Neuropsychologia kliniczna wobec zjawisk świadomości i nieświadomości

• Druk: Warszawa, 2011
• Seria / cykl: WYKŁADY Z PSYCHOLOGII
• Autor: Anna Herzyk
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Publikacja poświęcona wprowadzeniu w problematykę neuronalnych uwarunkowań procesów świadomych i nieświadomych z perspektywy neuropsychologii klinicznej, z próbą ukazania znaczenia ujęcia neuropsychologicznego dla wzbogacenia wiedzy o tych procesach oraz sformułowania odpowiedzi na pytanie: jakiej nowej wiedzy o organizacji świadomości i nieświadomości dostarcza analiza zaburzeń świadomości w deficytach neuropsychologicznych? Obecny rozwój technologii medycznej umożliwia ratowanie życia pacjentów po bardzo rozległych uszkodzeniach mózgowia, ale konsekwencje zdrowotne w postaci np. długotrwałej śpiączki, tworzą „drugie życie” pacjenta. Współcześnie są to kwestie istotne nie tylko teoretycznie, ale też klinicznie, społecznie i etycznie.


Książka przeznaczona dla studentów psychologii, pedagogiki, medycyny, logopedii i neurologopedii; dla teoretyków z dziedziny neurofilozofii i neurokognitywistyki; dla osób udzielających profesjonalnej pomocy pacjentom oraz dla członków ich rodzin i opiekunów. Przedstawiona w publikacji wiedza będzie przydatna też dla specjalistów-neuropsychologów, klinicystów-praktyków i osób z innych dyscyplin zainteresowanych problematyką mózg-umysł.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-21011-3
• ISBN druku: 978-83-01-16578-9
• Liczba stron: 272

