Umowa międzynarodowego przewozu drogowego towarów na podstawie CMR

• Druk: 2013
• Autor: Krzysztof Wesołowski
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

W książce omówiono instytucje prawne unormowane w konwencji genewskiej z 1956 r. o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR), m.in. list przewozowy, rozporządzanie towarem, przeszkody w przewozie i wydaniu towaru, zasady odpowiedzialności, ustalania wysokości odszkodowania, dochodzenia roszczeń, przewozy wykonywane przez kilku przewoźników - zgodnie z regułami wykładni właściwymi dla norm zawartych w konwencjach międzynarodowych. Wskazano problemy wynikające z CMR i przytoczono - poddane krytycznej analizie - rozwiązania wynikające z literatury i orzecznictwa. Autor przedstawił też wiele własnych propozycji rozstrzygnięć wraz z ich naukowym uzasadnieniem.






Wykładnia przepisów CMR uwzględnia szeroki kontekst wynikający z przepisów prawa międzynarodowego, unijnego i krajowego. Książka zawiera uwagi prawnoporównawcze, odnoszące się do innych konwencji międzynarodowych z dziedziny prawa przewozowego.






Adresaci:

Publikacja przeznaczona jest dla prawników zajmujących się problematyką umowy przewozu zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym - sędziów, adwokatów, radców prawnych, pracowników przedsiębiorstw przewozowych i spedycyjnych oraz ubezpieczycieli.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-5487-5
• ISBN druku: 978-83-264-4263-6
• EAN: 9788326454875
• Liczba stron: 836

Wykaz skrótów 
 str. 15

Wstęp 
 str. 21

Część pierwsza
Konwencja CMR jako podstawa prawna umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów 
 str. 29

Rozdział 1
Konwencja CMR - historia, ogólna charakterystyka, miejsce w systemie prawa, wykładnia 
 str. 31

1.1. Geneza międzynarodowej regulacji przewozu drogowego towarów 
 str. 31

1.2. Zmiany (uzupełnienia) konwencji CMR 
 str. 34

1.3. Ogólna charakterystyka konwencji CMR 
 str. 40

1.4. Miejsce konwencji CMR w porządku prawnym 
 str. 45

1.4.1. Konwencja CMR a prawo krajowe 
 str. 45

1.4.2. Konwencja CMR a normy kolizyjne 
 str. 53

1.4.3. Konwencja CMR a prawo Unii Europejskiej 
 str. 57

1.4.4. Konwencja CMR a inne konwencje międzynarodowe 
 str. 64

1.5. Interpretacja postanowień konwencji CMR 
 str. 70

1.5.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 70

1.5.2. Podmioty dokonujące wykładni konwencji CMR 
 str. 72

1.5.3. Reguły wykładni konwencji CMR 
 str. 76

1.6. Podsumowanie 
 str. 94

Rozdział 2
Zakres zastosowania przepisów konwencji CMR 
 str. 100

2.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 100

2.2. Warunki stosowania konwencji CMR 
 str. 103

2.2.1. Trasa przewozu jako podstawowy warunek zastosowania konwencji CMR 
 str. 103

2.2.2. Umowa międzynarodowego przewozu drogowego a przewóz drogowy 
 str. 104

2.2.3. Umowa przewozu według konwencji CMR 
 str. 106

2.3. Zastosowanie konwencji CMR do przewozów multimodalnych 
 str. 113

2.4. Zastosowanie konwencji CMR do umów międzynarodowego przewozu, w których nie określono środka transportowego lub z opcją wykonania przewozu innym niż umówiony środek transportu 
 str. 121

