Tajemna głębia (yugen) w japońskiej poezji

• Druk: Warszawa, 2012
• Autor: Karolina Szebla-Morinaga
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rozprawa poświęcona japońskiej literaturze średniowiecznej i jej związkom z myślą religijną epoki. Analizuje twórczość poety Fujiwary Shunzeia, żyjącego na przełomie XII i XIII wieku, szczególny nacisk kładąc na estetyczną kategorię "yūgen", będącą łącznikiem obu dyscyplin badawczych – literatury i filozofii religii.

Termin "yūgen"najczęściej tłumaczony jest jako “tajemna głębia”. Rozprawa zawiera również wiele innych zagadnień literackich, religijnych, i historycznych epoki, a kategoria "yūgen" jest badana również na przykładach wierszy kilku innych poetów.

Najistotniejsza w tej pracy jest próba wyjaśnienia warunków ukształtowania się "yūgen" jako kategorii estetycznej pod wpływem doktryny buddyjskiej szkoły tendai (zwykle problem tej kategorii wyjaśniano odwołując się do doktryny zen, a więc definiowano znaczenie "yūgen" późniejszego okresu, tzn. XIV i XV w.). Autorka skierowała uwagę na dwa fundamentalne teksty, a mianowicie: literacki traktat "Korai fūteishō" (Wybór stylu i formy od czasów najdawniejszych, 1197-1201) Fujiwary Shunzeia oraz traktat buddyjski "Maka shikan" [chin. Mohe zhiguan] (Wielkie wyciszenie i kontemplacja, VI w.) Zhiyi, chińskiego patriarchy szkoły tendai, którego nauki miały duży wpływ również na japońską praktykę medytacyjną (wyciszenie i kontemplacja shikan).

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-1368-1
• ISBN druku: 978-83-235-0767-3
• Liczba stron: 304

Pobierz spis treści»

Podziękowania  7

Wstęp  9
Podstawowe źródła  16
Nota redakcyjna  19

Rozdział I Stan badań nad yūgen  21

Etymologia słowa yūgen oraz analiza filologiczna  27
Definicje yūgen  29
Historia użycia terminu yūgen  31
‘Tajemna głębia’ a teatr nō  33
‘Tajemna głębia’ a zen  35

Rozdział II Rozwój buddyzmu na tle przemian historycznych okresu Heian  42

Walka o władzę w schyłkowym okresie Heian (1072-1185)  42
Rozwój buddyzmu ezoterycznego w okresie Heian  44
Próby klasyfikacji wczesnej poezji buddyjskiej (VIII-XII w.)  51

Rozdział III Fujiwara Shunzei – poeta i teoretyk literatury  63

Życiorys  63
Wykaz utworów  77

Rozdział IV Doktryna buddyjskiej szkoły tendai  83

Zarys historii szkoły tendai w Chinach i w Japonii  83
Znaczenie Sutry Lotosu w doktrynie szkoły tendai  86
Najważniejsze pojęcia i teorie szkoły tendai  91

Rozdział V ‘Tajemna głębia’ (yūgen) w twórczości Fujiwary Shunzeia  126

Yūgen w traktatach krytycznoliterackich Fujiwary Shunzeia  126
Yūgen w wierszach Fujiwary Shunzeia  147

Rozdział VI Wpływ estetyki yūgen Fujiwary Shunzeia na poezję japońską (na wybranych przykładach)  169

Uznane przykłady yūgen w poezji XII wieku  170
Próby odnalezienia nowych przykładów yūgen w poezji XII wieku  180

Rozdział VII Krytyka interpretacji poetyki Fujiwary Shunzeia z punktu widzenia platonizmu  187

„Platońska“ interpretacja poetyki Shunzeia według Roystona  188
Noumenon/idea w filozofii Platona a pustka w szkole tendai  193

Zakończenie  204

Aneks I Przekład fragmentu Wielkiego wyciszenia i kontemplacji Zhiyi  213
Aneks II Przekład fragmentu Wyboru stylu i formy od czasów najdawniejszych Fujiwary Shunzeia  231
Aneks III Noty biograficzne poetów i innych postaci historycznych  249
Aneks IV Wykaz imion i nazwisk w oryginalnym zapisie znakowym  266
Aneks V Wykaz pojęć i nazw w oryginalnym zapisie znakowym  271
Aneks VI Wykaz tytułów w oryginalnym zapisie znakowym  291

Bibliografia  296