Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym

• Druk: 2010
• Autor: Łukasz Błaszczak
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Rozprawa jest pierwszym na polskim rynku wydawniczym tak obszernym opracowaniem odnoszącym się do wyroku sądu polubownego ujmowanego jako instytucja postępowania cywilnego. Zagadnienie wyroku arbitrażowego wpisuje się w rozległą i wielowątkową problematykę działalności sądownictwa polubownego, stanowiąc przy tym ważny element tej instytucji.


W pracy poddano analizie zagadnienia, które z punktu widzenia wyroku arbitrażowego mają największe znaczenie, czyli charakter prawny wyroku, jego strukturę i elementy składowe, podstawy wyrokowania, kontrolę, czy wreszcie skutki (procesowe i pozaprocesowe), jakie wywołuje orzeczenie sądu polubownego. Oddzielnym przedmiotem rozważań jest problematyka anarodowych wyroków arbitrażowych, rozpatrywana także w kontekście polskich przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Punkt odniesienia dla niektórych uwag zawartych w pracy stanowią nie tylko poglądy doktryny obcej, ale i regulacje normatywne wybranych obcych systemów prawnych. Na tej podstawie budowane są wnioski de lege
lata i de lege ferenda. I uwagi na teoretyczne i praktyczne znaczenie instytucji wyroku sądu polubownego rozprawa adresowana jest do przedstawicieli nauki oraz do osób, które w swojej praktyce stykają się z problematyką sądownictwa arbitrażowego.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-3643-7
• ISBN druku: 978-83-264-0506-8
• EAN: 9788326436437
• Liczba stron: 508

Przedmowa  str. 11

Wykaz ważniejszych skrótów   str. 15

Rozdział I
Wprowadzenie. Zagadnienia ogólne  str. 21

1. Problematyka wyroku sądu polubownego jako przedmiot pracy  str. 21

2. Źródła prawa w zakresie wyroku sądu polubownego. Znaczenie regulaminów arbitrażowych dla przedmiotowego zagadnienia   str. 24

3. Regulacje prawne dotyczące wyroku sądu polubownego w wybranych państwach  str. 36
3.1. Prawo niemieckie  str. 36
3.2. Prawo austriackie  str. 39
3.3. Prawo włoskie   str. 39
3.4. Prawo francuskie   str. 42
3.5. Prawo belgijskie   str. 47
3.6. Prawo szwajcarskie   str. 49
3.7. Prawo hiszpańskie  str. 51
3.8. Federalne i stanowe prawo arbitrażowe w USA   str. 53
3.9. Prawo angielskie  str. 57
3.10. Podsumowanie uwag prawnoporównawczych   str. 59

4. Wyrok a postanowienie sądu polubownego. Kwalifikowana postać orzeczenia arbitrażowego   str. 60

5. Funkcje sądownictwa polubownego w kontekście wyroku arbitrażowego   str. 64
5.1. Termin "funkcja" i jego znaczenie   str. 64
5.2. Funkcja ochronna. Wyrok arbitrażowy jako rezultat udzielonej ochrony  str. 67
5.3. Funkcja rozstrzygania sporów   str. 69
5.4. Odciążenie sądowego wymiaru sprawiedliwości   str. 70

6. Wyrok sądu polubownego a zagadnienie sądowego wymiaru sprawiedliwości, zasady prawa do sądu   str. 70
6.1. Uwagi ogólne w zakresie pojęcia wymiaru sprawiedliwości w kontekście problematyki wyroku sądu polubownego   str. 70
6.2. Prawo do sądu a wyrok sądu polubownego   str. 75

Rozdział II
Charakter prawny wyroku sądu polubownego  str. 80

1. Konceptualizacja problemu badawczego  str. 80

2. Natura prawna wyroku sądu polubownego w poglądach doktryny obcej na wybranych przykładach. Główne koncepcje i założenia   str. 81
2.1. Uwagi wprowadzające   str. 81
2.3. Teoria umowna oraz teoria pośrednia i ich zwolennicy  str. 82
2.3. Teoria procesowa i jej zwolennicy  str. 86

