Potęga ciszy

• Druk: Warszawa, 2009
• Seria / cykl: Badania etnograficzne
• Autor: Agnieszka Kościańska
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Autorka analizuje w książce historie życia uczestniczek i uczestników oraz praktyki religijne polskiego odłamu ruchu Brahma Kumaris. Przedstawia konwersję do badanej grupy jako proces zmian w obrębie tożsamości płciowej i sprawczości, reorganizacji więzi oraz podporządkowania się obowiązującej dyscyplinie. Przygląda się również sferze pozawerbalnej - rytualnej ciszy i spokojnemu sposobowi bycia, typowym dla Brahma Kumaris - i pokazuje, że ma ona decydujące znaczenie w rekonstrukcji tożsamości i sprawczości badanych oraz budowie duchowego przywództwa.

Podaje w wątpliwość, dominujące w feministycznej myśli zachodniej, liberalne rozumienie sprawczości. Wskazuje, że sprawczość nie zawsze musi oznaczać autonomię. Rozważa to zagadnienie w konkretnych warunkach postsocjalistycznej Polski. Zwraca uwagę, że wiele nurtów polskiego feminizmu czerpie z wzorców zachodnich ruchów emancypacyjnych i stawia w centrum autonomię jednostki, co powoduje, że wyklucza się doświadczenia kobiet religijnych. Historie uczestniczek ruchu Brahma Kumaris pokazują, że odejście od religii nie jest jedynym sposobem radzenia sobie kobiet z warunkami kulturowymi, które nie sprzyjają emancypacji.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-1250-9
• ISBN druku: 978-83-235-0451-1
• Liczba stron: 196

Wprowadzenie  9
Nowe ruchy religijne  10
Przeprowadzone badania i uwagi dotyczące metody  11

Rozdział I. Tło teoretyczne. Sprawczość i społeczne tworzenie płci  17
Płeć – definicja pojęcia17
Sprawczość i praktyki sprzeciwu społecznego  21

Rozdział II. Brahma Kumaris. Doktryna i rozwój w Indiach oraz na świecie  37
Indie  38
Millenaryzm i rola kobiet – kontekst indyjski-46
Rozwój ruchu poza Indiami  52
Historia ruchu w Polsce  57
Brahma Kumaris w Polsce – uczestnicy  63

Rozdział III. Konwersja  69
Koncepcje konwersji  69
Konwersja a płeć. Kobiety w nowych ruchach religijnych  72
Jedzenie, ciało i płeć. Budowanie hierarchii i formy sprzeciwu  77
Okoliczności spotkania z Brahma Kumaris i decyzje o związaniu się z ruchem  93
Proces konwersji  99
Reorganizacja kultury stołu  99
Celibat  103
Nowe relacje i nowe tożsamości  105
Konwersja jako reorganizacja sprawczości  110

Rozdział IV. Cisza i charyzma. Pozawerbalne formy wyrazu i budowania autorytetu w kontekście religijnym  113
Cisza – głos, grupy nieme i puste transparenty  113
Alternatywne formy wyrazu  118
Brahma Kumaris. Znaczenie i praktykowanie ciszy  120
Jak działać ciszą?  123
Charyzma  125
Kobiece przywództwo w ruchu Brahma Kumaris  127

Rozdział V. Duchowa sprawczość. Feminizm a religia w Polsce  135
Sprawczość a autonomia jednostki  135
Feminizm według Brahma Kumaris  140
Kobieca sprawczość. Feminizm a religia w Polsce  148

Podsumowanie  157

Lista nagranych wywiadów oraz ważniejszych raportów z badań  159

Bibliografia  162
Wykorzystane publikacje Brahma Kumaris  187
Strony internetowe  188

Indeks  189

Spis ilustracji  193

Summary  194