Hermeneutyka mitu dionizyjskiego w filozofii Fryderyka Nietzschego

• Druk: Katowice, 2014
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Publikacje Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji
• Autor: Malwina Rolka
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Książka jest poświęcona dionizyjskim obliczom filozofii Fryderyka Nietzschego, stanowiąc zarazem próbę spojrzenia na jego dzieło przez pryzmat wykładni, dla której podstawą staje się mit. Dionizos pojawia się tu zarówno jako znak przeszłości, w którym dzięki rozszyfrowywaniu uniwersalnego charakteru mitycznych symboli poszukiwać należy pradawnej mądrości ludzkiej natury, jak i staje się znakiem przyszłości, mającym ziścić się w postaci nadczłowieka. U Nietzschego ów bóg bywa przewrotny, nosi maski i jest kusicielem, a jego mit okazuje się zarazem sprzężony z najgłębszymi troskami i pragnieniami człowieka, które wyznaczają horyzont tak jego egzystencji, jak i odwiecznych tęsknot. Dwoista natura bóstwa – odzwierciedlająca dynamiczny charakter życia – zjawia się w pismach autora Zaratustry w ciągłej grze odkrywania i zakrywania sensów i znaczeń, które decydują o nadaniu jej szczególnie wyróżnionego miana wśród wykładni jego myśli. Podążanie ścieżkami mitu w obrębie filozofii Nietzschego wiedzie z konieczności do poruszania się równolegle w dwóch obszarach, które wyznaczają ramy jego dionizyjskiej hermeneutyki. Jej wymiar zewnętrzny opiera się na przyjęciu dionizyjskości jako zasady organizującej wykładnię dzieła Nietzschego, wokół której – od wczesnych pism po ostatnie – koncentruje się jego myśl pomimo towarzyszących jej sprzeczności i zerwań. Hermeneutyka mitu odsłania jednak także wymiar wewnętrzny, mieszczący się w warstwie symboliki dionizyjskiej, która staje się dla Nietzschego źródłem inspiracji i intuicji niewyrażalnych w tradycyjnym języku filozofii, mających ostatecznie spełnić się w fuzji tragicznego światopoglądu Greków oraz nowoczesności. Podstawowym zamysłem książki jest próba ujęcia filozofii dionizyjskiej Nietzschego w punkcie przecięcia obu hermeneutycznych wymiarów, by naświetlić jej dynamiczny i perspektywiczny charakter.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Ebooki popularnonaukowe
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8012-159-1
• Liczba stron: 258

Spis treści

Wprowadzenie / 7

Rozdział I Dionizos i Apollo w metafizycznej perspektywie Narodzin tragedii / 17
Filozoficzna recepcja mitów Dionizosa i Apollona / 19
Dionizyjskie i apollińskie wymiary tragedii greckiej / 33
Sztuka tragiczna a grecki pogląd na świat / 42
Mit tragiczny a sztuka romantyczna / 52

Rozdział II Dionizos i Apollo w optyce filozofii woli mocy / 67
Dionizyjska natura woli mocy / 68
Wola mocy a oblicza pozorności / 87
Od metafizyki do psychologii: typ dionizyjskiego twórcy / 98

Rozdział III Dionizyjska wykładnia wiecznego powrotu / 105
Mityczna struktura wiecznego powrotu: Ariadna i Zaratustra / 106
Dionizyjska wykładnia wiecznego powrotu na tle innych interpretacji  / 125
Tako rzecze Zaratustra — mitologia wiecznego powrotu / 130

Rozdział IV Dionizyjskość a konteksty nihilizmu / 149
W cieniu kryzysu / 150 
Dionizos przeciw Ukrzyżowanemu / 164
Dionizyjski indywidualizm nadczłowieka / 175
Immoralizm — dionizyjska post‑ moralność / 189

Rozdział V Dionizyjski styl filozofa‑artysty / 201 
Styl dionizyjski / 202
Dionizyjskie środki i formy: metafora, aforyzm, dytyramb / 211
Sztuka filozofii boga‑ kusiciela / 225
Zakończenie / 235

Bibliografia (wybór) / 245
Summary / 253
Zusammenfassung / 254