Mikrobiologia lekarska Tom 2

• Druk: Warszawa, 2023
• Redakcja naukowa: Agata Pietrzyk, Małgorzata Bulanda, Marta Wróblewska
• Wydawca: PZWL

Dwutomowa publikacja Mikrobiologia lekarska została przygotowana przez zespół specjalistów pod kierunkiem prof. dr hab. Małgorzaty Bulandy, dr Agaty Pietrzyk oraz prof. dr hab. Marty Wróblewskiej. Monografia w sposób szczegółowy uwzględnia najnowszą wiedzę z zakresu mikrobiologii medycznej. Tom pierwszy obejmuje historię mikrobiologii, epidemiologię, dezynfekcję, sterylizację i antyseptykę, immunoprofilaktykę zakażeń, bakteriologię oraz wirusologię ogólną i szczegółową.
W tomie drugim poruszono kwestię mykologii oraz parazytologii ogólnej i szczegółowej, leki przeciwdrobnoustrojowe i antybiotykoterapię chorób zakaźnych, zakażenia związane z opieką zdrowotną, bioterroryzm, diagnostykę mikrobiologiczną, a także zakażenia układowe i narządowe. Publikacja jest skierowana do studentów kierunków medycznych. Będzie także przydatna dla diagnostów laboratoryjnych, lekarzy odbywających specjalizację zarówno z mikrobiologii medycznej, jak i lekarskiej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Agata Pietrzyk, Małgorzata Bulanda, Marta Wróblewska
• ISBN: 978-83-01-22985-6
• ISBN druku: 978-83-01-22695-4
• Liczba stron: 548

9. Mykologia ogólna – Paweł KRZYŚCIAK, Anna B. MACURA     1
	9.1. Morfologia, metabolizm i rozmnażanie się grzybów     1
	9.2. Klasyfikacja i taksonomia grzybów     7
	9.3. Rodzaje zakażeń grzybiczych człowieka     9
	9.4. Patogeneza zakażeń grzybiczych     10
		9.4.1. Zakażenia powierzchniowe błon śluzowych (drożdżyce)     12
		9.4.2. Zakażenia powierzchowne skóry dermatofitami (dermatofitoza)     13
		9.4.3. Zakażenia powierzchowne skóry – Malassezia     14
		9.4.4. Zakażenia podskórne (sporotrychoza, eumycetoma)     15
		9.4.5. Grzybice głębokie     17
	9.5. Mykotoksyny i mykotoksykozy     23
	9.6. Grzyby jako alergeny     27
10. Mykologia szczegółowa     31
	10.1. Grzyby drożdżopodobne z typu Ascomycota – Paweł KRZYŚCIAK, Anna B. MACURA     31
		10.1.1. Rodzaj Candida     31
		10.1.2. Rodzaj Pichia     37
		10.1.3. Rodzaj Clavispora     38
		10.1.4. Rodzaj Dipodascus     39
		10.1.5. Rodzaj Magnusiomyces     41
		10.1.6. Rodzaj Meyerozyma     43
		10.1.7. Rodzaj Saccharomyces     44
		10.1.8. Rodzaj Pneumocystis     45
	10.2. Grzyby drożdżopodobne z typu Basidiomycota – Paweł KRZYŚCIAK, Anna B. MACURA     47
		10.2.1. Rodzaj Cryptococcus     47
		10.2.2. Rodzaj Malassezia     50
		10.2.3. Rodzaj Cutaneotrichosporon     52
		10.2.4. Rodzaj Trichosporon     54
	10.3. Grzyby strzępkowe z typu Mucoromycota – Magdalena SKÓRA, Anna B. MACURA     55
		10.3.1. Rodzaj Rhizopus     58
		10.3.2. Rodzaj Mucor     59
		10.3.3. Rodzaj Lichtheimia     60
		10.3.4. Inne rodzaje (Saksenaea, Syncephalastrum, Cunninghamella)     61
	10.4. Grzyby strzępkowe z typu Ascomycota – Magdalena SKÓRA, Anna B. MACURA     62
		10.4.1. Rodzina Arthrodermataceae (dermatofity)     63
		10.4.2. Rodzaj Aspergillus     71
		10.4.3. Rząd Hypocreales     77
		10.4.4. Rząd Microascales     81
		10.4.5. Grzyby ciemnopigmentowe     85
		10.4.6. Grzyby dimorficzne     90
11. Parazytologia ogólna     99
	11.1. Wprowadzenie do parazytologii. Podstawowe pojęcia z zakresu parazytologii – Agata PIETRZYK     99
		11.1.1. Pasożytnictwo, pasożyt i choroba pasożytnicza     99
		11.1.2. Rodzaje żywicieli (gospodarzy) pasożytów     101
		11.1.3. Cykle rozwojowe, intensywność i ekstensywność zarażenia     102
	11.2. Nazewnictwo, klasyfikacja i cechy pasożytów człowieka – Agata PIETRZYK     102
		11.2.1. Nazewnictwo i klasyfikacja pasożytów człowieka     102
