Skazani na problemy

• Druk: Warszawa, 2015
• Autor: Ryszard Poprawa
• Wydawca: Scholar

Badania osobowościowych uwarunkowań zażywania alkoholu i uzależniania się liczą co najmniej pół wieku i dowodzą braku „osobowości alkoholiczej”, „przedalkoholiczej” czy „nałogowej”. Występują jednak dość wyraźne związki między określonymi cechami osobowości a ryzykiem rozwoju problemów alkoholowych i uzależnienia. Badania przeprowadzone przez Ryszarda Poprawę dowodzą, iż najbardziej predysponującą cechą osobowości jest impulsywność, a zwłaszcza jej elementy składowe w postaci wysokiej porywczości, braku wytrwałości i premedytacji oraz skłonności do poszukiwania doznań. Cechy te, jak dowodzi Autor, stanowią specyficzne deficyty lub defekty skutecznej regulacji emocji i radzenia sobie ze stresem oraz samokontroli zachowania. (…)
Książka dr. R. Poprawy jest wynikiem jego wieloletnich doświadczeń pracy z osobami uzależnionymi od alkoholu i badań poświęconych wyjaśnieniu przyczyn używania alkoholu. Praca adresowana jest przede wszystkim do profesjonalistów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi, terapii uzależnienia oraz zainteresowanych profilaktyką zachowań ryzykownych dla zdrowia dzieci i młodzieży. Monografia będzie z pewnością pomocna dla badaczy i studentów zajmujących się psychologicznymi, społecznymi i zdrowotnymi problemami związanymi z alkoholem.
prof. dr hab. Zygfryd Juczyński (fragmenty recenzji)

Ryszard Poprawa – dr nauk humanistycznych, psycholog, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownik Zakładu Psychologii Klinicznej i Zdrowia Instytutu Psychologii UWr. Od ponad 30 lat zajmuje się problematyką uzależnień. Jest trenerem asertywności. Jego praca naukowa koncertuje się z jednej strony na poszukiwaniu przyczyn i mechanizmów picia alkoholu i uzależniania się oraz nałogowego korzystania z internetu, a z drugiej strony na rozpoznawaniu podmiotowych zasobów skutecznego radzenia sobie w życiu i prowadzenia dobrego życia. Jest autorem ponad 50 prac naukowych poświęconych wynikom prowadzonych przez siebie studiów i badań.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-789-8
• ISBN druku: 978-83-7383-789-8
• Liczba stron: 360