2.5. Umowa przewozu a umowa spedycji 
 str. 125

2.5.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 125

2.5.2 Treść zobowiązania charakterystycznego jako kryterium rozróżnienia 
 str. 126

2.5.3. Pomocnicze kryteria oceny charakteru umowy 
 str. 128

2.5.4. Kwestia tzw. zryczałtowanego wynagrodzenia 
 str. 130

2.6. Przewozy piggy-back ("na barana") 
 str. 131

2.6.1. Istota przewozów typu piggy-back 
 str. 131

2.6.2. Stosowanie przepisów konwencji CMR do przewozów "na barana" jako reguła 
 str. 133

2.6.3. Warunki stosowania innych przepisów niż konwencja CMR do oceny odpowiedzialności przewoźnika drogowego 
 str. 137

2.6.4. Zakres odesłania 
 str. 143

2.6.5. Cel regulacji art. 2 konwencji CMR 
 str. 144

2.6.6. Wskazanie właściwych przepisów 
 str. 147

2.6.7. Wysokość odszkodowania 
 str. 155

2.6.8. Zasady odnoszące się do przewoźnika drogowego, będącego jednocześnie przewoźnikiem innej gałęzi transportu 
 str. 155

2.7. Podsumowanie 
 str. 156

Część druga
Zawarcie i wykonanie umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów 
 str. 161

Rozdział 3
Zawarcie umowy przewozu. List przewozowy CMR 
 str. 163

3.1. Zawarcie umowy przewozu 
 str. 163

3.1.1. Konsensualny charakter umowy przewozu na gruncie konwencji CMR 
 str. 163

3.1.2. Forma i sposoby zawierania umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów 
 str. 165

3.1.3. Uprawnienie do zawarcia umowy przewozu 
 str. 166

3.2. List przewozowy 
 str. 168

3.2.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 168

3.2.2. Istota listu unormowanego konwencją CMR 
 str. 169

3.2.3 Rozbieżności między warunkami umowy przewozu a treścią listu przewozowego 
 str. 172

3.2.4. Wielość listów przewozowych 
 str. 173

3.2.5. Osoby wystawiające list przewozowy 
 str. 175

3.2.6. Brak listu przewozowego i jego nieprawidłowości 
 str. 178

3.2.7. Forma listu przewozowego 
 str. 184

3.2.8. Elektroniczny list przewozowy 
 str. 186

3.2.9. Treść listu przewozowego 
 str. 190

3.2.10.List przewozowy jako dowód 
 str. 193

3.2.11.Inne funkcje listu przewozowego 
 str. 209

3.2.12.Odpowiedzialność za treść listu przewozowego 
 str. 213

3.2.13. Działanie przewoźnika na rachunek nadawcy przy wystawianiu listu przewozowego 
 str. 216

3.3. Podsumowanie 
 str. 217

Rozdział 4
Sytuacja prawna stron na etapie wykonywania umowy 
 str. 221

4.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 221

4.2. Przygotowanie towaru do przewozu 
 str. 222

4.3. Wybór pojazdu 
 str. 224

4.4. Czynności ładunkowe, rozmieszczające, zabezpieczające 
 str. 225

4.5. Obowiązek dostarczenia dokumentów i informacji 
 str. 230

4.6. Rozporządzanie towarem 
 str. 233

4.6.1. Istota rozporządzania towarem 
 str. 233

4.6.2. Osoba uprawniona do rozporządzania towarem 
 str. 239

4.6.3. Warunki rozporządzania towarem 
 str. 248

4.7. Prawa i obowiązki odbiorcy 
 str. 264

4.7.1. Sytuacja prawna odbiorcy - uwagi ogólne 
 str. 264

4.7.2. Prawo żądania wydania listu przewozowego i towaru 
 str. 266

4.7.3. Obowiązek zapłaty należności przewoźnika; obowiązek udzielenia zabezpieczenia 
 str. 271

4.8. Przeszkody w przewozie i wydaniu towaru 
 str. 278

4.8.1. Istota przeszkód w przewozie i wydaniu towaru 
 str. 278

4.8.2. Obowiązek zażądania instrukcji 
 str. 281

4.8.3. Osoby legitymowane do wydawania instrukcji 
 str. 283

4.8.4. Zasady postępowania w sytuacji braku instrukcji osoby uprawnionej 
 str. 287

4.8.5. Prawo do wyładunku towaru i ukończenia przewozu 
 str. 289

4.8.6. Sprzedaż towaru 
 str. 295

4.8.7. Uprawnienie przewoźnika do zwrotu kosztów 
 str. 297

4.8.8. Przepisy właściwe dla oceny odpowiedzialności odszkodowawczej przewoźnika 
 str. 302

4.9. Podsumowanie 
 str. 306

Część trzecia
Odpowiedzialność przewoźnika 
 str. 313

Rozdział 5
Ogólne zagadnienia odpowiedzialności przewoźnika według konwencji CMR 
 str. 315

