Wielkie Pomorze. Gryfici oraz ich dziedzictwo

• Druk: Słupsk, 2021
• Seria / cykl: Wielkie Pomorze
• Redakcja naukowa: Daniel Kalinowski
• Wydawca: Uniwersytet Pomorski w Słupsku

Międzynarodowe Konfrontacje Kulturowe „Wielkie Pomorze“ zawierają w sobie cykliczne interdyscyplinarne sympozjum, podczas którego podejmowana jest problematyka tożsamości kulturowej, regionalnej i narodowej. Pierwsza edycja Konfrontacji poświęcona była problematyce mitu przestrzeni Pomorza (2007), druga tożsamości kulturowej (2009), trzecia nakreśleniu najciekawszych ośrodków pomorskiej kultury artystycznej (2011), czwarta problematyce konfesji religijnej mieszkańców Pomorza (2013). Piąta określała zjawiska socjologiczno-literackie, które wyrażane były w artystycznych aktach poszczególnych etnosów (2015), szósta dotyczyła pomorskiej problematyki konfliktów i wojen oraz zawieranych ugód i pokojów (2017). Siódma edycja Konfrontacji (w 2019 r.) poświęcona była Gryfitom i stworzonemu przez nich Księstwu Pomorskiemu.
Podejmowanie tego tematu w słupskim kręgu akademickim najpierw w formie dyskusji, potem zaś wypowiedzi artykułowych, wiąże się z chęcią przedstawienia tak historii, jak i dziedzictwa Gryfitów z różnych perspektyw badawczych i z odmiennych kulturowo punktów widzenia. Owe różnice wynikają przede wszystkim z akcentowania polskiego, niemieckiego, kaszubskiego, czy też szwedzkiego medium językowego, przedstawiającego poszczególne wydarzenia, ludzi i procesy. Najbardziej w niniejszym tomie interesują nas Gryfici widziani z polskiej perspektywy, ich otoczenie społeczno-polityczne oraz kulturowo-językowe, przy czym ukazujemy skomplikowane relacje nie tylko na terytorium Księstwa Pomorskiego, które stworzyła ta rodzima dynastia, ale niekiedy także w przestrzeni pomiędzy ujściem Wisły a rzeką Reknitz. A zatem nawiązujemy do koncepcji Wielkiego Pomorza, sformułowanej wiele lat temu przez Gerarda Labudę. Ponadto, opisując znaczenie i dziedzictwo Gryfitów, ukazujemy wybranych wybitnych przedstawicieli tego rodu, nadających ton stylu myślenia nie tylko na Pomorzu, ale i na dworach królewskich oraz książęcych Europy. Nie mamy ambicji, aby zająć się wszystkimi okresami istnienia Gryfitów, lecz wywołanie choć kilku władców z tego rodu ma na celu wskazać szczególnie wyraziste postacie i zachęcić do dalszych, bardziej kompletnych rozważań, być może nie tylko na forum polskim, ale i w wymiarze międzynarodowym. (Ze Wstępu).

Współwydawca tomu: Instytut Kaszubski
ISBN 978-83-65826-58-9

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Redakcja: Daniel Kalinowski
• Język wydania: polski,niemiecki
• ISBN: 978-83-7467-355-6
• ISBN druku: 978-83-7467-355-6
• Liczba stron: 386

Daniel Kalinowski
Słowo wstępne 5

Dukt historii

Rafał Foltyn
Na styku politeizmu i chrześcijaństwa za pierwszych Gryfitów 13

Agnieszka Teterycz-Puzio
Wzorzec ustrojowy na ziemiach Gryfitów (koniec XII – początek XIII w.) i jego oddziaływanie na organizację księstw piastowskich 35

Miloš Řezník
Elżbieta Pomorska: cesarzowa z dynastii Gryfitów w czeskiej kulturze i pamięci 51

Marzena Głodek
Sztuka i nauka na dworze Gryfitów wołogoskich (1532–1625) 77

Kazimierz Kozłowski
Znaczenie tradycji państwa Gryfitów w budowaniu niemieckiego i polskiego regionu 97Dukt literat ury

Elwira Buszewicz
„Tragicocomedia ” i humanistyczna dydaktyka Jana Kitschera oraz jej kontynuacje 115

Joanna Flinik
Gryfici w literaturze niemieckojęzycznej 139

Barbara Gawrońska Pettersson
Eryk Pomorski w oczach Szwedów – współczesnych jemu i współczesnych nam 153

Daniel Kalinowski
Gryfici w polskiej literaturze pięknej 173

Elżbieta Broda
Bogusław X i Gryfici w twórczości Czesława Kuriaty 207

Dorota Śmietana-Bołwako
Rozpustny Barnim, skąpa Zofia i mściwy Bogusław – Gryfici w legendach literackich Pomorza 223

Elżbieta Bugajna
Obrazy Gryfitów w literaturze kaszubskiej (na przykładzie powieści Aleksandra Majkowskiego „Żëcé i przigòdë Remùsa”) 239

Dukt języka

Marek Kaszewski
Uwagi o charakterystyce językowej „Perykop smołdzińskich” w świetle ich domniemanego autorstwa 253

Andrzej Chludziński
Mitonim „gryf” w polskich nazwach osobowych 271

Artyści i praktycy regionalizmu

Inge Götze
Moje spotkania z „oponą Croya” i pomorską historią 283

Mariusz Zygmunt
Sztuka muzyczna na zamku szczecińskim w państwie pomorskim 299

Bożena Wołowczyk
Szlak Gryfitów – turystyczny szlak dziedzictwa kulturowego 311

Bibliografia 335

Indeks nazwisk 365