Kwestia filozofii i Heidegger. Doświadczenie metafilozoficzne

• Druk: Gdańsk, 2014
• Autor: Aleksandra Pawliszyn, Włodzimierz Pawliszyn
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Przedstawiona monografia Włodzimierza Pawliszyna wprowadza czytelnika drogą udatnych analiz wybranych wątków filozofii Martina Heideggera, ujawniających m.in. nieoczywistość metody fenomenologicznej, w wymiar namysłu nad filozofowaniem samym, niedającym się wyczerpać w jakimkolwiek dyskursie. Zarówno filozoficzny zamysł, jak i precyzyjna – niemal wzorcowa – metodyczność analiz trafnie wybranych fragmentów prac Heideggera czynią ją atrakcyjną tak dla filozofów, jak też dla każdego humanisty pragnącego wkroczyć w świat filozofii i Heideggera.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7865-186-4
• ISBN druku: 978-83-7865-186-4
• Liczba stron: 254

Słowo wstępne	9

Część pierwsza. UJAWNIENIE OTWARTOŚCI KWESTII FILOZOFII	11

Rozdział pierwszy. Wskazanie na otwartość kwestii filozofii	13

§ 1. Dwojakość nawyku w kwestii filozofii	13
Pkt 1. Przełom mitologiczno-teoretyczny	13
Pkt 2. Pitagorasowe uruchomienie	15
§ 2. Przełom i uruchomienie nie są tym samym. Otwarcie kwestii filozofii	15

Rozdział drugi. Wykazywanie otwartości kwestii filozofii	17

§ 1. Zadania obecnego rozdziału	17
§ 2. Przełom mentalny ludzkości jest na pewno niewiadomy	18
Pkt 1. Antropologia kulturowa oraz właściwa o przełomie	18
A.	Stanowiska antropologii społecznej	18
a)	Jedni antropolodzy kulturowi potwierdzają istnienie przełomu	18
b)	Drudzy znów przełomowi przeczą	19
c)	Całościowe stanowisko antropologii kulturowej w sprawie istnienia przełomu: niewiadome	22
B.	Stanowiska antropologii biologicznej: przełomu nie było	23
Pkt 2. Czy w historii filozofii twierdzenie o istnieniu przełomu uzyskuje potwierdzenie?	25
Pkt 3. Wyłączną siłą twierdzenia o istnieniu przełomu jest arbitralność „historyków filozofii”	29
Pkt 4. Rekapitulacja obecnego paragrafu	31
§ 3. Pitagorasowy wzorzec filozofii	32
Pkt 1. Kłopoty z postacią Pitagorasa	32
Pkt 2. Opowieść o rozmowie Pitagorasa z władcą Fliuntu	35
Pkt 3. „Pitagorasowe” wzorce filozofii	37
§ 4. Bilans całości dotychczasowych dokonań i następne perspektywy	45

