Bezpieczeństwo narodowe. Studium teoretyczne

• Druk: Słupsk, 2016
• Autor: Lech Chojnowski
• Wydawca: Uniwersytet Pomorski w Słupsku

Problematyka bezpieczeństwa państwa jest obecna w sferze publicznej od czasów jego powstania, a jej zakres i treści zmieniały się wraz z rozwojem cywilizacyjnym społeczeństw i towarzyszącą mu ewolucją środowiska międzynarodowego. Przez stulecia bezpieczeństwo państwa wiązane było przede wszystkim z zagrożeniami polityczno-militarnymi ze strony innych krajów, a w sferze wewnętrznej z utrzymaniem porządku i systemu ustrojowego. Rozwój cywilizacyjny społeczeństw związany z rewolucją przemysłową, zdynamizowany w drugiej połowie XX w., oraz zmiany środowiska bezpieczeństwa na świecie po zakończeniu zimnej wojny przyczyniły się do ewolucji tego tradycyjnego, państwo-centrycznego, polityczno-militarnego paradygmatu bezpieczeństwa, w kierunku jego szerszego postrzegania, uwzględniającego także podmioty pozapaństwowe i jego pozamilitarne aspekty. Jednak mimo tych zmian, państwa w dalszym ciągu dominują w systemie międzynarodowym i pozostają suwerenem w sprawach wewnętrznych. Zapewnienie bezpieczeństwa państwa warunkuje zachowanie egzystencjalnych wartości podmiotów w nim funkcjonujących, dlatego sfera bezpieczeństwa narodowego ciągle pozostaje priorytetowym obszarem jego działalności. (Fragment Wstępu)

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7467-271-9
• ISBN druku: 978-83-7467-271-9
• Liczba stron: 276

Wstęp   5

Część I
PODMIOTOWY WYMIAR BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO  15

Rozdział I
PAŃSTWO JAKO PODMIOT BEZPIECZEŃSTWA 17
1. Państwo jako struktura polityczna społeczeństwa 17
2. Rys historyczny państwa  29
3. Rola i funkcje państwa w społeczeństwie  35
4. Konkurencyjne teorie państwa  40
Podsumowanie   44

Rozdział II
NARÓD, GRUPA ETNICZNA, SPOŁECZEŃSTWO 45
1. Ogólne rozumienie terminu „naród”  45
2. Etniczno-kulturowe i polityczne źródła narodu 49
2.1. Etniczno-kulturowe źródła narodu  49
2.2. Polityczne źródła narodu  52
2.3. Drogi kształtowania się narodów  56
3. Nacjonalizm jako ideologia narodu  58
4. Grupy etniczne, mniejszości narodowe i społeczeństwo 64
4.1. Grupy etniczne   65
4.2. Mniejszości narodowe  67
4.3. Społeczeństwo   69
Podsumowanie   73

Rozdział III
PAŃSTWO W SYSTEMIE MIĘDZYNARODOWYM 75
1. System międzynarodowy jako zewnętrzne środowisko państw 75
2. Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego 79
3. Ograniczenia państw w systemie międzynarodowym 84
4. Odwieczny dylemat bezpieczeństwa państw w systemie międzynarodowym   90
4.1. Dylemat więźnia jako szczególny przypadek dylematu bezpieczeństwa   92
4.2. Sposoby rozwiązania dylematu bezpieczeństwa 95
Podsumowanie   98

Rozdział IV
POTĘGA PAŃSTWA   101
1. Istota i źródła potęgi państwa  101
2. Naturalne składniki potęgi państwa  104
3. Społeczne składniki potęgi państwa  111
4. Soft power, czyli potęga miękka  113
5. Pomiar i cechy potęgi państwa oraz jej wykorzystanie 118
Podsumowanie   123

Część II
PODSTAWOWE ZAGADNIENIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO   125

Rozdział V
PODSTAWY WIEDZY O BEZPIECZEŃSTWIE PAŃSTWA I NARODU 127
1. Pojęcie bezpieczeństwa narodowego  127
2. Wartości bezpieczeństwa narodowego  134
3. Zewnętrzny i wewnętrzny wymiar bezpieczeństwa narodowego 140
3.1. Istota podziału bezpieczeństwa państwa na zewnętrzne i wewnętrzne   140
3.2. Bezpieczeństwo narodowe jako dziedzina stosunków międzynarodowych   145
3.3. Obrona narodowa  147
3.4. Wewnętrzny wymiar bezpieczeństwa narodowego 150
Podsumowanie   156

Rozdział VI
INTERESY NARODOWE I ICH KATEGORYZACJA 159
1. Definicja interesu narodowego i pojęć pokrewnych 159
2. Ewolucja koncepcji interesu narodowego  165
3. Formułowanie interesów narodowych  172
4. Kategorie interesów narodowych  174
Podsumowanie   179

Rozdział VII
POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 181
1. Istota i zakres polityki państwa  182
2. Polityka bezpieczeństwa jako element polityki państwa 189
3. Zewnętrzny wymiar polityki bezpieczeństwa państwa 198
Podsumowanie   203

Rozdział VIII
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 205
1. Pojęcie strategii i jej ewolucja  205
2. Formułowanie strategii bezpieczeństwa narodowego 209
3. Koncepcje strategiczne bezpieczeństwa państwa w systemie międzynarodowym   219
Podsumowanie   229

Rozdział IX
SYSTEMOWE UJĘCIE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 231
1. Pojęcie systemu i terminy pokrewne  231
2. System bezpieczeństwa narodowego  236
3. Modele systemu bezpieczeństwa narodowego 241
Podsumowanie   248
ZAKOŃCZENIE   251
BIBLIOGRAFIA   255
SPIS SCHEMATÓW   265
SPIS TABEL   267