Logiczna problematyka czynu i sprawstwa

• Druk: Kraków, 2011
• Autor: Mateusz Klinowski
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Książka jest przystępnym wprowadzeniem w problematykę filozofii czynu i sprawstwa, widzianą z perspektywy badań logicznych. Autor stawia w niej tezę, że to badania logiczne powinny być punktem wyjścia do analizy sprawstwa i pojęć pokrewnych. Następnie stosuje jeden z rachunków logicznych do rozstrzygnięcia kilku szczegółowych zagadnień dyskutowanych w literaturze przedmiotu. Pracę traktować można jako przyczynek do wykorzystania narzędzi formalnych pomocnych w zrozumieniu pojęć używanych w naukach społecznych.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-233-8380-2
• ISBN druku: 978-83-233-3233-6
• Liczba stron: 170

1. WPROWADZENIE	9

1.1. Od autora   9
1.2. Sprawstwo i czyn w strukturze pojęciowej nauk   10
1.3. Filozofia sprawstwa i teoria czynu   12
1.4. Cel metafizyki czynu i naturalizacja pojęcia czynu  14

2. METAFIZYKA CZYNU	17

2.1. Kauzalna teoria czynu   17
2.2. Teoria kauzalna: wkład sprawcy   19
2.3. Teoria kauzalna i efekt akordeonu   20
2.4. Teoria kauzalna w ujęciu Davidsona  21
2.5. Gruboziarniste ujęcie czynu a czyny podstawowe   22
2.6. Gruboziarniste ujęcie czynu i argument studni   24
2.7. Teoria przyczynowości sprawcy   25
2.8. Wady teorii przyczynowości sprawcy   27
2.9. Teoria woli   29
2.10. Teoria woli i usiłowanie   31
2.11. Zaniechanie   34
2.12. Zaniechanie w teorii czynu   36
2.13. Teoria czynu Searle’a: czyn i intencjonalność   37
2.14. Teoria Searle’a: usiłowanie, efekt akordeonu i zaniechanie   40
2.15. Konkurentki teorii kauzalnej a relacja kauzalna   41
2.16. Prawnicze koncepcje czynu   43
2.17. Podsumowanie: jałowość metafizyki czynu?   45

3. LOGIKA CZYNU: UWAGI OGÓLNE	49

3.1. Czyn – opalenizna słoneczna czy pożar?   49
3.2. Askryptywny charakter zdań o czynach   50
3.3. Askryptywizm jako teoria czynu   53
3.4. Zagadnienie podstaw sprawstwa i odpowiedzialności w perspektywie logicznej    56
3.5. Logika i logika filozoficzna   59
3.6. Główne założenia logicznej teorii czynu   61

4. LOGIKA CZYNU: VON WRIGHT	65

4.1. Operatory działania i zaniechania   65
4.2. Wady logiki czynu von Wrighta   69

5. LOGIKA CZYNU: SEES TO IT	73

5.1. Czynienie a gwarantowanie prawdziwości zdań   73  
5.2. Fatalizm logiczny i rozgałęziony czas   75
5.3. Rozgałęzione historie i rzeczywistość   79
5.4. Semantyka rachunku czasów gramatycznych zbudowana na podstawie branching time   81
5.5. Wybór w strukturze rozgałęzionego czasu (możliwych historii)   85
5.6. Operator działania w stit   89
5.7. Logiczne własności operatorów „stit” i „cstit”   92
5.8. Kontrowersje wokół [cstit5], [cstit6] i [cstit7]   95
5.9. Zdolność sprawcy do działania   99
5.10. Zdolność do działania a operator „◊”   100
5.11. Zaniechanie w rachunku z operatorem stit  105
5.12. Kwadrat logiczny czynu   109
5.13. Logika czynu von Wrighta a teoria stit   111
5.14. Interakcje pomiędzy sprawcami i sprawstwo grupowe   112

6. TEORIA stit I LOGIKA DEONTYCZNA	117

6.1. Standardowa logika deontyczna   117
6.2. Powinności bezosobowe i osobowe   119
6.3. Operator powinności w teorii stit   120
6.4. Powinność osobowa w teorii stit   124
6.5. Teoria stit i paradoksy logiki deontycznej   128

7. DETERMINIZM, WOLNA WOLA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ	139

7.1. Wolna wola, odpowiedzialność, determinizm   139
7.2. Teoria przyczynowości sprawcy a teoria stit   141
7.3. Ogólne warunki odpowiedzialności   143
7.4. Teoria stit i warunki odpowiedzialności sprawcy   146
7.5. Kontrprzykłady Frankfurta dla ZAM   149

8. PRZYCZYNOWOŚĆ ZANIECHANIA	155

8.1. Argumenty przeciwko przyczynowości zaniechania   155
8.2. Przyczynowość zaniechania w teorii stit   158
8.3. Dwa sposoby zaniechania a teoria stit   159

9. ZAKOŃCZENIE: NOWY PARADYGMAT BADAŃ NAD SPRAWSTWEM

Bibliografia   165