Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków t. I
Niniejsza książka jest pracą zbiorową, w skład której wchodzi 39 artykułów tematycznych. Zostały one opracowane przez naukowców z różnych dyscyplin z Polski, Ukrainy, Słowacji oraz Czech. Najwięcej tekstów dotyczy stosunków ukraińsko-polskich. W publikacji podjęta została również kwestia relacji ukraińsko-słowacko-czeskich, ukraińsko-rumuńskich, ukraińsko-mołdawskich oraz ukraińsko-ormiańskich. Ukazano w nich stosunki Ukraińców z sąsiednimi narodami w wymiarze politycznym, ekonomicznym, kulturalnym, a nawet rodzinnym. Żaden sąsiad nie jest z natury ani "dobry", ani "zły". To jak ułożą się wzajemne kontakty, zależy od tego, czy sąsiedzi zdołają ułożyć obopólne relacje w taki sposób, aby były możliwe do akceptacji przez każdą ze stron. Z tym jednak bywało różnie na przestrzeni wieków (tekst z okładki).
Wstęp 9
RELACJE UKRAIŃSKO-POLSKIE
Євген Луньо, Релігійна ідентичність графа Леона Шептицького в народно-оповідній традиції [Tożsamość religijna hrabiego Leona Szeptyckiego w tradycji ludowej] 11
Марина Демедюк, Українські народні казки у польських народознавчих виданнях другої половини ХІХ – початку ХХ століття [Ukraińskie baśnie ludowe w polskich publikacjach etnograficznych na przełomie XIX i XX wieku] 28
Agnieszka Hawrot, Relacje między Hucułami a Polakami na podstawie tetralogii Stanisława Vincenza Na wysokiej połoninie 41
Галина Івашків, Кераміка з Лемківщини в українських та польських музеях [Ceramika z Łemkowszczyzny w muzeach ukraińskich i polskich] 51
Ольга Харчишин, Пісні літературного походження у творчій взаємодії українців і поляків [Pieśni pochodzenia literackiego w interakcji twórczej Ukraińców i Polaków] 65
Наталія Мисак, Освіта і виховання як соціокультурні маркери національної ідентичності галицької молоді наприкінці ХІХ – на початку ХХ століття [Oświata i wychowanie jako społeczno-kulturowe wyznaczniki tożsamości młodzieży galicyjskiej na przełomie XIX i XX wieku] 77
Ольга Рибицька, Культурно-освітній простір Львова початку ХХ століття як запорука формування львівської математичної школи та її представника Станіслава Уляма [Środowisko kulturalne i edukacyjne Lwowa jako podstawa dla działalności lwowskiej szkoły matematycznej i jej czołowego reprezentanta Stanisława Ulama] 94
Леонід Зашкільняк, Польща і поляки в суспільній свідомості галицьких українців напередодні Першої світової війни [Polska i Polacy w opinii Ukraińców galicyjskich w przededniu I wojny światowej] 107
Володимир Комар, Ірина Комар, Українці у міжвоєнній Польщі [Ukraińcy w Polsce międzywojennej] 122
Оксана Чікало, Народна проза про українсько-польські взаємини напередодні Другої світової війни (на матеріалах з Горохівського району Волинської області) [Stosunki polsko-ukraińskie w przededniu II wojny światowej w opowieściach ludowych (na podstawie badań w rejonie horochowskim na Wołyniu] 134
Андрій Яремчук, Українсько-польське протистояння у вересні 1939 року на Стрийщині [Konflikt polsko-ukraiński w rejonie Stryja we wrześniu 1939 roku] 143
Jakub Gorzeń, Szkolnictwo ukraińskie w II Rzeczypospolitej oraz w Generalnym Gubernatorstwie 158
Rafał Dydycz, Ludność ukraińska powiatu bialskiego w czasie II wojny światowej 170
Оксана Кузьменко, Українці та поляки у ракурсі типології фольклорної пісенності про Другу світову війну [Typologia ukraińskich i polskich pieśni ludowych o tematyce II wojny światowej] 185
Igor Hałagida, „Kapelani UPA” – próba demitologizacji pojęcia i zjawiska 200
Оксана Годованська, Радянізація системи освіти в Галичині: на основі наказів і директив Міністерства освіти УРСР [Sowietyzacja oświaty w Galicji: na podstawie nakazów i dyrektyw Ministerstwa
Oświaty USSR] 226
Галина Боднар, Витіснена пам’ять: українсько-польське співжиття в досвідченнях українців, виселених у повоєнні роки з Польщі (на матеріалах глибинних інтерв’ю у Львівській області) [Usunięta pamięć: współistnienie polsko-ukraińskie w relacjach Ukraińców wysiedlonych w latach powojennych z Polski (na podstawie wywiadów przeprowadzonych w obwodzie lwowskim] 239