		11.2.2. Cechy pierwotniaków     104
		11.2.3. Cechy przywr     106
		11.2.4. Cechy tasiemców     107
		11.2.5. Cechy nicieni     109
	11.3. Patomechanizmy chorób pasożytniczych – Dominika SALAMON     111
		11.3.1. Układ pasożyt–żywiciel – wprowadzenie     111
		11.3.2. Patogenne oddziaływanie pasożyta na żywiciela     111
		11.3.3. Reakcje żywiciela na obecność pasożyta     113
		11.3.4. Metody unikania przez pasożyta reakcji obronnych żywiciela     113
	11.4. Epidemiologia oraz profilaktyka parazytoz – Dominika SALAMON     114
		11.4.1. Źródła inwazji pasożytniczych     115
		11.4.2. Drogi zarażenia     115
		11.4.3. Zapobieganie chorobom pasożytniczym     116
12. Parazytologia szczegółowa     119
	12.1. Pierwotniaki     119
		12.1.1. Giardia duodenalis – Agata PIETRZYK     119
		12.1.2. Trichomonas vaginalis – Agata PIETRZYK     125
		12.1.3. Leishmania spp. – Agata PIETRZYK     130
		12.1.4. Trypanosoma brucei – Agata PIETRZYK     137
		12.1.5. Trypanosoma cruzi – Agata PIETRZYK     143
		12.1.6. Entamoeba histolytica i pełzaki niechorobotwórcze – Małgorzata PAUL     149
		12.1.7. Inne pełzaki przewodu pokarmowego – Małgorzata PAUL     153
		12.1.8. Pełzaki wolno żyjące – Małgorzata PAUL     157
		12.1.9. Toxoplasma gondii – Małgorzata PAUL     158
		12.1.10. Cryptosporidium spp. – Małgorzata PAUL     164
		12.1.11. Kokcydia chorobotwórcze dla człowieka – Małgorzata PAUL     166
		12.1.12. Plasmodium spp. – Małgorzata PAUL     168
		12.1.13. Babesia spp. – Małgorzata PAUL     173
		12.1.14. Balantidium coli – Małgorzata PAUL     174
		12.1.15. Microsporidia – Małgorzata PAUL     176
	12.2. Robaki     177
		12.2.1. Przywry – Małgorzata PAUL     177
		12.2.2. Tasiemce – Agata PIETRZYK, Dominika SALAMON     188
		12.2.3. Nicienie przewodu pokarmowego – Agata PIETRZYK, Piotr KOCHAN     207
		12.2.4. Nicienie tkanek oraz krwi i limfy – Małgorzata PAUL     224
		12.2.5. Stawonogi – Dominika SALAMON     241
13. Leki przeciwdrobnoustrojowe i antybiotykoterapia chorób zakaźnych     255
	13.1. Zasady racjonalnej chemioterapii – Artur DRZEWIECKI     255
		13.1.1. Farmakokinetyka     256
		13.1.2. Farmakodynamika     257
		13.1.3. Oporność bakterii i grzybów     260
		13.1.4. Skojarzenia antybiotyków     261
		13.1.5. Rodzaje farmakoterapii zakażeń     261
	13.2. Leki przeciwbakteryjne – Katarzyna DZIERŻANOWSKA-FANGRAT     263
		13.2.1. Antybiotyki β-laktamowe     266
		13.2.2. Penicyliny     267
		13.2.3. Cefalosporyny     271
		13.2.4. Karbapenemy     274
		13.2.5. Monobaktamy     275
		13.2.6. Aminoglikozydy     276
		13.2.7. Tetracykliny ich pochodne     276
		13.2.8. Chloramfenikol     277
		13.2.9. Antybiotyki peptydowe (glikopeptydy, lipopeptydy, lipoglikopeptydy, polipeptydy)     278
		13.2.10. Chinolony i fluorochinolony     280
		13.2.11. Makrolidy i linkozamidy     281
		13.2.12. Sulfonamidy     282
		13.2.13. Oksazolidynony     282
		13.2.14. Ansamycyny (ryfamycyny)     283
		13.2.15. Fosfomycyna     283
		13.2.16. Nitrofurany     283
		13.2.17. Nitroimidazole     284
	13.3. Leki przeciwwirusowe – Marta WRÓBLEWSKA     284
		13.3.1. Interferony     284
		13.3.2. Rybawiryna     287
		13.3.3. Leki przeciw wirusom grypy     288
		13.3.4. Leki przeciw herpeswirusom     290
		13.3.5. Leki przeciwretrowirusowe     293
		13.3.6. Leki stosowane w leczeniu zakażeń HBV     296
		13.3.7. Leki stosowane w leczeniu zakażeń HCV     297
		13.3.8. Leki stosowane w leczeniu zakażeń SARS-CoV-2     298
		13.3.9. Inne leki przeciwwirusowe     298
		13.3.10. Przeciwwirusowe surowice odpornościowe     299
		13.3.11. Przeciwwirusowe przeciwciała monoklonalne     300
