Jurysprudencja 20. Dobro dziecka w ujęciu indywidualistycznym i wspólnotowym

• Druk: Łódź, 2023
• Autor: Karolina Mendecka
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych.
Redaktorzy serii
Marek Zirk-Sadowski, Bartosz Wojciechowski
*
Autorka książki koncentruje się na usystematyzowaniu najważniejszych kwestii oraz dostarczeniu niezbędnych wskazówek dotyczących pojęcia dobra dziecka. Nietzscheańska opozycja apollińska-dionizyjska stanowi wszechstronną propozycję ujęcia przedstawionych w pracy filozoficzno- i teoretycznoprawnych zagadnień. Pierwiastek apolliński symbolizuje intelekt, prawo i jednostkę, natomiast dionizyjski – siłę natury, instynkt oraz wspólnotę. Przyjęta w monografii formuła opierająca się na przeciwstawieniu dwóch żywiołów nawiązuje do wielu przeciwieństw – począwszy od wspólnotowego i indywidualistycznego spojrzenia na dobro i dobro dziecka przez filozofię liberalną i komunitariańską aż po teoretycznoprawne omówienie koncepcji dobra dziecka jako klauzuli oraz zasady prawnej w świetle orzecznictwa sądów oraz trybunałów krajowych i międzynarodowych.
W rozważaniach Autorki można odnaleźć jej osobiste, emocjonalne zainteresowanie analizowanym tematem. Dzięki temu publikacja nie jest jedynie „suchym”, pozbawionym życia wywodem naukowym. Wręcz przeciwnie – odnosi się do spraw doniosłych z pasją i emocją. Autorka nie ucieka też od trudnych społecznie tematów, co nadaje monografii aktualny wydźwięk.
Z recenzji dr hab. Agnieszki Bielskiej-Brodziak, prof. UŚ
Autorka przybliża dwie perspektywy myślenia o dobru dziecka, z których wyłania się obraz idei dobra dziecka w świetle napięcia między dobrem jednostki a dobrem wspólnym. Monografia jest napisana językiem komunikatywnym, co warto podkreślić, ponieważ Autorka udowadnia, że o problemach filozoficznych można pisać w sposób jasny i zrozumiały.
Z recenzji dr. hab. Przemysława Kaczmarka, prof. UWr

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8331-172-2
• ISBN druku: 978-83-8331-171-5
• Liczba stron: 220

Pobierz spis treści»

Wstęp	7

I. Tradycja ideowa	15
1.	Etymologia pojęcia dobra	17
2.	Koncepcje dobra w ujęciu filozoficznym	19
2.1.	Wspólnotowe spojrzenie na dobro: filozofia scholastyczna	22
2.2.	Odrodzenie dobra w znaczeniu indywidualistycznym	25
2.3.	Filozofia współczesna wobec problematyki dobra	31
2.4.	Współczesne filozofki wobec dobra	34
3.	Dobro: uwagi podsumowujące	36

II.	Dobro jednostki a dobro wspólne	39
1.	Dobro jednostki	41
1.1.	Dobro jednostki: centrum zainteresowania myśli liberalnej	46
1.1.1.	John Rawls: sprawiedliwość a dobro jednostki	49
1.1.2.	Ronald Dworkin: indywidualizm etyczny	50
1.1.3.	John Gray: liberalizm modus vivendi	52
1.1.4.	Joseph Raz: dobrostan a interes jednostki	53
1.1.5.	Robert Nozick: wolność, własność i jednostka	54
1.2.	Liberałowie wobec dobra jednostki: uwagi podsumowujące	56
2.	Dobro wspólne 	57
2.1.	Źródło rozmyślań o dobru wspólnym: katolicka nauka społeczna	61
2.2.	Komunitariańska perspektywa na dobro wspólne	68
2.2.1.	Michael Sandel: jednostka we wspólnocie	70
2.2.2.	Charles Taylor: dobro bezpośrednio wspólne	72
2.2.3.	Amitai Etzioni: złoty środek	74
2.2.4.	Michael Walzer: dobra społeczne	76
2.2.5.	Alasdair MacIntyre: dobro wspólne a cnota	77
3.	Między dobrem jednostki a dobrem wspólnym	79
3.1.	Will Kymlicka: współczesne spojrzenie na wspólnotę i jednostkę	80
3.2.	Andrzej Szahaj: liberalna obrona dobra wspólnego	82
4.	Prawo wobec dobra wspólnego i dobra jednostki	84
5.	Jednostka a wspólnota: uwagi podsumowujące	96

III. Dobro dziecka w perspektywie filozoficznoprawnej	99
1.	Dziecko w perspektywie filozoficznoprawnej	100
1.1.	Dziecko i dzieciństwo z perspektywy historycznofilozoficznej	101
1.2.	Rodzina i dobro wspólne w kontekście dziecka	104
1.3.	Filozoficzne spojrzenie na dobro dziecka	113
2.	Dziecko jako podmiot praw	122
2.1.	Podmiotowość dziecka	123
2.2.	Rodzina jako podstawowa komórka społeczna: prawo wobec zmian	127
2.3.	Dobro i interes dziecka w świetle prawa	134
3.	Dobro dziecka: uwagi podsumowujące	147

IV.	Dobro dziecka w ujęciu teoretycznoprawnym: między wspólnotą a jednostką	149
1.	Konstrukcja normatywna dobra dziecka	150
1.1.	Kilka uwag o zasadach prawa – koncepcje wybrane	152
1.2.	Krótka charakterystyka klauzul generalnych	158
1.3.	Zasada prawa a klauzula generalna: uwagi porównawcze	162
2.	Dobro dziecka – zasada czy klauzula?	166
2.1.	Zasada dobra dziecka jako nadrzędna norma prawa	166
2.2.	Niedookreślony charakter klauzuli dobra dziecka – studium przypadku	180
2.3.	Dobro dziecka: apollińska zasada, dionizyjska klauzula	185
3.	Dobro dziecka w ujęciu indywidualistycznym i wspólnotowym	187

Zakończenie	193

Bibliografia	197