Kardioonkologia w praktyce klinicznej

• Druk: Warszawa, 2023
• Redakcja naukowa: Aleksandra Grela-Wojewoda, Ewa Konduracka
• Wydawca: PZWL

Choroby serca oraz choroby nowotworowe stanowią najczęstsze schorzenia występujące obecnie w populacji rozwiniętych społeczeństw. Często zdarza się, że u pacjentów z rozpoznaniem choroby nowotworowej współistnieją dodatkowo schorzenia układu krążenia. W takiej sytuacji konieczne jest zastosowanie jednoczesnego leczenia kardiologicznego oraz przeciwnowotworowego. Dzięki postępowi, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich dekad w dziedzinie kardiologii, wielu chorych poważnie obciążonych kardiologicznie żyje dłużej, ale jednocześnie narażonych jest na choroby nowotworowe. Również tacy chorzy mają obecnie szansę na skuteczne leczenie przeciwnowotworowe. Terapia onkologiczna, szczególnie w tej grupie chorych, wymaga ścisłej kooperacji między kardiologiem i onkologiem. Ponadto warto podkreślić, że stosowanie nowoczesnych terapii onkologicznych w tym immunoterapii, leków ukierunkowanych na cele molekularne oraz radioterapii wiąże się z możliwością rozwinięcia powikłań kariologicznych, a także nowych schorzeń. Często pierwszym specjalistą, który ma kontakt z takim chorym jest lekarz rodzinny. Celem publikacji jest ułatwienie interdyscyplinarnej opieki nad pacjentem onkologicznym. Książka przeznaczona jest dla onkologów, kardiologów, lekarzy rodzinnych, a także specjalistów innych dziedzin.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Aleksandra Grela-Wojewoda, Ewa Konduracka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-23270-2
• ISBN druku: 978-83-01-23069-2
• Liczba stron: 320

Przedmowa     XV

Wykaz najczęściej używanych skrótów     XVII

1. Epidemiologia nowotworów w Polsce i na świecie – Jadwiga Rachtan     1

2. Mechanizmy kardiotoksyczności – Agnieszka Adamczyk, Aleksandra Grela-Wojewoda, Mirosława Puskulluoğlu, Renata Pacholczak-Madej     7
	2.1. Kardiotoksyczność typu I     8
	2.2. Kardiotoksyczność typu II      8
	2.3. Szlaki molekularne wywołujące kardiotoksyczność uruchamiane przez wybrane grupy leków      9
		2.3.1. Antracykliny     9
		2.3.2. Leki alkilujące      12
		2.3.3. Antymetabolity (5-fluorouracyl)     13
		2.3.4. Trastuzumab     13
		2.3.5. Inhibitory kinaz tyrozynowych     14
		2.3.6. Inhibitory mikrotubul     27
		2.3.7. Mitoksantron     27
		2.3.8. Inhibitory punktów kontrolnych      27
		2.3.9. Radioterapia     28
		2.3.10. Kardioprotekcja      28

3. Podział lekow przeciwnowotworowych – Mirosława Puskulluoğlu, Agnieszka Rudzińska, Aleksandra Grela-Wojewoda     31

4. Powikłania kardiologiczne terapii raka piersi – Aleksandra Grela-Wojewoda, Mirosława Puskulluoğlu, Renata Pacholczak-Madej, Joanna Lompart, Beata Sas-Korczyńska, Anna Mucha-Małecka, Ewa Konduracka     35
	4.1. Terapia systemowa (chemioterapia, immunoterapia, leki ukierunkowane molekularnie, hormonoterapia)      36
		4.1.1. Zasady leczenia systemowego     36
		4.1.2. Hormonoterapia uzupełniająca     39
		4.1.3. Powikłania kardiologiczne hormonoterapii      39
		4.1.4. Chemioterapia uzupełniająca     40
		4.1.5. Terapia biologiczna w leczeniu uzupełniającym     40
		4.1.6. Kardiotoksyczność terapii systemowej      43
		4.1.7. Koniugaty leków z przeciwciałami w leczeniu raka piersi      48
		4.1.8. Inhibitory CDK4/6 w skojarzeniu z hormonoterapią      51
		4.1.9. Inhibitor PIK3CA     53
		4.1.10. Immunoterapia inhibitorami punktów kontrolnych w leczeniu raka piersi      54
		4.1.11. Kardiotoksyczność inhibitorów punktów kontrolnych     55
	4.2. Radioterapia raka piersi a powikłania kardiologiczne – Beata Sas-Korczyńska, Anna Mucha-Małecka, Bożena Rozwadowska-Bogusz, Renata Kopeć     62
		4.2.1. Wpływ radioterapii na rozwój powikłań kardiologicznych (RIHD)      64
		4.2.2. Klasyfikacja RIHD      65
		4.2.3. Czynniki ryzyka rozwoju RIHD      66
		4.2.4. Profilaktyka RIHD      68
		4.2.5. Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology, ESC) z 2022 roku dotyczące redukcji ryzyka powikłań kardiologicznych związanych z radioterapią     71
	4.3. Radioterapia raka piersi u chorych z kardiostymulatorem – Beata Sas-Korczyńska 74

