Farmakoekonomika
Publikacja Farmakoekonomika. Wybrane aspekty powstała pod redakcją naukową dr hab. Pawła Kawalca, prof. UJ. Farmakoekonomika jest nauką interdyscyplinarną, tym samym zaprezentowana publikacja łączy w sobie wartości dotyczące ekonomii zdrowia, oceny ryzyka, aspektów klinicznych, epidemiologii, technologii, badań czy zarządzania.
Autorzy szczegółowo omawiają:
- nowoczesne metody wyszukiwania, oceny wiarygodności oraz interpretacji wyników klinicznych (np. Real World Evidence, Evidence-based Medecine),
- rodzaje oraz ocenę kosztów,
- ocenę jakości życia,
- modelowanie i zastosowanie dyskontowania,
- analizy wrażliwości, decyzyjną, racjonalizacyjną i niepewności wyników.
Całość zaprezentowanej merytoryki dopełniają rozdziały dotyczące polityki lekowej i cenowo-refundacyjnej oraz przedstawienie w aspekcie ekonomicznym i społecznym dostępności do terapii lekowych i nielekowych. Istotnym rozdziałem z punktu widzenia tytułowej dziedziny jest roli oraz działań organizacji AOTMIT. Ponadto w publikacji zaznaczono wpływ farmakoekonomiki w profilaktyce chorób zakaźnych oraz ocenie postępowania w chorobach przewlekłych.
1. ELEMENTY MEDYCYNY OPARTEJ NA DOWODACH NAUKOWYCH (EBM) - Paweł Kawalec, Katarzyna Śladowska 1
Źródła danych do oceny klinicznej 2
Punkty końcowe oceniane w badaniach klinicznych 11
Metody analizy danych w badaniach klinicznych 13
Parametry EBM oceniane w badaniach klinicznych 15
Piśmiennictwo 20
2. PORÓWNANIA BEZPOŚREDNIE I POŚREDNIE W RAMACH OCENY KLINICZNEJ - Paweł Kawalec, Katarzyna Śladowska 23
Porównania bezpośrednie 23
Porównania pośrednie 24
Piśmiennictwo 30
3. REAL WORLD DATA A ANALIZY FARMAKOEKONOMICZNE- Monika Szkultecka-Dębek, Mariola Drozd 33
Co rozumiemy przez real world data? 33
Analiza farmakoekonomiczna i zastosowanie real world data 34
Miejsce real world data w analizie farmakoekonomicznej 34
Źródła danych w analizach farmakoekonomicznych a źródła danych
real world data 36
Real world data a wymagania agencji HTA na przykładzie wybranych krajów 38
Piśmiennictwo 41
4. NOWOCZESNE METODY WYSZUKIWANIA INFORMACJI MEDYCZNEJ W REALIACH EBM I RWE - Krzysztof Kus 43
Dlaczego i w jaki sposób wyszukujemy dane medyczne w wieku XXI? 43
Pozyskiwanie informacji medycznej w XXI w. 48
Przegląd wybranych medycznych baz danych i aplikacji medycznych 48
Aplikacje lekowo-medyczne 52
Ocena jakości informacji 52
Piśmiennictwo 53
5. KOSZTY W FARMAKOEKONOMICE - RODZAJE I OCENA KOSZTÓW - Paweł Moćko, Paweł Kawalec, Ewa Stawowczyk 55
Podstawowy podział kosztów w farmakoekonomice 55
Metody szacowania kosztów pośrednich 57
Inne podziały kosztów znajdujące zastosowanie w farmakoekonomice 58
Etapy analizy kosztów 61
Piśmiennictwo 63
6. KOSZTY POŚREDNIE W ANALIZACH EKONOMICZNYCH- Krzysztof Malinowski, Paweł Kawalec 65
Definicja kosztów pośrednich 65
Przykłady sytuacji, w których uwzględnia się koszty pośrednie 66
Źródła kosztów pośrednich 68
Metody szacowania kosztów pośrednich 70
Wybrane wskaźniki makroekonomiczne 71
Uwzględnienie kosztów pośrednich w analizach farmakoekonomicznych 74
Koszty pośrednie a koszty bezpośrednie 75
Przykładowa analiza kosztów pośrednich 75
Piśmiennictwo 78
7. OCENA JAKOŚCI ŻYCIA - WPROWADZENIE - Paweł Petryszyn, Aleksandra Zachariasz 81
Jakość życia, zależna od zdrowia jakość życia - definicje 81
Pomiar jakości życia - kwestionariusze ogólne i szczegółowe 83
Preferencje, wartość, użyteczność 84
Profile i indeksy stanu zdrowia, definicje QALY 85
Metody bezpośrednie pomiaru preferencji 88
Metody pośrednie pomiaru preferencji - wieloatrybutowe miary użyteczności 90
Piśmiennictwo 95
8. OCENA JAKOŚCI ŻYCIA - Dominik Dziurda, Katarzyna Kędzior 97
Zakres znaczeniowy oraz logika procesu oceny jakości życia 98
Cele oceny jakości życia 98
Jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia w świetle HTA 101
Jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia w świetle GBD 103
Metody pomiaru użyteczności stanów zdrowia 108
