Psychologiczne aspekty menopauzy

• Druk: Warszawa, 2016
• Seria / cykl: WYKŁADY Z PSYCHOLOGII
• Autor: Eleonora Bielawska-Batorowicz
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Książka Eleonory Bielawskiej-Batorowicz jest syntezą wiedzy psychologicznej dotyczącej menopauzy. Autorka opisuje ewolucyjne wyjaśnienia tego zjawiska, przygląda się kulturowym i psychologicznym uwarunkowaniom doświadczenia menopauzy, analizuje związki przejścia menopauzalnego z depresją i obniżeniem sprawności procesów poznawczych, wreszcie wskazuje standardy prowadzenia interwencji psychologicznych skierowanych do kobiet w okresie menopauzy. Oddając tę książkę do rąk Czytelników, mam nadzieję, że zainteresuje ona zarówno tych, którzy naukowo i praktycznie zajmują się psychologią i medycyną, jak i osoby, które same doświadczają przejścia menopauzalnego lub obserwują je u swoich bliskich. Eleonora Bielawska-Batorowicz – psycholog, doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny w Uniwersytecie Łódzkim, dyrektor Instytutu Psychologii, kierownik Zakładu Psychopatologii i Psychologii Klinicznej. Jej zainteresowania naukowe obejmują psychologię prokreacji, psychologię kliniczną i psychologię zdrowia. Prowadzi badania nad więzią rodziców z nienarodzonym dzieckiem, depresją po narodzinach dziecka u kobiet i mężczyzn, psychologicznymi aspektami leczenia niepłodności, psychologicznymi uwarunkowaniami doświadczeń związanych z menopauzą i andropauzą. Autorka monografii Psychologiczne aspekty prokreacji (2006), współautorka monografii Nutrition and Diet in Menopause (2013). Członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Society for Reproductive and Infant Psychology, Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Redaktor naczelna czasopisma Acta Universitatis Lodziensis Folia Psychologica oraz redaktor Nauk o Wychowaniu Czasopisma Interdyscyplinarnego, członek rad naukowych czasopism: Journal of Reproductive and Infant Psychology, International Journal of Fertility & Sterility, Health Psychology Report, Menopause Review (Przegląd Menopauzalny).

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-18627-2
• ISBN druku: 978-83-01-18538-1
• Liczba stron: 246

Wstęp                            9

Rozdział 1. Menopauza – podstawowe pojęcia           13
1.1. Definicja i wyjaśnienia terminologiczne              13
1.2. Biologiczny mechanizm menopauzy              17
1.3. Wiek wystąpienia menopauzy – zróżnicowanie, uwarunkowania, skutki                     20
	1.3.1. Zróżnicowanie wieku wystąpienia menopauzy       20
	1.3.2. Uwarunkowania wieku wystąpienia menopauzy      22
	1.3.3. Wczesna i późna menopauza a zdrowie          30
1.4. Objawy menopauzalne i zróżnicowanie ich występowania     30
	1.4.1. Objawy wazomotoryczne              32
	1.4.2. Objawy psychiczne                  35
	1.4.3. Objawy somatyczne i związane z funkcjonowaniem seksualnym                       36
	1.4.4. Uniwersalność objawów menopauzalnych         38

Rozdział 2. Ewolucyjne koncepcje menopauzy         41
2.1. Czy menopauza występuje tylko u ludzi?            43
2.2. Adaptacyjne koncepcje menopauzy                44
	2.2.1. Koncepcja matki/dobrej matki              45
	2.2.2. Koncepcja babki                   48
2.3. Menopauza jako skutek ludzkiej długowieczności          51
	2.3.1. Menopauza jest widoczna, ponieważ ludzie długo żyją    51
	2.3.2. Koncepcja patriarchy                  52
	2.3.3. Adaptacja biologiczna do długiego życia          52
2.4. Koncepcja doboru partnerek – odrębne wyjaśnienie pojawienia się menopauzy w toku ewolucji                 53
2.5. Ewolucja a kwestia płodności mężczyzn              54
2.6. Weryfikacja ewolucyjnych koncepcji menopauzy         55
	2.6.1. Weryfikacja koncepcji matki               55
	2.6.2. Weryfikacja koncepcji babki                56
	2.6.3. Weryfikacja koncepcji konfliktu reprodukcyjnego      57
2.7. Inne ewolucyjne aspekty menopauzy               59