5. Powikłania kardiologiczne terapii nowotworów przewodu pokarmowego – Manuela Las-Jankowska, Monika Olejniczak, Paulina Kilian-Van Miegem, Anna Krause      79
	5.1. Postępowanie w zależności od lokalizacji nowotworu oraz kardiotoksyczność leków     80
		5.1.1. Rak przełyku     82
		5.1.2. Rak żołądka      90
		5.1.3. Rak jelita grubego     94
		5.1.4. Rak trzustki      105
		5.1.5. Rak wątrobowokomórkowy      109
		5.1.6. Rak pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych      114

6. Powikłania kardiologiczne terapii raka płuca – Mirosława Puskulluoğlu, Anna Mucha-Małecka, Beata Sas-Korczyńska, Tomasz Kopciński, Ewa Pasieka, Gabriela Szczubiałka, Bożena Rozwadowska-Bogusz, Renata Kopeć, Bartosz Wojewoda, Aneta Zygulska           119
	6.1. Leczenie skojarzone raka płuca      120
		6.1.1. Rak drobnokomórkowy płuca      120
		6.1.2. Raki niedrobnokomórkowe płuca     125
	6.2. Powikłania kardiologiczne terapii systemowych w raku płuca     130
	6.3. Radioterapia raka płuca a powikłania kardiologiczne – Anna Mucha-Małecka, Beata Sas-Korczyńska     139
		6.3.1. Wskazania do radioterapii w raku płuca     139
		6.3.2. Powikłania kardiologiczne radioterapii w raku płuca     140

7. Powikłania kardiologiczne terapii nowotworów głowy i szyi – Agnieszka Pietruszka, Paweł Polanowski, Dorota Księżniak-Baran, Maksymilian Kruczała, Agata Sałek-Zań, Marek Ziobro     151
	7.1. Postępowanie w zależności od lokalizacji nowotworu     153
		7.1.1. Rak wargi      153
		7.1.2. Rak jamy ustnej     153
		7.1.3. Rak ustnej części gardła     155
		7.1.4. Rak krtaniowej części gardła     156
		7.1.5. Rak krtani     156
		7.1.6. Rak nosowej części gardła     157
		7.1.7. Raki gruczołowe     157
	7.2. Zasady leczenia systemowego w postępowaniu radykalnym     158
		7.2.1. Chemioterapia indukcyjna w nowotworach głowy i szyi      158
		7.2.2. Jednoczasowa chemioradioterapia      158
	7.3. Radioterapia paliatywna     159
	7.4. Systemowe leczenie paliatywne     159
	7.5. Kardiotoksyczność chemioterapii stosowanej w leczeniu chorych na nowotwory rejonu głowy i szyi     160
		7.5.1. Karboplatyna     160
		7.5.2. Cisplatyna     160
		7.5.3. Docetaksel     161
		7.5.4. Paklitaksel     161
		7.5.5. Gemcytabina     161
		7.5.6. 5-Fluorouracyl      161
		7.5.7. Pembrolizumab/niwolumab     162
		7.5.8. Cetuksymab     162
		7.5.9. Metotreksat      162

8. Powikłania kardiologiczne terapii czerniaka – Marek Ziobro, Gabriela Szczubiałka, Aleksandra Grela-Wojewoda, Renata Pacholczak-Madej, Joanna Lompart     165
	8.1. Rola leczenia systemowego w leczeniu czerniaka      167
		8.1.1. Chemioterapia czerniaka      167
		8.1.2. Immunoterapia czerniaka     167
	8.2. Zaburzenia kardiologiczne związane z działaniem immunoterapii     170
	8.3. Immunoterapia czerniaka błony naczyniowej gałki ocznej – tebentafusp      174
		8.3.1. Zaburzenia kardiologiczne w trakcie leczenia tebentafuspem      175
	8.4. Leczenie celowane w czerniaku skóry     175
		8.4.1. Znaczenie kaskady MAPK (RAS/RAF/MEK/ERK) w układzie sercowo-naczyniowym     176
	8.5. Kardiologiczne działania niepożądane inhibitorów BRAF/MEK      176
		8.5.1. Nadciśnienie tętnicze     177
		8.5.2. Zaburzenia funkcji lewej komory      178
		8.5.3. Wydłużenie odstępu QT     178