	13.4. Leki przeciwgrzybicze – Katarzyna DZIERŻANOWSKA-FANGRAT     302
		13.4.1. Polieny     302
		13.4.2. Antymetabolity     303
		13.4.3. Azole     304
		13.4.4. Echinokandyny     306
14. Zakażenia związane z opieką zdrowotną     307
	14.1. Podstawowe pojęcia i definicje – Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     307
	14.2. Szczegółowe definicje i kryteria rozpoznania przypadków zakażenia szpitalnego – Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH, Anna RÓŻAŃSKA     309
		14.2.1. Zakażenie krwi     311
		14.2.2. Zapalenie płuc     312
		14.2.3. Zakażenie układu moczowego     314
		14.2.4. Zakażenia miejsca operowanego     315
		14.2.5. Zakażenie układu pokarmowego powodowane przez Clostridioides difficile     316
	14.3. Epidemiologia zakażeń szpitalnych – Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     317
	14.4. Kontrola zakażeń – Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     323
	14.5. Profilaktyka zakażeń – Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     328
		14.5.1. Zapobieganie zakażeniom miejsca operowanego     329
		14.5.2. Zakażenia związane ze stosowaniem procedur inwazyjnych     331
	14.6. Procedury dotyczące przerywania dróg transmisji drobnoustrojów – Anna RÓŻAŃSKA, Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     334
	14.7. Nadzór mikrobiologiczny zakażeń związanych z opieką zdrowotną. Drobnoustroje o zwiększonym potencjale epidemicznym. Nadzór nad lekoopornością drobnoustrojów – Dorota ROMANISZYN, Jadwiga WÓJKOWSKA-MACH     342
		14.7.1. Lekooporność drobnoustrojowa     344
		14.7.2. Nadzór nad lekoopornością drobnoustrojów     346
	14.8. Typowanie molekularne – Agnieszka CHMIELARCZYK     347
		14.8.1. Analiza restrykcyjna chromosomalnego DNA połączona z elektroforezą pulsową – RAE-PFGE (restriction enzyme analysis – pulsed-field gel electrophoresis)     348
		14.8.2. Metody oparte na technice PCR (wykorzystujące amplifikację DNA)     349
		14.8.3. Metody oparte na sekwencjonowaniu – analiza sekwencji MLST     350
		14.8.4. Sekwencjonowanie całego genomu (whole genome sequencing, WGS)     350
15. Bioterroryzm     353
	15.1. Historia broni biologicznej – Janusz KOCIK, Marcin NIEMCEWICZ, Anna BIELECKA-ODER     353
	15.2. Podział czynników broni biologicznej – Janusz KOCIK, Marcin NIEMCEWICZ, Anna BIELECKA-ODER     357
	15.3. Międzynarodowe porozumienia nieproliferacyjne i rozbrojeniowe dotyczące broni biologicznej oraz toksynowej – Anna BIELECKA-ODER     359
16. Diagnostyka mikrobiologiczna     365
	16.1. Diagnostyka zakażeń bakteryjnych – Małgorzata BULANDA     365
		16.1.1. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań bakteriologicznych – etap przedlaboratoryjny     366
		16.1.2. Szczegółowe zasady – poszczególne materiały biologiczne     367
		16.1.3. Etap laboratoryjny     374
		16.1.4. Etap polaboratoryjny     378
	16.2. Diagnostyka zakażeń wirusowych – Maciej PRZYBYLSKI, Tomasz DZIECIĄTKOWSKI     378
		16.2.1. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań wirusologicznych     382
		16.2.2. Izolacja wirusów w hodowlach komórkowych     384
		16.2.3. Wykrywanie antygenów wirusowych     386
		16.2.4. Mikroskopia elektronowa     390
		16.2.5. Metody molekularne     390
		16.2.6. Wykrywanie przeciwciał     398
	16.3. Diagnostyka zakażeń grzybiczych – Anna B. MACURA, Magdalena SKÓRA     409
		16.3.1. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań mykologicznych     410
		16.3.2. Metody mikroskopowe i hodowlane     411
		16.3.3. Metody immunologiczne     417
		16.3.4. Metody molekularne     418
		16.3.5. Metoda MALDI-TOF MS     419
