Dietetyka kliniczna
Podręcznik stanowi kompendium najnowszej wiedzy z zakresu dietetyki, leczenia żywieniowego i żywienia klinicznego. Autorami są specjaliści różnych dziedzin medycyny i nauk żywieniowych, którzy w przystępny sposób omówili zagadnienia dotyczące fizjologii przewodu pokarmowego oraz kontroli pobierania pokarmów, żywienia w różnych grupach populacyjnych i stanach fizjologicznych (
żywienie niemowląt, dzieci i młodzieży, kobiet ciężarnych i karmiących, osób starszych), leczenia żywieniowego w chorobach metabolicznych (cukrzyca, otyłość, dyslipidemie), układu pokarmowego (choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego, marskość wątroby, przewlekłe i ostre zapalenie trzustki, nieswoiste choroby zapalne jelit, SIBOS), nerek, chorobach nowotworowych, chorobach układu krążenia, alergiach i nietolerancjach pokarmowych, schorzeniach dermatologicznych oraz wybranych chorobach wieku dziecięcego (mukowiscydoza, fenyloketonuria). W książce zawiera również podstawy żywienia klinicznego.
Skierowana jest do studentów dietetyki, dietetyków, lekarzy praktyków oraz wszystkich zainteresowanych racjonalizacją żywienia i leczeniem żywieniowym.
1. Fizjologia układu pokarmowego. Hormonalna kontrola pobierania pokarmu Hanna Krauss, Magdalena Gibas-Dorna, Emilia Korek 1
1.1. Zagadnienia podstawowe 1
1.2. Motoryka przewodu pokarmowego 6
1.3. Czynność dokrewna (endokrynna) przewodu pokarmowego 13
1.4. Soki żołądkowo-jelitowe – czynność egzokrynna przewodu pokarmowego 14
1.5. Trawienie 20
1.6. Wchłanianie 22
1.7. Formowanie kału 25
1.8. Regulacja pobierania pokarmu 25
1.9. Sygnały obwodowe związane z kontrolą homeostazy energetycznej 29
1.10. Regulatory łaknienia syntetyzowane obwodowo 32
2. Żywienie dzieci i młodzieży Hanna Szajewska, Halina Weker, Piotr Socha, Monika Mielus 39
2.1. Żywienie w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym Hanna Szajewska, Piotr Socha 39
2.2. Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym i młodzieży w wieku szkolnym Halina Weker, Piotr Socha 52
2.3. Żywienie dzieci z mukowiscydozą Monika Mielus 70
3. Dietoprofilaktyka i dietoterapia gerontologiczna Roma Krzymińska-Siemaszko, Marta Lewandowicz-Umyszkiewicz, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 97
3.1. Wprowadzenie 97
3.2. Starzenie normalne a patologiczne 98
3.3. Rekomendacje żywieniowe dla normalnego starzenia 99
3.4. Rekomendacje żywieniowe dla patologicznego starzenia na przykładzie rekomendacji dla chorych z zaburzeniami funkcji poznawczych 108
3.5. Podsumowanie 118
4. Żywienie kobiet ciężarnych i karmiących Małgorzata Moszak 121
4.1. Wprowadzenie 121
4.2. Zmiana masy ciała kobiet w ciąży 121
4.3. Zmiany metaboliczne zachodzące w organizmie kobiety pod wpływem ciąży 123
4.4. Unikanie zatruć pokarmowych w czasie ciąży 125
4.5. Zapotrzebowanie energetyczne oraz udział makroskładników i mikroskładników w diecie 127
4.6. Suplementacja witamin i składników mineralnych w diecie kobiet ciężarnych 134
4.7. Inne ważne aspekty opieki dietetycznej nad kobietą ciężarną 136
4.8. Żywienie kobiet karmiących 138
5. Żywienie w chorobach przewodu pokarmowego 147
5.1. Żywienie w chorobach górnego odcinka przewodu pokarmowego Magdalena Andrzejewska 147
5.2. Żywienie w ostrym i przewlekłym zapaleniu trzustki Dagmara Mahadea, Małgorzata Kupczyk, Michał Kloska 169
5.3. Żywienie w marskości wątroby Dagmara Mahadea, Małgorzata Kupczyk, Michał Kloska 185
5.4. Żywienie w nieswoistych chorobach zapalnych jelit Marcin A. Kucharski, Małgorzata Moszak 200
5.5. Żywienie w chorobie trzewnej Paulina Gulbicka 229
5.6. Żywienie w zespole przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego Ewelina Swora-Cwynar 251
6. Żywienie w cukrzycy Agnieszka Zawada, Sylwia Stróżyk 267
