tego badania dotyczy diagnostyki zespołu pocovidowego. Niniejsza publikacja stanowi kompendium aktualnej wiedzy na temat CPET, zawierające podstawy fizjologii wysiłku, zasady wykonywania i interpretacji badań oraz przegląd zastosowań w różnych scenariuszach klinicznych wraz z przykładami. Wskazówki dotyczące prowadzenia badania CPET i jego interpretacji znajdą w książce nie tylko kardiolodzy, zwłaszcza zajmujący się na co dzień chorymi z niewydolnością serca czy rehabilitacją kardiologiczną, lecz także lekarze innych specjalności, fizjoterapeuci, fizjologowie wysiłku, pielęgniarki i studenci.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Ewa Straburzyńska Migaj
• ISBN: 978-83-01-22990-0
• ISBN druku: 978-83-01-22849-1
• Liczba stron: 268

1. Fizjologiczne podstawy testów wysiłkowych – Karol KAMIŃSKI     1
2. Zasady prowadzenia testów sercowo-płucnych     11
	2.1. Warunki wykonywania spiroergometrycznych testów wysiłkowych – Małgorzata KURPESA     11
	Wyposażenie pracowni     11
	Personel     13
	Bezpieczeństwo badania     14
	2.2. Protokoły stosowane przy wykonywaniu CPET – Małgorzata KURPESA     15
	2.3. Systemy do analizy gazów oddechowych – Maciej MACHOWSKI     19
	Analiza gazów oddechowych     20
	Kalibracja sprzętu     23
3. Badanie spirometryczne dla potrzeb sercowo-płucnego testu wysiłkowego – Tomasz PIORUNEK     25
	3.1. Wskazania i przeciwwskazania do spirometrii     28
	Wskazania do spirometrii     28
	Względne przeciwwskazania do spirometrii     29
	3.2. Warunki wykonywania spirometrii     30
	3.3. Kryteria poprawności badania i powtarzalności pomiarów     31
	3.4. Kryteria rozpoznania i oceny zaawansowania zaburzeń wentylacji     33
	3.5. Przykłady wyników badań spirometrycznych     35
4. Najważniejsze parametry testu spiroergometrycznego – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     39
	4.1. Parametry wydolności i czynności układu krążenia     40
	Zużycie tlenu (VO2)     42
	Eliminacja dwutlenku węgla (VCO2)     44
	Współczynnik wymiany oddechowej (RER)     44
	Próg beztlenowy, próg wentylacyjny (AT, VT)     45
	Puls tlenowy     46
	4.2. Parametry wentylacyjne CPET     46
	Rezerwa oddechowa     47
	Wentylacja oscylacyjna     47
	4.3. Parametry sprawności wymiany gazowej w płucach     47
	Wentylacyjny równoważnik dwutlenku węgla i tlenu     48
	Wskaźnik sprawności wentylacji podczas wysiłku (VE/VCO2 slope)     49
	Ciśnienie parcjalne CO2 i O2 w powietrzu końcowowydechowym (PETO2 i PETCO2)     49
	4.4. Parametry klasycznego elektrokardiograficznego testu wysiłkowego (ExT)     50
5. Interpretacja wyników testu spiroergometrycznego – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     55
	5.1. Wykresy Wassermana     58
	5.2. Zużycie tlenu (VO2)     60
	5.3. Puls tlenowy (puls O2)     62
	5.4. Próg beztlenowy, próg wentylacyjny     63
	5.5. Wentylacja     65
	5.6. Równoważnik wentylacyjny VO2 i VCO2     67
	5.7. Wskaźnik efektywności wentylacji (VE/VCO2 slope)     67
	5.8. Ciśnienie parcjalne tlenu i dwutlenku węgla w powietrzu końcowowydechowym     68
	5.9. Rezerwa sercowa     68
	5.10. Wskaźnik chronotropowy     70
	5.11. Powysiłkowe zwalnianie częstotliwości serca (HRR)     70
	5.12. Raport końcowy     71
6. Zastosowanie testu w wybranych sytuacjach klinicznych     73
	6.1. Pacjent z niewydolnością serca – Magdalena DUDEK     73