Rozdział 3. Kultura a menopauza                61
3.1. Kultura a koncepcje menopauzy                62
3.1.1. Kultura a zdrowie                   62
3.1.2. Kultura jako źródło koncepcji menopauzy i doświadczeń kobiet                        64
3.2. Obszary oddziaływania kultury na doświadczenia związane z menopauzą                         69
3.2.1. Interpretacja menopauzy i stosowana terminologia       70
3.2.2. Objawy menopauzalne i stosunek do menopauzy      71
3.2.3. Źródła wiedzy o menopauzie              75
3.2.4. Radzenie sobie z objawami menopauzalnymi        75
3.3. Rola przekazu społecznego dotyczącego menopauzy w kształtowaniu się postaw wobec tego zjawiska                78

Rozdział 4. Psychologiczne uwarunkowania objawów menopauzalnych
                           85
4.1. Wieloczynnikowy model menopauzy – psychologiczne uwarunkowania objawów menopauzalnych                 86
4.2. Postawa wobec menopauzy a występowanie i intensywność objawów menopauzalnych                      89
4.3. Indywidualne właściwości jako determinanty intensywności objawów menopauzalnych                     95
4.4. Stres a objawy menopauzalne                  103
4.5. Poznawcza koncepcja objawów menopauzalnych         113
4.6. Indywidulna koncepcja menopauzy a doświadczenia związane z okresem okołomenopauzalnym                   115

Rozdział 5. Depresja i procesy poznawcze w okresie okołomenopauzalnym                           119
5.1. Depresja                         119
	5.1.1. Menopauza a depresja                 120
	5.1.2. Koncepcje teoretyczne wyjaśniające depresję menopauzalną  126
		5.1.2.1. Hipoteza biochemiczna             126
		5.1.2.2. Hipoteza domina                128
		5.1.2.3. Hipoteza psychospołeczna            130
		5.1.2.4. Koncepcja psychoanalityczna           131
		5.1.2.5. Koncepcje zintegrowane             132
	5.1.3. Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia objawów depresyjnych w okresie okołomenopauzalnym             134
5.2. Procesy poznawcze                    . 140
	5.2.1. Skargi na zmiany sprawności procesów poznawczych      141
	5.2.2. Menopauza a zmiany procesów poznawczych – niejednoznaczne wyniki badań                    144
	5.2.3. Terapia hormonalna w okresie przejścia menopauzalnego a sprawność procesów poznawczych                146

Rozdział 6. Adaptacja do zmian w okresie przejścia menopauzalnego – interwencje psychologiczne                  151
6.1. Rodzaje interwencji projektowanych z myślą o kobietach w okresie przejścia menopauzalnego                  152
	6.1.1. Interwencje edukacyjne                153
	6.1.2. Interwencje ukierunkowane na kształtowanie zachowań prozdrowotnych                    158
	6.1.3. Interwencje wykorzystujące podejście poznawczo-behawioralne  164
6.2. Standardy badań nad efektywnością programów interwencyjnych adresowanych do kobiet w okresie przejścia menopauzalnego    173
6.3. Inne oddziaływania ukierunkowane na redukcję objawów menopauzalnych                         175

Rozdział 7. Promocja zdrowia w okresie przejścia menopauzalnego i po menopauzie                       179
7.1. Zdrowie a cykl życia                    180
7.2. Koncepcja zdrowia menopauzalnego              182
7.3. Promocja zdrowia menopauzalnego              186

Bibliografia                         191

Indeks nazwisk                         229

Indeks rzeczowy                       238

Spis rycin                          242

Spis tabel                           243

Spis ramek                          244

O Autorce                          245