WSTĘP  9
ROZDZIAŁ 1
DEFINIOWANIE PROBLEMÓW I ZABURZEŃ ZWIĄZANYCH Z UŻYWANIEM
ALKOHOLU – OD PODEJŚCIA KATEGORIALNEGO DO DYMENSJONALNEGO
I HYBRYDOWEGO  15
1.1. Kategorie problemów powodowanych przez nadmierne picie
alkoholu  18
1.2. Nowe ujęcie problemów i zaburzeń używania alkoholu
według DSM-5  24
1.3. Od kategorialnego do dymensjonalnego ujmowania problemów
i zaburzeń używania alkoholu i eksternalizowanej
psychopatologii   27
1.4. Zaangażowanie w używanie alkoholu adolescentów i młodych
dorosłych oraz jego wskaźniki  30
ROZDZIAŁ 2
OGÓLNY, TRANSAKCYJNY MODEL UWARUNKOWAŃ ANGAŻOWANIA SIĘ
W UŻYWANIE ALKOHOLU ORAZ RYZYKA ROZWOJU PROBLEMÓW I ZABURZEŃ
Z NIM ZWIĄZANYCH 34
2.1. Zastosowanie zasad psychopatologii rozwojowej dla zrozumienia
uwarunkowań i ścieżek przebiegu powstawania problemów
z używaniem alkoholu  36
2.2. Ścieżki przebiegu zaangażowania w używanie alkoholu
od dorastania do wczesnej dorosłości  38
Blok rozszerzający podrozdz. 2.2
Typy alkoholizmu wg Cloningera  50
2.3. Rola transakcji czynników ryzyka i podatności z zasobami i czynnikami
ochrony w ścieżkach problemowego angażowania się w używanie
alkoholu  51
2.4. Czynniki ryzyka/podatności rozwoju problemów i zaburzeń używania
alkoholu  55
ROZDZIAŁ 3
OSOBOWOŚCIOWO-TEMPERAMENTALNE PODŁOŻE ANGAŻOWANIA SIĘ
W PICIE ALKOHOLU I RYZYKA UZALEŻNIENIA  64
3.1. Zaburzenia osobowości a ryzyko uzależnienia od alkoholu  65
3.2. Przegląd wczesnych badań nad cechami osobowości predysponującymi
do uzależnienia  68
3.3. Wkład koncepcji psychodynamicznych w wyjaśnienie przyczyn
uzależnienia od substancji  71
Blok rozszerzający podrozdz. 3.3
Koncepcje temperamentu/osobowości wykorzystywane
w wyjaśnianiu predyspozycji do powstawania problemów
i zaburzeń używania alkoholu  73
3.4. W poszukiwaniu osobowościowych mechanizmów ryzyka
uzależnienia  77
3.4.1. Współczesne podejście do osobowościowych
uwarunkowań angażowania się w picie alkoholu  78
3.4.2. Cechy osobowości jako czynniki predysponujące czy skutki
problemów alkoholowych i uzależnienia?  80
3.4.3. Wybrane wyniki badań nad rolą cech osobowości/temperamentu
w angażowaniu się człowieka w picie alkoholu i ryzyku
uzależnienia   83
3.4.4. Poszukiwanie doznań – cecha sprzyjająca ryzyku
uzależnień   90
3.4.5. Znaczenie cech temperamentu według Regulacyjnej Teorii
Temperamentu w wyjaśnianiu zaangażowania w używanie
alkoholu  91
3.4.6. Znaczenie zmiennych osobowościowych w angażowaniu się
w picie alkoholu i ryzyku uzależnienia w kontekście motywów
picia  102
3.4.7. Osobowość jako mediator wpływu rodzicielskiego alkoholizmu
na angażowanie się w picie alkoholu i ryzyko uzależnienia  113
3.4.8. Specyficzne czy niespecyficzne znaczenie osobowości
w ryzyku uzależnienia od alkoholu  116
3.4.9. Osobowość, wiek inicjacji alkoholowej a ryzyko problemów
i zaburzeń używania alkoholu  120
ROZDZIAŁ 4
ROLA IMPULSYWNOŚCI W ANGAŻOWANIU SIĘ W PICIE ALKOHOLU  124
4.1. Impulsywność jako główna osobowościowa determinanta problemów
alkoholowych  124
4.2. Złożoności cechy impulsywności w koncepcji Barratta i jej znaczenie
w ryzyku problemów i zaburzeń używania alkoholu.  126
Blok rozszerzający podrozdz. 4.2
Rola umiejętności odraczania gratyfikacji i samokontroli
oraz proaktywnego radzenia sobie ze stresem w ryzyku
problemów adaptacyjnych i uzależnienia  133
4.3. Mechanizmy impulsywności według Whiteside’a i Lynama
i ich znaczenie dla problemów behawioralnych i zaburzeń
zachowania 136
4.4. Przegląd badań nad znaczeniem aspektów impulsywności
dla zaangażowania w używanie alkoholu  143
ROZDZIAŁ 5
PROBLEMATYKA BADAŃ. ZNACZENIE ASPEKTÓW IMPULSYWNOŚCI
DLA STOPNIA ZAANGAŻOWANIA W PICIE ALKOHOLU  154
5.1. Koncepcja badań – uzasadnienie i hipotezy 154
5.2. Osoby badane i organizacja badań  176
5.3. Narzędzia pomiaru  178
ROZDZIAŁ 6
WYNIKI I WNIOSKI Z BADAŃ WŁASNYCH  199
6.1. Charakterystyka stopnia zaangażowania w używanie alkoholu
młodych mężczyzn i analiza znaczenia wybranych jego
wskaźników  200
6.1.1. Stopień zaangażowania młodych mężczyzn
w picie alkoholu  201
6.1.2. Subiektywne doraźne efekty picia a stopień zaangażowania
młodych mężczyzn w używanie alkoholu   206
6.1.3. Motywacja picia a stopień zaangażowania młodych mężczyzn
w używanie alkoholu   213
6.2. Bezpośrednie relacje aspektów impulsywności ze stopniem
zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu  219
6.3. Zróżnicowane nasilenie cech impulsywności u młodych mężczyzn
różniących się stopniem zaangażowania w picie alkoholu  225
6.4. Sprzeczności w wynikach badań znaczenia aspektów impulsywności
dla stopnia zaangażowania w używanie alkoholu  230
6.5. Popędliwość jako moderator wpływu innych aspektów impulsywności
na stopień zaangażowania w używanie alkoholu  233
6.6. Znaczenie interpersonalnie zróżnicowanych profili
cech impulsywności dla stopnia zaangażowania w picie alkoholu   236
6.7. Cechy impulsywności, subiektywne doraźne efekty picia a stopień
zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu   243
6.7.1. Związki aspektów impulsywności z subiektywnymi
doraźnymi efektami picia   243
6.7.2. Popędliwość jako zmienna różnicująca doświadczanie
subiektywnych doraźnych efektów picia  247
6.7.3. Zróżnicowanie subiektywnych doraźnych efektów picia
w zależności od typów profili impulsywności  252
6.7.4. Mediująca funkcja oczekiwanych i subiektywnie
doświadczanych doraźnych efektów picia w relacji między
impulsywnością a zaangażowaniem w używanie alkoholu.  257
6.8. Cechy impulsywności, motywacja picia
a stopień zaangażowania młodych mężczyzn w używanie
alkoholu  263
6.8.1. Związki aspektów impulsywności z motywami picia   264
6.8.2. Różnice w motywacji picia w zależności od typów profili
cech impulsywności  270
6.8.3. Mediująca funkcja motywów picia w relacji między
impulsywnością a zaangażowaniem w używanie alkoholu.  281
ROZDZIAŁ 7
ZAKOŃCZENIE. PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY WPŁYWU IMPULSYWNOŚCI
NA ANGAŻOWANIE SIĘ MŁODYCH MĘŻCZYZN W PICIE ALKOHOLU  291
ANEKS   309
I. Skala Używania Alkoholu (SUA) z kluczem do obliczania wyników  309
II. Skala Efektów Picia Alkoholu z kluczem do obliczania wyników  316
III. UPPS-P wraz z kluczem do obliczania wyników   318
SPIS TABEL   323
SPIS RYCIN   326
BIBLIOGRAFIA  328
INDEKS NAZWISK   351