Przedmowa	11
Rozdział 1. Istota ujęcia zjawisk świadomości i nieświadomości w neuropsychologii klinicznej	15
	1.1. Zjawiska świadomości i nieświadomości jako przedmiot analiz w neuropsychologii klinicznej – założenia teoretyczne i pragmatyczne	16
	1.2. Charakterystyka organizacji procesów świadomości i nieświadomości oraz relacji między nimi	19
		1.2.1. Wielowymiarowa struktura świadomości i nieświadomości	21
		1.2.2. Między świadomym a nieświadomym	29
	1.3. Neuronalne korelaty organizacji procesów świadomych i nieświadomych	35
		1.3.1. Neuroanatomiczne i neurofunkcjonalne podłoże regulacji świadomości i nieświadomości	37
		1.3.2. Organizacja neuropilu i jego funkcje w regulacji procesów świadomych i nieświadomych	42
	1.4. Neuropsychologiczne propozycje taksonomii i klasyfi kacji mózgowych zaburzeń świadomości i nieświadomości	46
	1.5. Podsumowanie	48
Rozdział 2. Globalne i przetrwałe zaburzenia świadomości w schorzeniach mózgu – taksonomia, klasyfikacja, wielorakość objawów a rodzaj patologii neuronalnej	50
	2.1. Wstępna charakterystyka globalnych zaburzeń przytomności i świadomości z perspektywy neuropsychologii klinicznej	50
	2.2. Założenia taksonomii i klasyfi kacji przejawów GZŚ	54
		2.2.1. Śpiączka patologiczna	59
		2.2.2. Przetrwały stan wegetatywny	61
		2.2.3. Stan minimalnej świadomości	63
		2.2.4. Mutyzm akinetyczny	64
		2.2.5. Zespół zamknięcia	66
	2.3. W wskaźniki behawioralne globalnych zaburzeń świadomości – zasady i narzędzia oceny stanu pacjentów	71
	2.4. Mózgowe mechanizmy globalnych zaburzeń przytomności i świadomości	75
		2.4.1. Próba konkluzji – istota patomechanizmów mózgowych GZŚ	85
	2.5. Założenia i hipotezy badań wskaźników mózgowych niebehawioralnych w globalnych zaburzeniach przytomności i świadomości	86
		2.5.1. Organizacja badań nad wskaźnikami mózgowymi (niebehawioralnymi) zaburzeń przytomności i świadomości	88
		2.5.2. Analiza i interpretacja niebehawioralnych wskaźników zaburzeń przytomności i świadomości	91
	2.6. Podsumowanie	95
Rozdział 3. Anozognozja jako selektywne zaburzenia świadomości w różnych deficytach neuropsychologicznych	97
	3.1. Rozwój badań, kształtowanie się poglądów, próby określenia istoty anozognozji	97
	3.2. Charakterystyka anozognozji – obraz kliniczny	101
		3.2.1. Anozognozja w zespole ślepoty korowej – zespół Antona	108
		3.2.2. Zespół pomijania stronnego a anozognozja	110
		3.2.3. Anozognozja defi cytów językowych w afazji	120
		3.2.4. Nieświadomość zaburzeń pamięci w amnezji	123
		3.2.5. Demencja a anozognozja	126
	3.3. Wielopłaszczyznowe interpretacje zjawiska anozognozji w ujęciu neuropsychologii	128
		3.3.1. Modele korelatów neuronalnych anozognozji	129
		3.3.2. Modele neuropoznawcze	132
		3.3.3. Modele psychodynamiczne w interpretacjach neuropsychologicznych	136
	3.4. Podsumowanie	138
Rozdział 4. Opis zaburzeń neuropsychologicznych w kategoriach dysocjacji i dyskoneksji	140
	4.1. Zasady wyodrębnienia cech dysocjacji w różnych deficytach neuropsychologicznych	140
		4.1.1. Dysocjacje w zespole widzenia mimo ślepoty	145
		4.1.2. Między świadomym a nieświadomym spostrzeganiem przestrzeni w zespole pomijania stronnego	147
		4.1.3. Dysocjacja świadomego i nieświadomego rozpoznawania twarzy znanych w prozopagnozji	151
		4.1.4. Dysocjacja ukrytej i jawnej wiedzy językowej w afazji	157
		4.1.5. Rozbieżności między procesami pamięci jawnej oraz ukrytej w amnezji i demencji	159
	4.2. Neuropsychologiczne interpretacje dysocjacji procesów świadomych i nieświadomych	164
	4.3. Zespoły dyskoneksji – rozdwojenie świadomości	167
		4.3.1. Fakty kliniczne weryfi kujące założenia o dyskoneksji świadomości	169
	4.4. Podsumowanie	181
Rozdział 5. Neuronalne podłoże procesów świadomomych i nieświadomych a rozwój wiedzy o związkach między mózgiem i psychiką w neuropsychologii klinicznej	183
	5.1. W kierunku systemowych ujęć wyjaśniających neuronalne uwarunkowania i organizację psychologiczną procesów świadomych i nieuświadamianych	184
		5.1.1. Koncepcja dynamicznych układów funkcjonalnych (DUF) jako model procesualny	187
		5.1.2. Neuropsychoanaliza – nawiązywanie do myśli Freuda w neuropsychologii klinicznej	190
		5.1.3. Modele sieci neuronowych	193
		5.1.4. Koncepcja mikrogenetyczna w ujęciu Jasona Browna	196
		5.1.5. Neuropsychologiczny opis procesów świadomości i nie świadomości a modele procesualne – próba konkluzji	199
	5.2. Implikacje kliniczne wiedzy neuropsychologicznej o neuronalnych korelatach procesów świadomych i nieuświadamianych	201
		5.2.1. Zasady organizacji postępowania diagnostycznego i terapeutycznego wobec pacjenta z zaburzeniami świadomości	202
		5.2.2. Problemy neuropsychologicznej terapii selektywnych zaburzeń świadomości	205
	5.3. Badania zaburzeń świadomości w neuropsychologii klinicznej a nowe osiągnięcia z dziedzin biotechnologicznych	208
		5.3.1. Kody porozumiewania się z pacjentem niekomunikatywnym z wykorzystaniem zachowanych naturalnych możliwości przy zastosowaniu procedur biotechnologicznych	211
Epilog	217
Bibliografia	220
Indeks nazwisk	254
Indeks rzeczowy	262
O Autorce	270