	Szczytowe pochłanianie tlenu     75
	Współczynnik wymiany oddechowej     77
	Submaksymalny test spiroergometryczny     77
	Wydajność wentylacji     77
	Próg wentylacyjny     78
	Ciśnienie końcowowydechowe dwutlenku węgla (PETCO2)     79
	Wentylacja oscylacyjna     79
	Wskaźnik wydajności zużycia tlenu (OUES)     80
	Wysiłkowa moc wentylacyjna     80
	Seryjne testy spiroergometryczne     80
	Oszacowanie ryzyka za pomocą testu spiroergometrycznego ograniczonego objawami u pacjenta z HF     82
	CPET u pacjenta z HF a choroby współtowarzyszące     82
	Podsumowanie     85
	6.2. Pacjent z podejrzeniem lub potwierdzoną kardiomiopatią przerostową – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     89
	6.3. Test spiroergometryczny w diagnostyce różnicowej duszności wysiłkowej – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     92
	6.4. Pacjent z podejrzeniem lub potwierdzonym nadciśnieniem płucnym – Jacek MIGAJ     97
	Mechanizmy patologiczne     98
	Parametry badane podczas sercowo-płucnego testu wysiłkowego     98
	Podsumowanie     105
	6.5. Sercowo-płucny test wysiłkowy w diagnostyce chorób układu oddechowego – Marcin GRABICKI     107
	6.6. Sercowo-płucne testy wysiłkowe w rehabilitacji kardiologicznej – Dominika SZALEWSKA, Piotr NIEDOSZYTKO     115
	Wysiłek fizyczny w rehabilitacji kardiologicznej     115
	Wykorzystanie CPET w planowaniu wysiłku fizycznego     115
	Kwalifikacja do CPET w czasie rehabilitacji kardiologicznej     116
	Odrębności w wykonaniu CPET w celach rehabilitacji kardiologicznej     116
	Planowanie treningu na podstawie CPET     116
	Ocena efektów rehabilitacji kardiologicznej     119
	Podsumowanie     120
	6.7. Sportowcy wyczynowi – Krzysztof KUSY     121
	Cele testu     121
	Specyfika procedur testowych     122
	Wskaźniki i interpretacja     131
	6.8. Sercowo-płucne testy wysiłkowe u dzieci – Katarzyna ŁUCZAK-WOŹNIAK, Bożena WERNER     139
	Różnice w przeprowadzaniu sercowo-płucnego testu wysiłkowego pomiędzy pacjentami pediatrycznymi a dorosłymi     140
	Wskazania do wykonania sercowo-płucnego testu wysiłkowego u dzieci     140
	Przygotowanie pacjenta do badania     142
	Wybór protokołu     142
	Różnice w mierzonych parametrach u pacjentów pediatrycznych i u dorosłych     144
	Powikłania testu wysiłkowego     155
	Wybrane sytuacje szczególne     155
	Podsumowanie     158
	6.9. Sercowo-płucny test wysiłkowy z oceną obrazową (spiroergoechokardiografia) – Krzysztof SMARŻ     160
	Warunki techniczne i oceniane parametry     161
	Zastosowanie kliniczne     164
	Podsumowanie     168
7. Przypadki kliniczne     173
PRZYPADEK 1. Zdrowy mężczyzna, badanie na cykloergometrze i bieżni – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     173
PRZYPADEK 2. Sportowiec – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     176
PRZYPADEK 3. Zdrowa kobieta – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK 178
PRZYPADEK 4. Pacjent z kardiomiopatią alkoholową przed okresem abstynencji i po nim – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     181
PRZYPADEK 5. Pacjent z kardiomiopatią rozstrzeniową przed umiarowieniem przewlekłego migotania przedsionków i po nim – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     184
PRZYPADEK 6. Pacjent z chorobą nadciśnieniową serca z migotaniem przedsionków – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     188
