Ziemia i środowisko

• Druk: Warszawa, 2023
• Autor: Sławomir Michałkiewicz, Tetiana Starodub, Władimir Starodub, Zygfryd Witkiewicz
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Książka przedstawia szczegółowy opis szeroko pojętego środowiska życia człowieka oraz zjawisk odpowiadających za stan tego środowiska. Opisano miejsce Ziemi w układzie słonecznym i scharakteryzowano jej sfery: atmosferę, litosferę, hydrosferę i biosferę. Omówiono umiejscowienie poszczególnych sfer, ich budowę, rozmiary i zjawiska w nich zachodzące. Scharakteryzowano zjawiska fizykochemiczne zachodzące w środowisku naturalnym oraz ich wpływ na poszczególne sfery, na powstanie i trwający około 5 miliardów lat rozwój życia na Ziemi oraz tworzenie się pierwiastków we wszechświecie. Wiele miejsca poświęcono historii powstawania skał i minerałów litosfery oraz procesom chemicznym powodującym ich ogromną różnorodność. Centralną częścią biosfery jest człowiek, którego istnienie w decydującym stopniu zależy od pozostałych sfer. Człowiek w znacznym stopniu wpływa na środowisko poprzez jego kształtowanie, ale nierzadko też zanieczyszcza je i powoduje ocieplenie klimatu niosące wiele negatywnych skutków. Zagadnienia te, jak również problemy uchronienia Ziemi przed katastrofą ekologiczną są omawiane w przedstawionej książce. Książka jest przeznaczona dla wszystkich, którzy są zainteresowani naukami o Ziemi i zajmują się problemami środowiska. Może ona być wykorzystywana zarówno przez wykładowców, jak i zgłębiających wiedzę z zakresu nauki o środowisku, geologii, geodezji i zagrożeń ekologicznych. Jest to książka nie tylko dla specjalistów, studentów i doktorantów zajmujących się nauką o Ziemi, ale dla wszystkich zainteresowanych środowiskiem naturalnym, jego genezą i procesami w nim zachodzącymi.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Geografia
• ISBN: 978-83-01-22963-4
• ISBN druku: 978-83-01-22854-5
• Liczba stron: 386

1. Wstęp      1
1.1. Ogólna charakterystyka podstawowych składników środowiska      4
1.2. Zawartość pierwiastków w naturze      11
1.3. Pierwiastki chemiczne i kosmos      16
1.4. Klasyfikacja geochemiczna pierwiastków      34
2. Atmosfera      37
2.1. Charakterystyka atmosfery Ziemi      39
2.2. Jonosfera, magnetosfera, pasy radiacyjne Van Allena      46
2.3. Pochłanianie promieniowania słonecznego przez atmosferę i pochodzenie życia na Ziemi      54
2.4. Podstawowe typy reakcji przebiegających w różnych sferach atmosfery      58
2.5. Chemia stratosfery i troposfery      64
2.6. Reakcje chemiczne wpływające na stężenie wody w atmosferze      69
2.7. Reakcje z udziałem tlenków azotu, węgla oraz metanu      75
2.8. Reakcje fotochemiczne przebiegające w jonosferze      76
2.9. Fotosynteza i chemosynteza – podstawy istnienia życia. Ekosystemy chemosyntetyczne      79
2.10. Środowiska ekstremalne a powstanie życia      94
2.11. Chemia zanieczyszczonej atmosfery      99
2.12. Aerozol atmosferyczny – powstawanie i właściwości fizykochemiczne      108
3. Hydrosfera      119
3.1. Pojęcia podstawowe      120
3.2. Właściwości fizykochemiczne wody      121
3.3. Struktura wody i jej osobliwości      123
3.4. Struktura wody w wielkiej skali     Hydraty gazowe      126
3.5. Wnęki w strukturze wody      130
3.6. Woda nanorurkowa      133
3.7. Stany metastabilne wody      134
3.8. Woda w naturalnych ciałach porowatych i w układach dyspersyjnych      135
3.9. Rola wody w procesach wietrzenia minerałów      136
3.10. Skład chemiczny hydrosfery      137
3.11. Mikrowarstewka powierzchniowa oceanu      139
3.12. Ciecze tkankowe      142
3.13. Krążenie wody w przyrodzie      148
3.14. Bilans wodny      152
3.15. Ocean światowy i morza      155
3.16. Dynamika wody morskiej     Wielkoskalowa cyrkulacja termohalinowa wód. Prądy morskie      164
3.17. Rzeki i jeziora      174
3.18. Wody podziemne i gejzery      186
3.19. Lodowce i stała pokrywa śnieżna      194
3.20. Zanieczyszczenia hydrosfery      196
3.21. Kwaśne deszcze i ich wpływ na środowisko przyrodnicze      219
3.22. Węglowodory ropopochodne w środowisku morskim – źródła i metody usuwania      224
3.23. Ochrona wód przed zanieczyszczeniami      233
4. Litosfera      241
4.1. Rodzaje litosfery      242
4.2. Płyty litosfery. Typy subdukcji      246
4.3. Wulkany     Rodzaje magmy i lawy      257
4.4. Przebieg historyczny dryfu kontynentów      263
4.5. Grunty skorupy ziemskiej      270
4.6. Gleba     Profil glebowy      272
4.7. Procesy glebotwórcze      273
4.8. Skład chemiczny skorupy ziemskiej      281
4.9. Podstawowe minerały litosfery      283
4.10. Historia minerałów      290
4.11. Skład chemiczny skał górskich      293
4.12. Właściwości minerałów      298
4.13. Zastosowanie minerałów      301
4.14. Palne kopaliny naturalne: kaustobiolity stałe i ciekłe      315
4.15. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne      343
5. Biosfera      349
Literatura polecana      361
Skorowidz rzeczowy      363
Skorowidz nazwisk      375
Źródła ilustracji      377
O Autorach      381