6.1. Wprowadzenie 267
6.2. Ogólne zalecenia dietetyczne w cukrzycy według wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) 267
6.3. Cukrzyca typu 2 270
6.4. Cukrzyca typu 1 279
6.5. Cukrzyca wtórna 290
6.6. Powikłania cukrzycy 296
6.7. Leczenie dietetyczne pacjentów z przewlekłą cukrzycową chorobą nerek 297
6.8. Zamienniki cukru Klaudia Cugini 298
7. Leczenie dietetyczne otyłości Lucyna Ostrowska 339
7.1. Otyłość – diagnostyka i patomechanizm 339
7.2. Cele leczenia dietetycznego w otyłości 343
7.3. Założenia i metodyka diety redukcyjnej 344
7.4. Żywienie pacjenta po zabiegu bariatrycznym 360
8. Problematyka diagnozowania i leczenia dietetycznego pacjentów niedożywionych Stanisław Kłęk 367
8.1. Definicja niedożywienia 367
8.2. Konsekwencje niedożywienia 368
8.3. Rozpoznawanie niedożywienia 369
8.4. Leczenie niedożywienia 372
8.5. Podsumowanie 375
9. Postępowanie dietetyczne w zaburzeniach odżywiania Marta Tyszkiewicz-Nwafor, Agnieszka Słopień, Agata Dutkiewicz 377
9.1. Jadłowstręt psychiczny 377
9.2. Żarłoczność psychiczna 385
9.3. Zaburzenie z napadami objadania się 390
9.4. Inne zaburzenia odżywiania 393
9.5. Metody uzupełniające leczenie dietetyczne zaburzeń odżywiania 397
10. Leczenie żywieniowe w chorobach nowotworowych Aleksandra Kapała, Agnieszka Surwiłło 401
10.1. Wpływ sposobu odżywiania na ryzyko rozwoju choroby nowotworowej 401
10.2. Problem niedożywienia wśród pacjentów onkologicznych 407
10.3. Problemy żywieniowe pacjentów onkologicznych 417
10.4. Cele leczenia żywieniowego w onkologii 421
10.5. Metodyka planowania diety 421
10.6. Nowe trendy w leczeniu żywieniowym pacjentów z chorobą nowotworową 423
11. Żywienie w chorobach nerek Sylwia Małgorzewicz 427
11.1. Żywienie w przewlekłej chorobie nerek w okresie leczenia zachowawczego 427
11.2. Żywienie w okresie leczenia za pomocą hemodializy 431
11.3. Żywienie w okresie leczenia za pomocą dializy otrzewnowej 434
11.4. Niedożywienie u chorych z PChN 436
11.5. Żywienie po przeszczepie nerki 439
11.6. Ostre uszkodzenie nerek – żywienie 441
11.7. Kamica układu moczowego 443
12. Żywienie w chorobach układu krążenia Paweł Bogdański, Wiktor B. Szostak, Barbara Cybulska, Longina Kłosiewicz-Latoszek, Mirosław Jarosz 451
12.1. Postępowanie dietetyczne w nadciśnieniu tętniczym Paweł Bogdański 451
12.2. Żywieniowa profilaktyka chorób układu krążenia Wiktor B. Szostak, Mirosław Jarosz 458
12.3. Żywienie w dyslipidemiach Barbara Cybulska, Longina Kłosiewicz-Latoszek, Mirosław Jarosz 467
13. Zalecenia dietetyczne w wybranych chorobach skóry Zygmunt Adamski, Weronika Pietrenko 477
13.1. Wprowadzenie 477
13.2. Dieta w łuszczycy 478
13.3. Dieta w atopowym zapaleniu skóry 486
13.4. Dieta w trądziku 494
13.5. Dieta w chorobach pęcherzowych skóry 499
14. Żywienie osób z nadwrażliwością pokarmową Alina Kanikowska, Martyna Marciniak 509
14.1. Nadwrażliwość pokarmowa: alergia a nietolerancja 509
14.2. Nietolerancja pokarmowa 510
14.3. Alergia pokarmowa 523
14.3.4. Wybrane alergeny pokarmowe Martyna Marciniak 531
14.4. Wybrane choroby alergiczne związane z modyfikacją diety 540
14.5. Niepożądane skutki stosowania diet eliminacyjnych 541
14.6. Przykładowe diety eliminacyjne Martyna Marciniak 543
15. Podstawy żywienia klinicznego Stanisław Kłęk, Emilia Marcinkowska, Sylwia Miętkiewicz 553
15.1. Żywienie dojelitowe i pozajelitowe Stanisław Kłęk 553
15.2. Żywienie parenteralne – pielęgnacja dostępu Emilia Marcinkowska, Sylwia Miętkiewicz 565
16. Prebiotyki, probiotyki, suplementy diety i żywność specjalnego przeznaczenia medycznego Alina Górecka 575
16.1. Wprowadzenie 575
16.2. Prebiotyki 576
16.3. Probiotyki 579
16.4. Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego 581
16.5. Suplementy diety 583
Skorowidz 585