5.1. Zakres regulacji 
 str. 315

5.2. Wzorzec regulacji 
 str. 320

5.3. Osoby, za które przewoźnik ponosi odpowiedzialność 
 str. 327

5.4. Podsumowanie 
 str. 333

Rozdział 6
Przesłanki odpowiedzialności przewoźnika za szkody w przewożonych towarach i opóźnienie dostawy 
 str. 336

6.1. Uwagi ogólne 
 str. 336

6.2. Szkoda 
 str. 339

6.2.1. Uwagi ogólne 
 str. 339

6.2.2. Zaginięcie towaru 
 str. 344

6.2.3. Uszkodzenie 
 str. 357

6.3. Związek czasowy z przewozem 
 str. 359

6.4. Związek przyczynowy 
 str. 365

6.5. Problematyka winy 
 str. 371

6.5.1. Wina jako przesłanka odpowiedzialności 
 str. 371

6.5.2. Miernik staranności 
 str. 380

6.5.3. Niemożliwość powoływania się na stan techniczny pojazdu 
 str. 382

6.6. Opóźnienie dostawy 
 str. 388

6.7. Akt zachowawczy w postaci zgłoszenia zastrzeżenia dotyczącego opóźnienia dostawy 
 str. 393

6.8. Podsumowanie 
 str. 402

Rozdział 7
Okoliczności zwalniające przewoźnika od odpowiedzialności 
 str. 407

7.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 407

7.2. Zagadnienia dowodowe 
 str. 409

7.2.1. Ciężar dowodu 
 str. 409

7.2.2. Istota domniemania z art. 18 ust. 2 konwencji CMR 
 str. 413

7.3. Wzajemny stosunek pomiędzy poszczególnymi przyczynami zwalniającymi 
 str. 414

7.4. Wina osoby uprawnionej i inne okoliczności leżące po jej stronie 
 str. 418

7.4.1. Wina osoby uprawnionej 
 str. 418

7.4.2. Brak opakowania przesyłki lub jego wadliwość 
 str. 425

7.4.3. Manipulowanie, ładowanie, rozmieszczenie lub wyładowanie towarów przez nadawcę lub odbiorcę 
 str. 429

7.4.4. Niedostateczność lub wadliwość cech i numerów na sztukach przesyłki 
 str. 445

7.5. Zlecenie osoby uprawnionej niewynikające z winy przewoźnika 
 str. 447

7.6. Wada towaru i naturalne właściwości niektórych towarów, mogące powodować ich całkowite lub częściowe zaginięcie lub uszkodzenie 
 str. 450

7.6.1. Wada towaru a naturalne właściwości towaru 
 str. 450

7.6.2. Kwestie dowodowe 
 str. 453

7.6.3. Ubytki naturalne 
 str. 456

7.7. Okoliczności, których przewoźnik nie mógł uniknąć i których skutkom nie mógł zapobiec 
 str. 457

7.7.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 457

7.7.2. Napady przez uzbrojonych napastników, podpalenia 
 str. 458

7.7.3. Wypadki drogowe 
 str. 465

7.7.4. Strajki 
 str. 468

7.7.5. Warunki atmosferyczne 
 str. 470

7.7.6. Wydanie towaru osobie nieuprawnionej 
 str. 471

7.8. Ograniczenie obowiązku naprawienia szkody 
 str. 473

7.8.1. Zakres zastosowania 
 str. 473

7.8.2. Kryterium ograniczenia 
 str. 476

7.8.3. Ograniczenia obowiązku naprawienia szkody a ograniczenie wysokości odszkodowania 
 str. 479

7.9. Podsumowanie 
 str. 480

Rozdział 8
Odpowiedzialność przewoźnika z innych tytułów niż szkody w substancji towaru i opóźnienie w dostawie 
 str. 488