9. Powikłania kardiologiczne terapii układu moczowo-płciowego     181
	9.1. Terapia systemowa raka nerki – Maksymilian Kruczała, Agata Sałek-Zań, Marek Ziobro     181
		9.1.1. Kardiotoksyczność leków ukierunkowanych molekularnie stosowanych w terapii chorych na raka nerki     183
		9.1.2. Kardiotoksyczność immunoterapii stosowanej w terapii chorych na raka nerki     185
	9.2. Terapia systemowa raka gruczołu krokowego – Agata Sałek-Zań, Joanna Lompart     187
	9.3. Terapia systemowa raka pęcherza moczowego – Aneta Zygulska     196
		9.3.1. Epidemiologia i czynniki ryzyka     197
		9.3.2. Powikłania kardiologiczne leczenia raka pęcherza moczowego     197
		9.3.3. Postępowanie paliatywne     199
		9.3.4. Powikłania kardiologiczne awelumabu     200
		9.3.5. Powikłania kardiologiczne pembrolizumabu     200
		9.3.6. Powikłania kardiologiczne atezolizumabu     202
	9.4. Terapia systemowa raka jądra – Maksymilian Kruczała      203
		9.4.1. Epidemiologia      203
		9.4.2. Podstawowe informacje na temat leczenia     204
		9.4.3. Kardiotoksyczność chemioterapii stosowanej w leczeniu chorych na raka jądra     207
		9.4.4. Podsumowanie     208
	9.5. Terapia systemowa raka prącia – Agata Sałek-Zań     209
		9.5.1. Leczenie systemowe     210
		9.5.2. Kardiotoksyczność lekow stosowanych w leczeniu raka prącia      211
	9.6. Terapia systemowa nowotworów żeńskiego układu płciowego     213
		9.6.1. Nowotwory jajnika – Agata Sałek-Zań, Tomasz Kopciński      214
		9.6.2. Nowotwory trzonu macicy – Agata Sałek-Zań, Gabriela Szczubiałka     220
		9.6.3. Nowotwory szyjki macicy – Patrycja Wiktor-Mucha, Agata Sałek-Zań     227
		9.6.4. Rak sromu i pochwy – Mirosława Puskulluoğlu     230

10. Schematy postępowania diagnostyczno-terapeutycznych powikłań kardiologicznych u chorych onkologicznych     235
	10.1. Prewencja powikłań kardiologicznych – terapia kardioprotekcyjna – Jakub Kuciński, Ewa Konduracka     235
		10.1.1. Prewencja pierwotna     235
		10.1.2. Prewencja wtórna     236
		10.1.3. Podsumowanie     236
	10.2. Diagnostyka powikłań kardiologicznych – znaczenie echokardiografii, scyntygrafii serca w monitorowaniu powikłań kardiologicznych     237
		10.2.1. Rola echokardiografii w diagnostyce powikłań leczenia onkologicznego – Andrzej Gackowski     237
		10.2.2. Znaczenie scyntygrafii serca w diagnostyce powikłań terapii onkologicznych – Magdalena Kostkiewicz     245
	10.3. Terapia powikłań kardiologicznych – Patrycja Mołek-Dziadosz, Olgerd Duchnevič, Ewa Konduracka      255
		10.3.1. Niewydolność serca      256
		10.3.2. Zapalenie mięśnia sercowego związane z inhibitorami punktów kontrolnych     257
		10.3.3. Choroba niedokrwienna serca      258
		10.3.4. Choroby zastawek serca     258
		10.3.5. Zaburzenia rytmu serca     259
		10.3.6. Zapalenie osierdzia      259
		10.3.7. Zapalenie naczyń     259
	10.4. Profilaktyka i terapia przeciwzakrzepowa chorych onkologicznych z migotaniem przedsionkow – Konrad Stępień, Aleksandra Karcińska, Karol Nowak, Anna Matrejek, Mirosława Puskulluoğlu, Ewa Konduracka      261
		10.4.1. Leczenie pacjentow z nowotworem i migotaniem przedsionkow     262
		10.4.2. Interakcje farmakologiczne w leczeniu przeciwkrzepliwym u chorych nowotworowo     267

11. Problem zaburzeń krzepnięcia u chorych onkologicznych – Ewa Konduracka, Olgerd Duchnevič      271
	11.1. Zakrzepica żylna     271
	11.2. Prewencja powikłań zakrzepicy żylnej u chorych leczonych chemioterapią     273
	11.3. Profilaktyka powikłań zakrzepowo-zatorowych żylnych u chorych leczonych radioterapią     274
	11.4. Profilaktyka powikłań zakrzepowo-zatorowych żylnych u chorych onkologicznych hospitalizowanych z przyczyn ostrych, niepoddawanych zabiegom operacyjnym      274
	11.5. Prewencja powikłań zakrzepowo-zatorowych żylnych u chorych poddanych zabiegom chirurgicznym     275
	11.6. Leczenie rozpoznanej zakrzepicy żył głębokich u pacjentów z nowotworem      276
	11.7. Leczenie zatoru tętnicy płucnej u chorych z chorobą nowotworową      277

12. Kardiologia interwencyjna u chorych onkologicznych – Agata Krawczyk-Ożóg, Stanisław Bartuś     281
	12.1. Przewlekły zespół wieńcowy      281
	12.2. Ostre zespoły wieńcowe     282

Skorowidz     287