3. Natura prawna wyroku sądu polubownego w poglądach polskiej doktryny (z uwzględnieniem okresu przedwojennego, międzywojennego, powojennego i współczesnego)   str. 92

4. Przegląd poszczególnych teorii dotyczących charakteru prawnego arbitrażu z uwzględnieniem jego najważniejszych elementów  str. 101
4.1. Uwagi ogólne (wprowadzające) w przedmiocie natury prawnej arbitrażu  str. 101
4.2. Charakter prawny zapisu na sąd polubowny i postępowania arbitrażowego jako elementy istotne z punktu widzenia natury prawnej arbitrażu   str. 103
4.2.1. Charakter zapisu na sąd polubowny w ujęciu teoretycznym (stanowisko własne  str. 104
4.2.2. Charakter postępowania arbitrażowego. Ustalenie statutu postępowania polubownego w aspekcie międzynarodowym  str. 114
4.3. Charakter prawny receptum arbitrii  str. 123
4.4. Stanowiska własne w przedmiocie natury prawnej arbitrażu   str. 126

5. Model teoretyczny natury prawnej wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym   str. 130
5.1. Wyrok sądu polubownego jako czynność materialnoprawna  str. 133
5.2. Wyrok sądu polubownego jako szczególna postać działań prawnych  str. 140
5.3. Wyrok sądu polubownego jako czynność postępowania arbitrażowego w systemie prawa procesowego cywilnego  str. 141
5.3.1. Zjawisko judycjalizacji postępowania przed sądem polubownym (przejawy i elementy judycjalizacji, kwalifikacja postępowania, kwalifikacja czynności postępowania  str. 141
5.3.2. Problem kwalifikacji wyroku sądu polubownego do kategorii czynności procesowych. Próba podsumowania i zajęcia własnego stanowiska w przedmiotowej kwestii  str. 159

Rozdział III
Procesowe aspekty wydania i istnienia wyroku sądu polubownego   str. 169

1. Wydanie wyroku sądu polubownego   str. 169

2. Nadanie ugodzie formy wyroku arbitrażowego   str. 176

3. Istnienie wyroku sądu polubownego w znaczeniu procesowym  str. 183
3.1. Wprowadzenie  str. 183
3.2. Koncepcja elementów konstytutywnych decydujących o istnieniu wyroku sądu polubownego  str. 188
3.3. Inne czynniki warunkujące istnienie wyroku sądu polubownego  str. 196
3.3.1. Brak przymiotu arbitra   str. 196
3.3.2. Wydanie wyroku w faktycznie istniejącym postępowaniu arbitrażowym   str. 200

Rozdział IV
Podstawy wyroku sądu polubownego  str. 203

1. Pojęcie podstawy prawnej wyroku w założeniu ogólnym   str. 203

2. Podstawa materialnoprawna wyrokowania przez sąd arbitrażowy (ustalenie właściwego prawa materialnego)   str. 205
2.1. Problematyka wyboru prawa właściwego do merytorycznego rozstrzygnięcia sporu  str. 207
2.1.1. Ustalenie prawa właściwego przy uwzględnieniu reguł prawa kolizyjnego  str. 207
2.1.2. Teoria lex arbitrii i jej zastosowanie z punktu widzenia arbitrażu międzynarodowego   str. 213
2.1.3. Potencjalny konflikt celów w prawie kolizyjnym arbitrażu międzynarodowego  str. 221
2.1.4. Inne zagadnienie związane z kolizyjnoprawnym wyborem prawa   str. 224
2.2. Zastosowalność wybranego przez arbitrów prawa przy rozpatrywaniu sporu  str. 232

