Geneza i teoria turystyki
Zjawisko turystyki rodzi w środowisku badaczy oraz pośród uczestników ruchu turystycznego pytanie jak to się dzieje, że ludzie od zamierzchłych czasów wyruszają w drogę, podróżują i uprawiają turystykę. Niniejsza monografia, będąca wynikiem badania i eksplanacji wielowymiarowych zależności i związków na polu turystyki jest pierwszą tego typu publikacją, która w interdyscyplinarny sposób zajmuje się genezą turystyki. W książce zwrócono uwagę na wielość naukowych płaszczyzn, które wyjaśniają i opisują teorię turystyki. Prezentowana publikacja jest wynikiem obszernych badań na wszystkich kontynentach, w najbardziej odległych zakątkach świata oraz szczegółowych analiz literaturowych.
Książka ta stanowi bodajże pierwszą tego rodzaju –
turystyka ukazana jest z perspektywy „ogólnohumanistycznej”, inter- i multidyscyplinarnej. Jej zaletą jest ukazanie społeczno-kulturowego fenomenu zgodnie z paradygmatem całościowych ujęć humanistycznych/kulturowych, co znalazło przełożenie na jej treść. Na wysoką ocenę zasługuje strona merytoryczna przygotowanej książki. Autor syntetyzuje wiedzę oraz uwzględnia i wprowadza do obiegu naukowego nową wiedzę z obszaru literatury pięknej.
prof. dr hab. Wojciech J. Cynarski (z recenzji)
Przedstawioną książkę uważam za ważną, doniosłą z naukowego, aplikacyjnego i dydaktycznego punktu widzenia. Praca ma charakter syntetyczny, deskryptywny, eksplikacyjny, diagnostyczny, porządkujący i wnosi do rezerwuaru wiedzy, zwłaszcza do nauk humanistycznych i społecznych o turystyce, istotne ustalenia, ukazujące turystykę w sposób monograficzny, kompleksowy i holistyczny.
Książka z pewnością znajdzie licznych odbiorców na rynku, od pasjonatów turystyki zaczynając, poprzez liczne grono profesjonalistów działających w różnych organizacjach formalnych ukierunkowanych na turystykę, a także będzie źródłem rzetelnej informacji (…) dla licznej rzeszy studentów kierunków turystyki i rekreacji i wielu innych.
prof. dr hab. Zbigniew Dziubiński (z recenzji)
Wprowadzenie 9
1. Eksplanacja turystyki 13
Geneza turystyki 13
Nauki o turystyce, turystyka jako nauka 51
Postrzeganie turystyki i doświadczenie turystyczne 55
Wartości turystyki 88
2. Problematyka terminologiczna 107
Definiowanie turystyki i podstawowe pojęcia 107
Podstawowe definicje i klasyfikacje UNWTO 122
Turysta 128
Podróżnik 131
Typologie turystów 135
Atrakcyjność turystyczna 139
3. Humanistyczne zagadnienia turystyki 145
Socjologiczna perspektywa turystyki 145
Filozoficzne aspekty turystyki 152
Psychologiczne ujęcie turystyki 157
Motywy uprawiania turystyki 162
Relacje gospodarze–goście 171
4. Turystyka a aktywność fizyczna 177
Drogi, szlaki, trakty 177
Czas wolny, rekreacja i zabawa 189
Ciało i ruch 201
5. Eksploracja świata 209
Zarys dziejów podróżowania, odkryć, eksploracji i turystyki 209
Świat współczesny a turystyka 233
6. Uwarunkowania rozwoju turystyki i aktywności turystycznej 241
Czas wolny od pracy lub nauki 242
Poziom zamożności ludności i ceny usług turystycznych 243
Procesy urbanizacyjne 244
Rozwój techniki, w tym środków transportu 244
Walory i atrakcje turystyczne 247
Infrastruktura turystyczna 249
Polityka państwa w dziedzinie turystyki 253
Promocja i reklama turystyki 257
Czynniki geograficzne, demograficzne i społeczne 258
Terroryzm, wojny, konflikty a turystyka 260
Kataklizmy naturalne 263
Wpływ i zadania mediów 264
7. Klasyfikacje i rodzaje turystyki 267
Turystyka krajoznawcza 267
Turystyka wypoczynkowa 268
Turystyka lecznicza 270
Geoturystyka 272
Ekoturystyka 274
Turystyka odpowiedzialna, zrównoważona 275
Agroturystyka 277
Turystyka aktywna 279
Turystyka sportowa 285
Turystyka kulturowa i jej formy 286
Turystyka morska 314
MICE – turystyka biznesowa 315
Pozostałe rodzaje turystyki 317
Inne kryteria wyodrębniania rodzajów turystyki 327
8. Funkcje turystyki 331
Funkcja wypoczynkowa 332
Funkcja zdrowotna 334
Funkcja poznawcza 338
Funkcja edukacji kulturowej 339
Funkcja urbanizacyjna 341
Funkcja etniczna 343
Funkcja wychowawcza 345
Funkcja kształtowania postaw i świadomości ekologicznej 346
Funkcja ekonomiczna 348
Funkcja polityczna 350
Funkcja społeczna, afiliacyjna 351
Funkcja rozrywkowa 352
9. Literatura a podróże i turystyka 355
Podsumowanie 369
Bibliografia 371
Ilustracje 385