Марія Качмар, Фольклор українців, переселених із Польщі у сорокових роках ХХ століття: динаміка традиції (на матеріалах села Тулиголови Городоцького району Львівської області) [Folklor Ukraińców przesiedlonych z Polski w latach czterdziestych XX wieku: trwanie tradycji (na podstawie badań we wsi Tułyhołowy w rejonie horodeckim w obwodzie lwowskim] 262
Юрій Макар, Віталій Макар, Обмін населенням між Польщею та підрадянською Україною за Угодою від 9 вересня 1944 року та його наслідки [Wymiana ludności między Polską a radziecką Ukrainą w świetle umowy z dnia 9 września 1944 roku i jej następstwa] 279
Alina Bacic-Saliszewska, Powstanie i struktura organizacyjna sotni UPA „Udarnyky-4” pod dowództwem Wołodymyra Szczyhelskiego „Burłaki” (1945–1947) 294
Володимир Ковальчук, Допомога поляків для НКВД у боротьбі з ОУН(б) і УПА на Тернопільщині (1944–1945) [Współpraca Polaków z NKWD w walce z OUN(b) i UPA na Tarnopolszczyźnie w latach 1944–1945] 316
Jarosław Syrnyk, Historia incognita. O pożytkach z (auto)rekonceptualizacji powojennych dziejów Ukraińców w Polsce 325
Bohdan Halczak, Olha Kharchyshyn, Refleksje nad genezą pieśni Hej sokoły! 334
Paweł Poczekajło, Relacje społeczności polskiej z mniejszością ukraińską w województwie gdańskim w latach 1947–1970 (zarys problematyki) 348
Артур Іжевський, Українські мотиви графічного дизайну грамплатівок у ПНР і СРСР на тлі художньо-естетичних потреб суспільства [Ukraińskie motywy na okładkach płyt gramofonowych w PRL i ZSRR na tle artystycznych i estetycznych potrzeb społeczeństwa] 359
Roman Drozd, Kwestia upamiętnień miejsc spoczynku żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej w Polsce w latach 1989–2005 376
Mariusz Markiewicz, Ukraińcy w Polsce – nowa migracja 389
Arkadiusz Trochanowski, Eparchia wrocławsko-gdańska Kościoła greckokatolickiego wobec obywateli Ukrainy w Polsce 400
RELACJE UKRAIŃSKO-SŁOWACKO-CZESKIE
Любов Бурковська, Ікони «Страсті Христові» ХV–ХVІІ століття з українсько-польсько-словацького пограниччя. Iконографічні та композиційно-структурні трансформації [Ikony „Męki Chrystusowej” XV–XVII wieku na pograniczu ukraińsko-polsko-słowackim. Przemiany ikonograficzne i kompozycyjno-strukturalne] 414
Vlastimil Ondrak, Ukrajinská emigrace prizmatem československé zpravodajské služby [Emigracja ukraińska w świetle raportów czechosłowackich służb wywiadowczych] 428
Tomáš Řepa, Ukrajinská menšina v meziválečném Československu – politické, bezpečnostní a vojenské aspekty [Mniejszość ukraińska w Czechosłowacji międzywojennej – aspekty polityczne, militarne i w zakresie
ochrony bezpieczeństwa państwa] 443
Aleš Binar, Ukrajina jako prostor utváření české (československé) vojenské tradice druhé světové války [Ukraina jako obszar kształtowania czeskiej (czechosłowackiej) tradycji wojskowej w czasie
II wojny światowej] 458
Marian Gajdoš, Ukrajinská národnosť na Slovensku v šesťdesiatych rokoch 20. storočia [Ludność ukraińska na Słowacji w latach sześćdziesiątych XX wieku] 473
Stanislav Konečný, Ukrajinská menšina na Slovensku počas tzv. nežnej revolúcie [Ukraińska mniejszość na Słowacji w okresie tzw. rewolucji aksamitnej w 1989 roku] 485
RELACJE UKRAIŃSKO-RUMUŃSKIE
Олександр Добржанський, Українсько-румунські взаємини на Буковині в ХІХ – на початку ХХ століття [Stosunki ukraińsko-rumuńskie na Bukowinie na przełomie XIX i XX wieku] 501
RELACJE UKRAIŃSKO-MOŁDAWSKIE
Тетяна Файник, «Входини» у нове житло на українсько-молдов-ському та українсько-польському пограниччях у ХХ столітті [Obrzędy ludowe towarzyszące zasiedleniu nowej chaty na pograniczach ukraińsko-mołdawskim i ukraińsko-polskim w XX wieku] 516
RELACJE UKRAIŃSKO-ORMIAŃSKIE
Богдан Левик, Професор Юліан Захарієвич – вірменин Львова [Profesor Julian Zachariewicz – Ormianin ze Lwowa] 528
Informacja o autorach 539
