Esej o filozofii transcendentalnej
Esej o filozofii transcendentalnej jest najważniejszym dziełem Salomona Maimona, pierwotnie opublikowanym w Berlinie w 1790 roku i dedykowanym królowi polskiemu Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Książka jest wyrazem indywidualnej reakcji Autora na rewolucję w filozofii wywołaną idealizmem transcendentalnym Immanuela Kanta.
Maimon uprawia tu własną, wysoce oryginalną refleksję, odwołując się przy tym m.in. do empiryzmu Hume’a i matematyki. Autorska interpretacja aparatu pojęciowego Kanta, naznaczona swoistymi inspiracjami, pozwala Maimonowi postawić kantowskie problemy w całkiem nowym świetle, dzięki czemu Esej stanowi jedno z najśmielszych dzieł oświeceniowej filozofii krytycznej i jednocześnie zapowiedź dojrzałej postaci niemieckiego idealizmu.
Salomon Maimon o filozofii transcendentalnej, czyli jak nieporozumienia stają się czymś głębokim (Marcin Poręba) VII
ESEJ O FILOZOFII TRANSCENDENTALNEJ 1
Dedykacja 3
Wprowadzenie 7
Rozdział I. Materia, forma poznania, forma zmysłowości, forma intelektu, czas i przestrzeń 13
Rozdział II. Zmysłowość, wyobraźnia, intelekt, czyste pojęcia a priori albo kategorie, schematy, odpowiedź na pytanie quid iuris, odpowiedź na pytanie quid facti, wątpliwości ich dotyczące 21
Rozdział III. Idee rozumu, idee intelektu itd 45
Rozdział IV. Podmiot i orzecznik. To, co określane, i określenie 51
Rozdział V. Rzecz, możliwe, konieczne, racja, następstwo 59
Rozdział VI. Tożsamość, różność, przeciwstawienie, realność, negacja, logiczny i transcendentalny 65
Rozdział VII. Wielkość 71
Rozdział VIII. Zmiana, wymiana określeń itd 73
Rozdział IX. Prawda, subiektywna, obiektywna, logiczna, metafizyczna 85
Rozdział X. O ja. Materializm, idealizm, dualizm etc. 91
Krótki przegląd całego dzieła 97
Moja ontologia 135
O poznaniu symbolicznym i filozoficznym języku 149
Uwagi i wyjaśnienia dotyczące kilku miejsc, które zostały ujęte zdawkowo 183
Przekłady fragmentów łacińskich 237
Indeks nazwisk 243