		16.3.6. Interpretacja wyniku badania mykologicznego     419
	16.4. Diagnostyka parazytologiczna – Małgorzata PAUL     420
		16.4.1. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań parazytologicznych     420
		16.4.2. Diagnostyka pasożytów przewodu pokarmowego     423
		16.4.3. Diagnostyka pasożytów krwi i tkanek     425
		16.4.4. Metody biologii molekularnej w diagnostyce parazytologicznej     427
17. Zakażenia układowe i narządowe     431
	17.1. Zakażenia układu oddechowego – Stefania GIEDRYS-KALEMBA     431
		17.1.1. Zakażenia górnych dróg oddechowych     433
		17.1.2. Zakażenia dolnych dróg oddechowych     434
	17.2. Zapalenie ucha – Stefania GIEDRYS-KALEMBA     440
	17.3. Zakażenia żołądka i jelit oraz zatrucia pokarmowe – Hanna STYPUŁKOWSKA-MISIUREWICZ     441
	17.4. Zakażenia narządów płciowych i układu moczowego – Magdalena STRUS     449
		17.4.1. Prawidłowa mikrobiota pochwy     449
		17.4.2. Waginoza bakteryjna     450
		17.4.3. Tlenowe zapalenie pochwy     452
		17.4.4. Zakażenia układu moczowego     453
	17.5. Choroby przenoszone drogą płciową – Piotr KOCHAN     454
	17.6. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i inne infekcje ośrodkowego układu nerwowego – Piotr KOCHAN     459
		17.6.1. Czynniki predysponujące do infekcji OUN     461
		17.6.2. Czynniki etiologiczne zakażeń i zarażeń OUN     461
		17.6.3. Epidemiologia infekcji OUN     462
		17.6.4. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych     462
		17.6.5. Diagnostyka zakażeń OUN     464
		17.6.6. Leczenie zakażeń OUN     465
		17.6.7. Profilaktyka zakażeń OUN     469
	17.7. Zapalenie wsierdzia – Artur DRZEWIECKI     470
	17.8. Bakteryjne zakażenie skóry i tkanek miękkich – Małgorzata BULANDA     472
		17.8.1. Formy kliniczne zakażeń w zależności od czynnika etiologicznego     473
		17.8.2. Diagnostyka bakteryjnych zakażeń skóry i tkanek miękkich     475
		17.8.3. Leczenie bakteryjnych zakażeń skóry i tkanek miękkich     475
	17.9. Bakteryjne zakażenia kości i stawów – Małgorzata BULANDA     476
		17.9.1. Zakażenia kości     476
		17.9.2. Zakażenia stawów     478
		17.9.3. Zakażenia narządu ruchu związane z obecnością ciał obcych     479
	17.10. Zakażenia narządu wzroku – Małgorzata BULANDA     480
		17.10.1. Postacie kliniczne zakażeń     480
		17.10.2. Diagnostyka zakażeń narządu wzroku     483
		17.10.3. Leczenie i profilaktyka zakażeń narządu wzroku     483
	17.11. Sepsa – Anna PRZONDO-MORDARSKA     485
		17.11.1. Epidemiologia     485
		17.11.2. Definicja sepsy     486
		17.11.3. Etiologia sepsy     486
		17.11.4. Etiopatogeneza sepsy     489
		17.11.5. Obraz kliniczny i rozpoznanie sepsy     493
		17.11.6. Diagnostyka laboratoryjna w sepsie     495
		17.11.7. Leczenie sepsy     499
	17.12. Inwazyjne zakażenia grzybicze – Katarzyna DZIERŻANOWSKA-FANGRAT     501
		17.12.1. Zakażenia grzybami drożdżopodobnymi     503
		17.12.2. Zakażenia grzybami pleśniowymi z rodzaju Aspergillus     507
		17.12.3. Inne inwazyjne zakażenia grzybicze wywoływane przez grzyby pleśniowe     509
	17.13. Zakażenia wrodzone i zakażenia w ciąży – Piotr B. HECZKO, Magdalena STRUS, Edyta GOLIŃSKA     511
		17.13.1. Zakażenia wrodzone     512
		17.13.2. Badania przesiewowe w celu wykrycia zagrożenia zakażeniami wrodzonymi     515
		17.13.3. Zakażenia noworodków     516
		17.13.4. Zakażenia kobiet w ciąży i w połogu     518
	17.14. Infekcje u chorych z obniżoną odpornością – Barbara ZAWILIŃSKA     520
		17.14.1. Pierwotne i wtórne niedobory odporności     521
		17.14.2. Infekcje u pacjentów po przeszczepie narządów miąższowych i szpiku kostnego     523
Piśmiennictwo     529
Skorowidz – tom 2     533