3. Pozostałe podstawy wyrokowania przez sąd arbitrażowy  str. 235
3.1. Wprowadzenie  str. 235
3.2. Lex mercatoria jako podstawa wyrokowania  str. 236
3.2.1. Pojęcie i źródła lex mercatoria  str. 236
3.2.2. "Negatywny wybór prawa" jako konkludentny wybór lex mercatoria. 245
3.2.3. Lex mercatoria z punktu widzenia obcych sądów państwowych   str. 246
3.2.4. Lex mercatoria jako podstawa wyroku sądu polubownego w świetle art. 1194 k.p.c. (dopuszczalność czy negacja)   str. 250
3.3. Orzekanie na podstawie zasad prawa  str. 250
3.4. Orzekanie na zasadach słuszności   str. 256
3.4.1. Uwagi wprowadzające  str. 256
3.4.2. Orzekanie na podstawie zasad słuszności a obowiązek uwzględniania zwyczajów i postanowień umowy  str. 260

Rozdział V
Anarodowy wyrok sądu polubownego  str. 263

1. Teoretyczne założenia istnienia anarodowych wyroków sądu polubownego   str. 263
1.1. Wprowadzenie  str. 263
1.2. Teoria delokalizacji arbitrażu   str. 266
1.2.1. Zjawisko delokalizacji arbitrażu  str. 266
1.2.2. Różne aspekty zjawiska delokalizacji. Przypadek tzw. dryfujących orzeczeń (floating awards  str. 271
1.2.3. Delokalizacja a immunitet państwa   str. 273
1.2.3.1. Uwagi wprowadzające. Postawienie problemu   str. 273
1.2.3.2. Kwestie szczegółowe: pojęcie i rodzaje immunitetu państwa, immunitet a postępowanie arbitrażowe, immunitet a praktyka arbitrażowa  str. 274
1.2.3.3. Zajęcie stanowiska w kwestii: immunitet a postępowanie arbitrażowe, immunitet a delokalizacja  str. 283
1.3. Koncepcje anarodowych wyroków sądu polubownego  str. 285
1.3.1. Wyrok sądu polubownego zakorzeniony w woli stron i nie związany z porządkiem prawnym   str. 285
1.3.1.1. Zarys problematyki   str. 285
1.3.1.2. Praktyka arbitrażowa na przykładzie wybranych wyroków  str. 287
1.3.1.3. Zastrzeżenia teoretyczne  str. 290
1.3.2. Wyrok sądu polubownego zakorzeniony w ponadpaństwowym (transnarodowym) porządku prawnym   str. 291
1.3.2.1. Wprowadzenie. Pytanie o zasadność wyróżniania ponadpaństwowego porządku prawnego   str. 291
1.3.2.2. Źródła transnarodowego porządku prawnego z perspektywy skuteczności wyroków arbitrażowych  str. 293
1.3.2.2.1. Lex mercatoria jako źródło  str. 293
1.3.2.2.2. Prawo międzynarodowe jako źródło  str. 298

2. Zagadnienie anarodowego wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym.Teoretyczne ujęcie problemu  str. 305

Rozdział VI
Kontrola wyroku sądu polubownego  str. 308

1. Pytanie o zasadność kontroli wyroku sądu polubownego  str. 308

2. Kontrola wyroku sądu polubownego z punktu widzenia państwa pochodzenia   str. 312
2.1. Uwagi wprowadzające   str. 312
2.2. Kontrola wyroku sądu polubownego w państwie pochodzenia w świetle art. IX konwencji europejskiej  str. 312
2.3. Integracja wyroku sądu polubownego z porządkiem prawnym państwa pochodzenia. Problematyka eksterytorialnego skutku kontroli wyroku sądu polubownego  str. 317
2.4. Eksterytorialny skutek orzeczenia sądowego uchylającego wyrok sądu polubownego a przepis art. 1215 § 2 pkt 5 k.p.c  str. 337
2.5. Wyłączenie orzeczeń sądu państwowego o uznaniu wyroku arbitrażowego spod oddziaływania skutku eksterytorialnego  str. 340
2.6. Modele optymalnej kontroli wyroku sądu polubownego. Propozycje ewentualnych rozwiązań  str. 342

