Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu

• Druk: 2004
• Autor: Grzegorz Jawor
• Wydawca: UMCS

W publikacji uwzględniono nie tylko badania dotyczące sensu stricte osadnictwa wołowskiego w średniowieczu, ale również związane z różnymi fazami nomadycznego i półnomadycznego pasterstwa bałkańskiego.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 83-227-2326-1
• Liczba stron: 227

Wstęp do wydania II  7
Wstęp  9

Rozdział I. Etniczne aspekty migracji wołoskich na ziemie Królestwa Polskiego w okresie od połowy XIV do początków XVI wieku na tle krajów sąsiednich  17

Migracje wołoskie w literaturze przedmiotu  17
Czy Wołosi to tylko korporacja zawodowa?  21
Miejscowa czy zewnętrzna geneza prawa wołoskiego?  26
Skala migracji i ich charakter  30
Etnika wsi wołoskich w świetle danych językowych  34
Źródła antropologiczne oraz świadectwa z obszaru kultury materialnej i duchowej  37
Wnioski  40

Rozdział II. Elementy życia koczowniczego i osiadłego w dziejach osadnictwa wołoskiego  41

Charakter migracji w świetle literatury przedmiotu  41
Wieś mołdawska i siedmiogrodzka w późnym średniowieczu  44
Wzmianki źródłowe o koczownictwie i organizacja pasterstwa wołoskiego w średniowieczu na terenie Rusi Czerwonej i Małopolski  47
Okoliczności lokacji i zajęcia rolnicze w najstarszych osadach wołoskich  51
Wnioski  57

Rozdział III. Militarne przyczyny szerzenia osadnictwa wołoskiego w średniowieczu  59

Wprowadzenie  59
Wojskowe powinności Wołochów na Węgrzech i w Mołdawi w XIV–XV wieku  62
Wojewodowie i okręgi wołoskie na Rusi Czerwonej na przełomie XIV/XV wieku  65
Powinności militarne Wołochów zamieszkujących w dobrach królewskich i prywatnych w XV wieku  71
Wnioski  77

Rozdział IV. Zasięg terytorialny i charakter gospodarczy osadnictwa wołoskiego na Rusi Czerwonej od XIV do początku XVI wieku  79

Uwagi wstępne  79
Rodzaje i charakter najczęściej występujących informacji związanych z osadnictwem wołoskim  82
Charakterystyka osadnictwa na terenie poszczególnych ziem  84
Ziemia halicka  84
Ziemia lwowska  89
Województwo bełskie  97
Ziemia chełmska  100
Ziemia lubelska  104
Ziemia przemyska  106
Ziemia sanocka  116
Uwagi ogólne o rejonach osadnictwa wołoskiego i etapach jego rozwoju  124

Rozdział V. Organizacja i funkcjonowanie społeczności wiejskich osad wołoskiego  127

Uwagi wstępne  127
Kniaziowie, sołtysi, tywuni (ciwuni). Problemy terminologiczne  128
Uprawnienia sądownicze i administracyjne kniaziów  144
Cerkiew i pop w społeczności osad wołoskich  147
Mieszkańcy osad  148
Kraina i jej funkcje 156
Wnioski  164

Rozdział VI. Integracja i asymilacja osadnictwa wołoskiego przez miejscowe otoczenie u progu czasów nowożytnych  167

Rusini i Polacy wobec członków społeczności wołoskich  167
Udział Rusinów i Polaków w średniowiecznej fazie osadnictwa wołoskiego  174
Przebieg procesów asymilacyjnych wśród szlachty pochodzenia wołoskiego  178
Wnioski  180

Zakończenie 183

Resume: Les Colonies de dront valaque et leurs habitants en Ruthenie Rouge a l’ epoque du bas moyen-age  187

Wykaz zastosowanych skrótów  193
Bibliografia  195
Wykaz map i tabel  207
Indeks miejscowości  209
Mapy  217
Aneks do mapy nr 1  226