8.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 488

8.2. Odpowiedzialność za niezamieszczenie klauzuli paramount 
 str. 489

8.3. Odpowiedzialność z tytułu zagubienia lub niewłaściwego użycia dokumentów 
 str. 492

8.4. Odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie instrukcji dotyczącej rozporządzania towarem 
 str. 493

8.5. Odpowiedzialność za niewykonanie obowiązku pobrania 
 str. 500

8.6. Podsumowanie 
 str. 504

Rozdział 9
Ustalenie wysokości odszkodowania należnego od przewoźnika 
 str. 506

9.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 506

9.2. Odszkodowanie za zaginięcie towaru 
 str. 516

9.2.1. Czas i miejsce miarodajne dla ustalenia wartości towaru 
 str. 516

9.2.2. Kryteria ustalenia wartości towaru 
 str. 518

9.2.3. Kwotowe ograniczenie wysokości odszkodowania 
 str. 523

9.3. Zwrot kosztów związanych z przewozem 
 str. 536

9.4. Odszkodowanie za uszkodzenie towaru 
 str. 543

9.5. Ustalenie odszkodowania za zwłokę w przewozie 
 str. 552

9.6. Deklaracja wartości przesyłki i kwoty specjalnego interesu w dostawie 
 str. 561

9.7. Odsetki 
 str. 570

9.8. Kwestia przeliczenia odszkodowania na walutę krajową 
 str. 572

9.9. Podsumowanie 
 str. 574

Rozdział 10
Zniesienie prawa do wyłączeń i ograniczeń odpowiedzialności 
 str. 580

10.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 580

10.2.Wzorce regulacji 
 str. 581

10.3. Ogólna charakterystyka regulacji zawartej w art. 29 konwencji CMR 
 str. 584

10.4. Formy winy kwalifikowanej 
 str. 586

10.5. Zastosowanie prawa polskiego 
 str. 589

10.6.Wina kwalifikowana w orzecznictwie 
 str. 591

10.7. Skutki zastosowania art. 29 konwencji CMR 
 str. 593

10.8. Podsumowanie 
 str. 598

Część czwarta
Dochodzenie roszczeń na podstawie konwencji CMR 
 str. 601

Rozdział 11
Legitymacja do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec przewoźnika 
 str. 603

11.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 603

11.2.Wzorce regulacji 
 str. 607

11.3. Unormowanie konwencji CMR 
 str. 608

11.3.1.Uwagi ogólne 
 str. 608

11.3.2.Sposoby rozwiązywania problemu 
 str. 610

11.3.3. Legitymacja do dochodzenia roszczeń z tytułu szkód w towarze 
 str. 614

11.3.4. Legitymacja do dochodzenia roszczeń z tytułu szkód poza substancją towaru 
 str. 619

11.3.5.Podsumowanie 
 str. 620

Rozdział 12
Akty staranności odbiorcy, przedawnienie roszczeń, reklamacje 
 str. 622

12.1. Akty staranności odbiorcy 
 str. 622

12.2. Przedawnienie roszczeń i reklamacje 
 str. 631

12.2.1. Charakter regulacji. Zakres zastosowania przepisów o przedawnieniu 
 str. 631

12.2.2.Skutki przedawnienia według konwencji CMR 
 str. 636

12.2.3.Terminy przedawnienia 
 str. 637

12.2.4.Początek biegu terminu przedawnienia 
 str. 638

12.2.5.Reklamacja 
 str. 642

12.3. Podsumowanie 
 str. 657

Rozdział 13
Zagadnienia międzynarodowego postępowania cywilnego w konwencji CMR 
 str. 661

