Wirusologia

• Druk: Warszawa, 2019
• Redakcja naukowa: Anna Goździcka-Józefiak
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Książka przedstawia naturę wirusów i ich cykl replikacyjny. Omawia wirusy atakujące bakterie, zwierzęta oraz rośliny, patogeniczność wirusów oraz sposoby i możliwości zwalczania zakażeń wirusowych jak również ochrony organizmów przed zakażeniami. Przedstawia najnowsze teorie dotyczące pochodzenia i ewolucji wirusów. Opisuje możliwości wykorzystania praktycznego wirusów w biologii, biotechnologii oraz medycynie (wirusoterapie), jak również omawia inne czynniki zakaźne: tj. wiroidy, wirusy defektywne. Podręcznik jest skierowany do studentów biologii, biotechnologii, weterynarii nauk medycznych na uniwersytetach i uczelniach medycznych.
Informacja o autorze/ redaktorze:
red. nauk. Anna Goździcka-Józefiak
prof.zw dr hab. kierownik Zakładu Wirusologii Molekularnej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Biologii
pozostali autorzy:
prof. dr hab. Elżbieta Poręba
dr hab. Julia Durzyńska
dr hab. Nawrot
dr hab. Broniarczyk

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Biologia i przyroda
• Redakcja: Anna Goździcka-Józefiak
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-20472-3
• ISBN druku: 978-83-01-20471-6
• Liczba stron: 320

