Przekłady Literatur Słowiańskich. T. 4. Cz. 1: Stereotypy w przekładzie artystycznym

• Stereotypy w przekładzie artystycznym: 4
• Druk: Katowice, 2013
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Historia Literatur Słowiańskich
• Redakcja naukowa: Bożena Tokarz
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tom 4 część 1 serii wydawniczej "Przekłady Literatur Słowiańskich" poświęcony jest obecności stereotypów w przekładzie artystycznym. Są to zarówno stereotypy powstałe w wyniku przekładu, jak również rekonstrukcja stereotypów kultury wyjściowej. Stereotypy świadczą o tym, że różne kultury postrzegane są jako osobne monady w świecie wielokulturowym. Od ich rozpoznania przez tłumacza i następnie czytelnika zależy w znacznej mierze interpretacja obrazu bohatera, zbiorowości i jej kultury, mentalności, preferencji światopoglądowych, estetycznych i emocjonalnych, czyli możliwe staje się porozumienie międzykulturowe, sprzyjające odkryciu siebie w obcym i obcego w sobie. Autorzy poszczególnych artykułów badają ich przekład w relacji między literaturami bułgarską, chorwacką, czeską, macedońską, serbską, słowacką, słoweńską i polską, szukając motywacji tkwiącej w nich bariery tłumaczeniowej. O obecności lub krytyce stereotypu w utworze literackim oryginalnym i przetłumaczonym orzeka czytelnik, umieszczając najczęściej jego interpretację w kulturze przyjmującej, w wyniku czego powstają stereotypy odbioru, których działanie społeczne wykracza poza literaturę, ponieważ służy poznaniu i perswazji. Zamieszczone w niniejszym tomie artykuły dotyczą różnych stereotypów i ich przekładów. Autorzy badają przekład tekstów literackich zawierających stereotypy lub/i ich destereotypizację w tłumaczeniach literatury polskiej na języki: czeski, macedoński, słowacki i słoweński oraz literatur bułgarskiej, chorwackiej, czeskiej, serbskiej i słowackiej na język polski. Zostały one uporządkowane ze względu na dominującą problematykę w trzech częściach zatytułowanych kolejno: 1. Rola stereotypów w kulturze, w granicach których osobne zjawisko stanowią: Stereotyp płci i Peryferie kultury; 2. Stereotypy narodowe i 3. typowe, w odbiorze wygenerowane Stereotypy odbioru ze szczególnym uwzględnieniem wartościowania – W kręgu wartościowania. Publikacja adresowana jest do badaczy literatur i kultur słowiańskich (w tym polskiej), studentów oraz do wszystkich zainteresowanych wzajemną wiedzą o innych kulturach słowiańskich.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Eprasa »
  3. Eprasa popularnonaukowa i specjalistyczna »
  4. Eprasa popularnonaukowa
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Eprasa »
  3. Eprasa popularnonaukowa i specjalistyczna »
  4. Literaturoznawstwo
• Redakcja: Bożena Tokarz
• Język wydania: polski
• ISSN: 2353-9763
• Liczba stron: 286

Spis treści

Wstęp. Wokół stereotypu i jego przekładu (Bożena Tokarz) / 7

Rola stereotypów w kulturze
Maciej Czerwiński: Rola stereotypu w  kształtowaniu polifonicznego uniwersum literackiego i 
kulturowego na przykładzie oryginału i  polskiego przekładu  „Mostu  na Drinie” Ivo Andricia / 19
Anna Muszyńska Vizintin: O destereotypizacji odczytań tekstu oryginału w przekładzie. Rozważania o słoweńskim tłumaczeniu kulinariów w „Panu Tadeuszu” / 37
Joanna Mleczko: Bułgarska obrzędowość weselna w  przekładzie „Synowej” Georgiego Karasławowa / 61

Stereotyp płci
Małgorzata Filipek: Stereotyp mężczyzny w przekładzie „Opowieści o  mężczyznach”  Miloša Crnjanskiego / 73
Aneta Todevska: Fallocentryczne stereotypy Stanisława Ignacego Witkiewicza  w macedońskim przekładzie powieści  „Pożegnanie jesieni” / 89
Paulina Pycia: Stereotyp kobiety — dramat „Sve o  ženama”  Miro Gavrana i  jego  polski przekład / 101

Peryferie kultury
Sylwia Sojda: Stereotyp w subkulturze — subkultura w stereotypie. O słowackim  tłumaczeniu 
„Wojny polsko ruskiej pod flagą biało czerwoną” Doroty Masłowskiej / 115

Stereotypy narodowe
Józef Zarek: O  „Pepikach” Mariusza Surosza po czesku
Katarzyna Majdzik: Jergovicia żonglerka stereotypami. Wokół polskiego przekładu  powieści „Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki” / 140
Marlena Gruda: Stereotyp Słoweńca „ofiary” w  przekładzie powieści Vlada Žabota  „Wilcze noce” / 154

Stereotypy odbioru
Bożena Tokarz: Ostatnia Wieczerza Pawła Huellego (i Jany Unuk) jako konfrontacja  z tradycją, z własną i cudzą kulturą / 185
Adriana Kovacheva: Paradoksy antologizacji poezji polskiej w przekładach na język  bułgarski / 208
Marta Buczek: Stereotypy w  przekładzie słowackich opowiadań „Bajki dla niegrzecznych dzieci i ich troskliwych rodziców” Dušana Taragela / 224

W kręgu wartościowania
Mateusz Warchał: Błędy atrybucyjne — ich psychologiczna dystrybucja, możliwości  oceny i eliminacji w procesie translatorskim / 241
Leszek Małczak: O stereotypach w  recepcji literatury chorwackiej w  Polsce w  latach 1944—1956 /  253

Indeks autorów / 269
Indeks tłumaczy / 277
Noty o Autorach / 279