13.1. Zagadnienia wspólne 
 str. 661

13.1.1.Uwagi ogólne 
 str. 661

13.1.2. Zakres zastosowania przepisów art. 31 konwencji CMR 
 str. 663

13.2. Jurysdykcja 
 str. 667

13.2.1.Uwagi wprowadzające 
 str. 667

13.2.2.Porozumienie prorogacyjne 
 str. 669

13.2.3.Łączniki wyznaczające jurysdykcję 
 str. 675

13.2.4. Posiłkowe zastosowanie przepisów ogólnych o jurysdykcji 
 str. 679

13.3. Zbieg jurysdykcji 
 str. 683

13.3.1.Zagadnienia ogólne 
 str. 683

13.3.2. Zakres zastosowania postanowień o zbiegu jurysdykcji 
 str. 684

13.3.3.Konsekwencje zbiegu jurysdykcji 
 str. 689

13.4.Wykonanie wyroków i ugód sądów zagranicznych 
 str. 697

13.4.1. Zakres zastosowania postanowień o wykonywaniu wyroków zagranicznych w konwencji CMR 
 str. 697

13.4.2.Istota regulacji 
 str. 699

13.4.3. Kwestia ponownego badania jurysdykcji w ramach postępowania o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu zagranicznego 
 str. 701

13.5. Zakaz stosowania kaucji aktorycznej 
 str. 703

13.6. Arbitraż 
 str. 704

13.6.1.Uwagi wprowadzające 
 str. 704

13.6.2.Klauzula arbitrażowa - forma i treść 
 str. 706

13.6.3.Osoby związane klauzulą arbitrażową 
 str. 709

13.7. Podsumowanie 
 str. 709

Część piąta
Przewozy wykonywane przez kilku przewoźników drogowych 
 str. 713

Rozdział 14
Przewozy wykonywane na zasadzie podwykonawstwa 
 str. 715

14.1. Uwagi wprowadzające 
 str. 715

14.2. Dopuszczalność zatrudnienia podwykonawcy 
 str. 718

14.3.Odpowiedzialność przewoźnika za przewoźnika-podwykonawcę 
 str. 719

14.4. Sytuacja prawna osoby uprawnionej w przypadku wykonywania przewozu przez kilku przewoźników nazasadzie podwykonawstwa 
 str. 720

14.5. Stosunek prawny między przewoźnikiem a przewoźnikiem-podwykonawcą 
 str. 722

14.6. Podsumowanie 
 str. 728

Rozdział 15
Przewozy sukcesywne 
 str. 730

15.1.Warunki uznania przewozu za przewóz sukcesywny 
 str. 730

15.1.1.Jedność umowy 
 str. 730

15.1.2.Jedność towaru 
 str. 737

15.1.3.Jedność listu przewozowego 
 str. 738

15.1.4.Sposób przyjęcia towaru i listu przewozowego 
 str. 741

15.1.5. Charakter prawny potwierdzenia odbioru i wpisu nazwiska oraz adresu na drugim egzemplarzu listu przewozowego 
 str. 743

15.2. Istota sukcesywności przewozu 
 str. 745

15.2.1.Uwagi wprowadzające 
 str. 745

15.2.2. Ogólna zasada odpowiedzialności przewoźników sukcesywnych 
 str. 747

15.2.3. Odpowiedzialność przewoźników sukcesywnych za szkody w towarze i opóźnienie w dostawie 
 str. 749

15.2.4.Przewoźnicy sukcesywni jako wierzyciele 
 str. 753

15.3. Relacje pomiędzy przewoźnikami sukcesywnymi 
 str. 757

15.3.1.Uwagi wprowadzające 
 str. 757

15.3.2. Charakter prawny przepisów konwencji CMR regulujących problematykę roszczeń regresowych 
 str. 758

15.3.3.Zakres roszczeń regresowych 
 str. 760

15.3.4 Kryteria ustalenia przewoźników ponoszących ostatecznie ciężar szkody 
 str. 762

15.3.5.Kwestie proceduralne 
 str. 774

15.4. Podsumowanie 
 str. 785

Uwagi końcowe 
 str. 789

Bibliografia 
 str. 795

Orzecznictwo 
 str. 811

Wykaz aktów prawnych 
 str. 831