Piśmiennictwo 120
9. RODZAJE ANALIZ EKONOMICZNYCH, WSTĘP DO MODELOWANIA W FARMAKOEKONOMICE - Ewa Stawowczyk, Paweł Kawalec, Rafał Nowak 123
Rodzaje analiz ekonomicznych 123
Wstęp do modelowania 127
Walidacja modelu 133
Analiza wrażliwości 133
Piśmiennictwo 134
10. NOWOCZESNE MODELOWANIE W FARMAKOEKONOMICE - Piotr Ratajczak 135
Czym jest modelowanie? 135
Wytyczne dotyczące modelowania - EUnetHTA - AOTMiT 135
Kluczowe etapy tworzenia modeli analitycznych 136
Konceptualizacja modelu 136
Modelowanie stanów przejściowych (STM) 137
Symulacja zdarzeń dyskretnych (DES) 138
Modelowanie transmisji dynamicznej (DTM) 140
Szacowanie wyniku - parametry oraz miary niepewności 141
Walidacja modelu 142
Oprogramowanie wykorzystywane w modelowaniu 143
Piśmiennictwo 143
11. ZASTOSOWANIE DYSKONTOWANIA W ANALIZACH FARMAKOEKONOMICZNYCH - Magdalena Mrożek-Gąsiorowska 145
Podstawowe informacje dotyczące dyskontowania, cel dyskontowania i metody 145
Wartość stóp dyskontowych stosowanych w różnych krajach 149
Dyskontowanie efektów i kosztów w analizach farmakoekonomicznych w Polsce 151
Czy dyskontując QALY, podwójnie dyskontujemy efekty zdrowotne? 152
Piśmiennictwo 153
12. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I OCENA NIEPEWNOŚCI WYNIKÓW W ANALIZACH FARMAKOEKONOMICZNYCH - Magdalena Mrożek-Gąsiorowska 155
Cel i metody przeprowadzenia analizy wrażliwości 155
Ustalenie wpływu zmian wartości wybranych zmiennych na wyniki analizy 156
Analiza progowa - ustalenie takich wartości zmiennych, dla których
wynik będzie równy danej wartości 163
Piśmiennictwo 164
13. ANALIZA WPŁYWU NA BUDŻET ORAZ ANALIZA RACJONALIZACYJNA - Magdalena Mrożek-Gąsiorowska, Paweł Kawalec 165
Cel i metody analizy wpływu na budżet 165
Analiza racjonalizacyjna 171
Piśmiennictwo 172
14. WIELOKRYTERIALNA ANALIZA DECYZYJNA - Marcin Czech, Aleksandra Baran-Kooiker 173
Modele wielokryterialnej analizy decyzyjnej obecnie wykorzystywane
przez agencje HTA 174
Przegląd modeli WAD wykorzystywanych w badaniach HTA leków sierocych 175
Badanie przeprowadzone w Polsce 176
Piśmiennictwo 179
15. OCENA EKONOMICZNA WYROBÓW MEDYCZNYCH - Paweł Petryszyn, Aleksandra Zachariasz 183
Ocena technologii medycznych a wyroby medyczne 183
Klasyfikacja wyrobów medycznych 184
Klasyfikacja wyrobów medycznych zgodnie z logiką HTA 185
Specyfika wyrobów medycznych a trudności w ocenie ekonomicznej 187
Propozycje rozwiązań 190
Piśmiennictwo 193
16. FARMAKOEKONOMIKA W PROFILAKTYCE CHORÓB ZAKAŹNYCH - Marta Banaszczyk-Ruś, Marcin Czech 195
Specyfika chorób zakaźnych 195
Szczepienia ochronne 196
Brak szczepień a wystąpienie choroby 197
Metody analiz farmakoekonomicznych rekomendowane w profilaktyce
chorób zakaźnych 199
Zastosowanie analiz farmakoekonomicznych w ocenie szczepień - przykłady 203
Piśmiennictwo 205
17. FARMAKOEKONOMICZNA OCENA POSTĘPOWANIA W CHOROBACH PRZEWLEKŁYCH - Dorota Kopciuch 207
Znaczenie chorób przewlekłych 208
Choroby przewlekłe - aspekt jakości życia zależnej od zdrowia 209
Choroby przewlekłe - aspekt kosztowy 210
Piśmiennictwo 214
18. POLITYKA LEKOWA I CENOWO-REFUNDACYJNA - Tomasz Bochenek 217
Charakterystyka rynku leków i polityka lekowa 217
Ustalanie cen i refundacja leków 219
Piśmiennictwo 224
19. ROLA I ZADANIA AOTMiT - Roman Topór-Mądry, Dominik Dziurda, Anna Kordecka, Kamila Malinowska, Joanna Parkitna, Tomasz Tatara, Agnieszka Włodarczyk 227
Zakres i podstawy działalności AOTMiT 227
Opis podstawowych zadań i procesów 230
Współpraca międzynarodowa 252
Przykłady dobrej praktyki realizowane w AOTMiT 254
Po dsumowanie i kierunek rozwoj u 278
Piśmiennictwo 279
20. DOSTĘPNOŚĆ DO TERAPII LEKOWYCH I NIELEKOWYCH - ASPEKTY EKONOMICZNE I SPOŁECZNE - Tomasz Zaprutko 281
Model „Pharmacy Benefit Management” 282
Wskaźniki wykorzystywane do porównań cen leków 282
Koncepcja free riding 284
Mechanizmy rynkowe determinujące dostępność do leków 284
Nowe technologie w opiece zdrowotnej 285
Nowe kategorie leków 286
Piśmiennictwo 287
SKOROWIDZ 289