Przedmowa IX
WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH W TEKŚCIE XI
1. Natura wirusów 1
	1.1. Budowa cząstki wirusowej Anna Goździcka-Józefiak 1
		1.1.1. Kapsyd 1
		1.1.2. Symetria wirionów 3
		1.1.3. Wiriony osłonięte 4
	1.2. Genomy wirusów 6
	1.3. Wirusy atakujące komórki eukariotyczne 7
		1.3.1. Genomy wirusów typu DNA 7
		1.3.2. Genomy wirusów typu ssRNA 11
	1.4. Strategie kodowania i ekspresji wirusowych genów 13
		1.4.1. (+)ssRNA 13
		1.4.2. (–)ssRNA 14
		1.4.3. Genomy ambisensowne 15
		1.4.4. dsRNA 15
		1.4.5. (+)ssRNA replikowane z udziałem odwrotnej transkryptazy 16
		1.4.6. Białka wirusów atakujących komórki eukariotyczne 16
		1.4.7. Transkrypcja i translacja u wirusów bakteryjnych (bakteriofagów) 16
	1.5. Klasyfikacja wirusów według Davida Baltimore’a 16
	1.6. Etapy replikacji wirusowej cząstki 18
	1.7. Wnikanie wirusów do komórki Justyna Broniarczyk 18
		1.7.1. Adsorpcja wirusów do komórki 19
		1.7.2. Penetracja – wnikanie wirusów do komórki 21
	1.8. Wewnątrzkomórkowy transport wirusów 24
	1.9. Składanie i uwalnianie wirionów potomnych z komórki 24
	1.10. Przebieg cykli replikacyjnych wirusów Anna Goździcka-Józefiak, Jakub Barylski 25
	1.11. Przebieg zakażeń wirusowych u organizmów wielokomórkowych Anna Goździcka-Józefiak 26
	1.12. Sposoby przenoszenia wirusów 27
2. Klasyfikacja wirusów Jakub Barylski 29
3. Charakterystyka najważniejszych rodzin wirusów zwierzęcych 31
	3.1. Herpeswirusy Alicja Warowicka 31
	3.2. Adenowirusy Martyna Węglewska 41
	3.3. Parwowirusy 49
	3.4. Poliomawirusy Alicja Warowicka 54
	3.5. Papillomawirusy 58
	3.6. Pikornawirusy Robert Nawrot 66
	3.7. Rabdowirusy 72
	3.8. Paramyksowirusy Julia Durzyńska 78
	3.9. Ortomyksowirusy Justyna Broniarczyk 82
	3.10. Koronawirusy Martyna Węglewska 89
	3.11. Reowirusy Robert Nawrot 95
	3.12. Retrowirusy Elżbieta Poręba 100
	3.13. Poxwirusy Julia Durzyńska 112
	3.14. Wirusy owadzie Anna Goździcka-Józefiak 117
		3.14.1. Bakulowirusy (Baculoviridae) 117
4. Charakterystyka wybranych grup wirusów zgodnie z podziałem klinicznym 125
	4.1. Wirusy hepatotropowe Justyna Broniarczyk 125
	4.2. Wirusy krwotoczne Alicja Warowicka 137
	4.3. Wirusy neurotropowe Anna Goździcka-Józefiak 149
	4.4. Teratogenne wirusy zwierzęce 152
	4.5. Wirusy onkogenne Julia Durzyńska 155
		4.5.1. Retrowirusy onkogenne 156
		4.5.2. Wirusy DNA 159
		4.5.3. Onkogenne wirusy zapalenia wątroby 167
5. Wirusy roślinne Oskar Musidlak, Robert Nawrot 171
	5.1. Wprowadzenie 171
	5.2. Sposoby rozprzestrzeniania się wirusów pomiędzy roślinami 171
	5.3. Przemieszczanie się wirusów w roślinie 172
		5.3.1. Przemieszczanie z wykorzystaniem plazmodesm – transport krótkodystansowy 172
		5.3.2. Przemieszczanie z wykorzystaniem wiązek przewodzących – transport długodystansowy 172
	5.4. Charakterystyka wybranych grup wirusów roślinnych 173
		5.4.1. Wirusy roślinne o genomie w formie (+)ssRNA 173
			5.4.1.1. Strategia syntezy subgenomowego RNA i read-through 174
			5.4.1.2. Strategia produkcji poliproteiny 176
			5.4.1.3. Strategia genomu podzielonego 177
			5.4.1.4. Strategia ambisensu 178
		5.4.2. Genomy w formie (–)ssRNA 178
		5.4.3. Genomy w formie dsRNA 178
		5.4.4. Genomy w formie DNA 178
	5.5. Objawy zakażeń wirusowych roślin 180
		5.5.1. Objawy makroskopowe 180
		5.5.2. Objawy mikroskopowe 181
	5.6. Subwirusowe czynniki infekcyjne 182
		5.6.1. Wiroidy 182
		5.6.2. Wirusy satelitarne i satelitarne RNA – satelity 184
		5.6.3. Defektywne RNA – D RNA 186
6. Wirusy giganty, wirusy grzybów i glonów 189
	6.1. Jądrowo-cytoplazmatyczne wielkie wirusy DNA (NCLDV) Julia Durzyńska 189
	6.2. Wirusy zakażające algi Robert Nawrot 194
	6.3. Wirusy zakażające grzyby 195
7. Wirusy Prokaryota Jakub Barylski 197
	7.1. Replikacja fagów 197
	7.2. Cykle replikacyjne wybranych fagów 201
	7.3. Rola wirusów Prokaryota w naturalnych ekosystemach 205
	7.4. Rola fagów w ewolucji mikroorganizmów 206
	7.5. Rola fagów w gospodarce człowieka 207
8. Odpowiedź organizmu na zakażenie wirusowe 209
	8.1. Odpowiedź komórek i organizmów zwierzęcych na zakażenia wirusowe Julia Durzyńska 209
		8.1.1. Molekularne mechanizmy przeciwwirusowej wewnętrznej odpowiedzi komórki Elżbieta Poręba 210
		8.1.2. Wrodzona odpowiedź układu odpornościowego Julia Durzyńska 215
		8.1.3. Nabyta odpowiedź układu odpornościowego 217
		8.1.4. Ucieczka wirusów przez odpowiedzią układu odpornościowego 220
		8.1.5. Wirusy a apoptoza Anna Goździcka-Józefiak 221
	8.2. Odpowiedź komórki roślinnej na zakażenie wirusowe Robert Nawrot 223
	8.3. Odpowiedź komórki prokariotycznej na zakażenie wirusem Jakub Barylski 229
9. Pochodzenie i ewolucja wirusów Julia Durzyńska 233
10. Zoonozy – choroby odzwierzęce Oskar Musidlak 239
	10.1 Przykłady zoonoz wirusowych 240
11. Epidemie i pandemie chorób wirusowych Martyna Węglewska 245
	11.1. Podstawowe pojęcia związane z epidemiologią chorób wirusowych 245
	11.2. Największe epidemie chorób wirusowych w XX i XXI w. 246
12. Leki przeciwwir usowe Oskar Musidlak 257
	12.1. Wprowadzenie 257
	12.2. Rodzaje leków przeciwwirusowych 257
	12.3. Oporność lekowa 265
	12.4. Monitorowanie bezpieczeństwa leków przeciwwirusowych 265
	12.5. Perspektywy badawcze i nowe technologie w projektowaniu leków przeciwwirusowych 266
13. Szcze pionki przeciwwir usowe Martyna Węglewska 267
	13.1. Wstęp 267
	13.2. Elementy składowe szczepionek 267
	13.3. Typy szczepionek 268
	13.4. Kryteria stawiane szczepionkom dopuszczonym do użytku 273
	13.5. Skuteczność szczepień 274
	13.6. Historia szczepień 275
14. Wykorzystanie wirusów w biotechnologii , biologii molekularne j i inżynierii genetycznej Elżbieta Poręba, Jakub Barylski 277
	14.1. Enzymy wirusowe 277
	14.2. Wektory wirusowe i wirusowe elementy genetyczne wykorzystywane w wektorach 277
	14.3. Wykorzystanie bakteriofagów do detekcji i identyfikacji bakterii 282
15. Wirusoterapia 283
	15.1. Fagoterapia Jakub Barylski 283
	15.2. Wirusy onkolityczne Julia Durzyńska 285
16. Priony Alicja Warowicka 291
17. Zmienność wirusów a wirom człowieka Anna Goździcka-Józefiak 297
18. Aneks : Taksonomia wirusów i subwirusowych czynników zakaźnych Jakub Barylski 301
SŁOWNICZEK 309
SKOROWIDZ 313