PRZYPADEK 7. Pacjent z chorobą wieńcową w okresie niewydolności serca – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     190
PRZYPADEK 8. Pacjent z przewlekłą niewydolnością serca i otyłością – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     193
PRZYPADEK 9. Pacjent z przewlekłą niewydolnością serca przed wszczepieniem układu do stymulacji resynchronizującej (CRT) i po wszczepieniu CRT – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     195
PRZYPADEK 10. Pacjentka z kardiomiopatią rozstrzeniową i POChP – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     199
PRZYPADEK 11. Pacjent z POChP, sarkoidozą i pylicą płuc w okresie nadciśnienia płucnego – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     201
PRZYPADEK 12. Pacjent z POChP i rozedmą pęcherzową płuc – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     204
PRZYPADEK 13. Pacjent z mukowiscydozą – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     206
PRZYPADEK 14. Pacjent z kardiomiopatią przerostową – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     208
PRZYPADEK 15. Pacjent z kardiomiopatią przerostową z ponadprzeciętną tolerancją wysiłku – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     210
PRZYPADEK 16. Pacjentka z kardiomiopatią przerostową z nieprawidłową odpowiedzią ciśnienia tętniczego – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ, Hubert POPIAK     213
PRZYPADEK 17. Pacjentka z nadciśnieniem płucnym tętniczym – Karol KAMIŃSKI     215
PRZYPADEK 18. Pacjentka z zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniem płucnym – Jacek MIGAJ     217
PRZYPADEK 19. Pacjent poddany rehabilitacji kardiologicznej – Dominika SZALEWSKA, Piotr NIEDOSZYTKO     220
PRZYPADEK 20. Pacjent z poprawą wydolności po rehabilitacji kardiologicznej – „responder” (badanie CPET-ESE) – Krzysztof SMARŻ     222
PRZYPADEK 21. Pacjent bez poprawy wydolności po rehabilitacji kardiologicznej – „non-responder” (badanie CPET-ESE) – Krzysztof SMARŻ     226
PRZYPADEK 22. Przewlekła niewydolność serca – ocena spiroergometryczna leczenia zgodnego z zaleceniami 2016/2021 – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     229
PRZYPADEK 23. Przewlekła niewydolność serca z poprawą frakcji wyrzutowej – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     233
PRZYPADEK 24. Ocena spiroergometryczna pacjenta z zaawansowaną niewydolnością serca przed przeszczepieniem serca i po przeszczepieniu – Magdalena DUDEK, Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     236
PRZYPADEK 25. Mężczyzna po COVID-19 – Ewa STRABURZYŃSKA-MIGAJ     240
Sportowcy wyczynowi – wprowadzenie do przypadków 26–34 – Krzysztof KUSY     242
PRZYPADEK 26. Kobieta uprawiająca kajakarstwo – Krzysztof KUSY     243
PRZYPADEK 27. Mężczyzna uprawiający boks amatorski – Krzysztof KUSY     245
PRZYPADEK 28. Kobieta uprawiająca triathlon – Krzysztof KUSY     247
PRZYPADEK 29. Mężczyzna uprawiający kolarstwo – Krzysztof KUSY     249
PRZYPADEK 30. Mężczyzna uprawiający chód sportowy – Krzysztof KUSY     251
PRZYPADEK 31. Kobieta uprawiająca sprint lekkoatletyczny – Krzysztof KUSY     253
PRZYPADEK 32. Mężczyzna uprawiający futsal – Krzysztof KUSY     256
PRZYPADEK 33. Kobieta uprawiająca tenis – Krzysztof KUSY     258
PRZYPADEK 34. Mężczyzna uprawiający taekwondo olimpijskie – Krzysztof KUSY 260
Skorowidz     263