3. System sądowej kontroli wyroków sądu polubownego w postępowaniu cywilnym   str. 345
3.1. Uwagi wprowadzające   str. 345
3.2. Charakter prawny skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego jako środka służącego wzruszeniu wyroku arbitrażowego (stanowisko własne)  str.  349
3.3. Charakter prawny postępowania o uznanie i stwierdzenie wykonalności  str. 357
3.4. Pytanie o dopuszczalny zakres i metodę badania wyroku sądu polubownego w ramach kontroli prowadzonej przez sąd państwowy  str. 362

Rozdział VII
Skutki wyroku sądu polubownego  str. 374

1. Moc wiążąca wyroku sądu polubownego w świetle konwencji nowojorskiej  str. 374
1.1. Pojęcie i podstawa (źródło) mocy wiążącej wyroku arbitrażowego   str. 374
1.2. Przepis art. V ust. 1 lit. e KN jako punkt wyjścia dla określenia mocy wiążącej wyroku arbitrażowego  str. 380
1.2.1. Uwagi wprowadzające  str. 380
1.2.2. Moc wiążąca a skuteczność wyroku arbitrażowego  str. 383
1.2.3. Środki prawne od wyroku arbitrażowego a jego moc wiążąca w świetle art. V ust. 1 lit. e KN  str. 389
1.2.4. Rozważania w przedmiocie mocy wiążącej w znaczeniu materialnym i formalnym w świetle art. V ust. 1 lit. e KN  str. 393
1.3. Moc wiążąca a skuteczność materialnoprawna umowy o arbitraż  str. 397
1.3.1. Wpływ umowy o arbitraż na moc wiążącą wyroku arbitrażowego  str. 397
1.3.2. Moc wiążąca a powództwo o świadczenie   str. 400
1.4. Podsumowanie (stanowisko własne)   str. 401

2. Skutki wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym   str. 402
2.1. Koncepcja aktu złożonego jako podstawa do przypisania wyrokowi arbitrażowemu skutków procesowych  str. 402
2.2. Koncepcja mocy prawnej wyroku sądu polubownego. Teoretycznoprawne ujęcie zagadnienia w kontekście skutków procesowych w postępowaniu cywilnym   str. 406
2.3. Prawomocność wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym  str. 410
2.3.1. Uwagi wprowadzające. Formalna i materialna koncepcja prawomocności wyroku sądu polubownego  str. 410
2.3.2. Pytanie o istnienie rozszerzonej prawomocności w płaszczyźnie wyroku arbitrażowego a model rozszerzonego zapisu na sąd polubowny  str. 419
2.3.2.1. Uwagi wprowadzające  str. 419
2.3.2.2. Kwestie szczegółowe oraz rozstrzygnięcie problemu istnienia rozszerzonej prawomocności w kontekście wyroku sądu polubownego (stanowisko własne  str. 422
2.4. Wykonalność wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym  str. 426
2.4.1. Uwagi wprowadzające  str. 426
2.4.2. Zjawisko exequatur shopping  str. 429
2.4.3. Konkurencja wyroków sądu polubownego w przedmiocie uzyskania mocy wykonawczej. Problem uchylenia w państwie pochodzenia a wykonalności w państwie trzecim  str. 432
2.4.3. Zasada exequatur sur exequatur ne vaut a wykonalność wyroków sądu polubownego  str. 437
2.5. Skuteczność wyroku sądu polubownego w postępowaniu cywilnym  str. 439
2.6. Wpływ wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego na prawomocność i wykonalność wyroku arbitrażowego   str. 443

3. Problem skutków wyroku sądu polubownego przed jego uznaniem lub stwierdzeniem wykonalności albo w razie odmowy uznania lub stwierdzenia wykonalności (stanowisko własne)   str. 444

Podsumowanie (wnioski końcowe)   str. 450

Wykaz literatury  str. 457