Część druga. NA TROPIE METAFILOZOFII WCZESNEJ FILOZOFII HEIDEGGERA	53

Rozdział pierwszy. Filozofia i kwestia filozofii w Byciu i czasie	55

§ 1. Zamysł i rzeczywistość Sein und Zeit	55
§ 2. Przymus i powaga pytania o bycie	58
§ 3. Pojęcie bycia a trzy przesądy tradycyjnej metafizyki	60
Pkt 1. Bycie jest pojęciem najogólniejszym, tzn. najbardziej mrocznym	62
Pkt 2. Niedefiniowalność a sens bycia	63
Pkt 3. Oczywistość i niezrozumiałość pojęcia bycia	63
§ 4. Pytanie o bycie w świetle teorii zapytywania	64
§ 5. Człowiek bytem wyróżnionym w pytaniu o bycie	67
§ 6. Idea metafizyki „fundamentu”	69
§ 7. Idea introdukcji do ontologii fundamentalnej, czyli idea ontologicznej analityki jestestwa – rzeczywiste Sein und Zeit	72
§ 8. Plan analizy bytu ludzkiego przez wzgląd na bycie	75
§ 9. Idea i zarys destrukcji dziejów ontologii –
Sein und Zeit tylko zamierzone	76
§ 10. Fenomenologia jako właściwa metoda
właściwej ontologii	77
Pkt 1. Czymże jest „fenomen”?	78
Pkt 2. Omówienie i rozwinięcie Heideggerowej
wykładni fenomenu. Sprawa fenomenologii	80
Pkt 3. Formalne a pozytywne ujęcie fenomenu	85
Pkt 4. Cóż znaczy „logos”?	86
Pkt 5. Czym jest fenomenologia?	90
Pkt 6. Filozofia, czyli ontologia i fenomenologia zarazem. Hermeneutyka Dasein jako wprowadzenie do filozofii i istotny sens filozofii	93
§ 11. Analityka bytu ludzkiego nie jest psychologią, antropologią, ani biologią…	95
§ 12. Sens bycia – ontologiczno-egzystencjalna teoria sensu	98
§ 13. Architektonika sensownej sytuacji – omówienie Heideggerowej teorii sensu	99
§ 14. Wykład egzystencjalnej analityki jestestwa jako zdanie sprawy z faktycznie wykonanego przez Heideggera w Sein und Zeit filozoficznego zadania	104
Pkt 1. Forma filozofii: pojęciowość wobec egzystencjalności, czyli bezpojęciowej zrozumiałości	105
Pkt 2. Człowiek jest, właściwie albo niewłaściwie. Uwaga o właściwych wartościach	107
Pkt 3. Trwoga wynosi nas poza byt	109
Pkt 4. Sein zum Tode: u kresu siebie pobieramy wszystko	110
Pkt 5. Czym „naprawdę” jest czas?, sens ludzkiej skończoności; i czy jest on sensem bycia?	112
§ 15. Sein und Zeit w kwestii filozofii	119

Rozdział drugi. Filozofia w teologicznym kontekście i aspekcie	124

§ 1. Potoczne ujęcie stosunku filozofii i teologii	124
§ 2. Właściwe, tzn. istotowe ustawienie relacji filozofii i teologii	125
§ 3. Idea nauki w ogóle. Nauki ontyczne – ontologia	126
§ 4. Pozytywność nauki	127
§ 5. Positum teologii: wiara. Zakres teologicznego zadania	128
§ 6. Naukowość nauki wiary. Nauki ontyczne na ontologicznym fundamencie	130
§ 7. Ontologiczne wydłużenie ontycznej specyfiki teologii	132
§ 8. Konieczność uwzględnienia ontologii przez teologię	133
§ 9. Filozofia teologii jedynie może służyć. Wszystkim innym, nie-teologicznym naukom pozytywnym filozofia ze swej istoty wytycza kierunek	133
§ 10. Wiara „śmiertelnym wrogiem” filozofii. Filozofia chrześcijańska nie istnieje. Fenomenologia jest metodą ontologii	134
§ 11. Rekapitulacja prezentacji: Filozofia a uniwersum nauk	134

Część trzecia. W POSZUKIWANIU METAFILOZOFII PÓŹNEJ MYŚLI HEIDEGGERA	147

Rozdział pierwszy. Filozofia i kwestia filozofii w myśli późnego Heideggera	149

§ 1. Zwrot w filozofii Heideggera: zmiana podejścia do postawionego zadania	149
§ 2. „Doświadczenie zapomnienia bycia” – obraz choroby nowożytnej ludzkości	151
Pkt 1. Nauka sublimacją Nowożytności	153
Pkt 2. Czym jest metafizyka, istota Nowożytności?	154
Pkt 3. Epoka metafizyczna jest konieczna w dziejach bycia	158
§ 3. Omówienie Heideggerowego rozpoznania „dzisiejszej biedy świata”	159
§ 4. Myślenie istotne, tzn. niemetafizyczne, czyli myśl o niczym	163
Pkt 1. Nicość i trwoga	163
Pkt. 2. Nicość podłożem wszystkiego; także Nowożytności	166
Pkt 3. Myślenie istotne	167
§ 5. Dopełnienie się metafizycznej epoki?	170
§ 6. Kim jest tedy człowiek?	172
Pkt 1. To nie jest problem antropologiczny…	173
Pkt 2. Prawda o człowieku	173
Pkt 3. Heidegger moralistą?	174
Pkt 4. „‘Istota’ człowieka leży w jego ek-sisten-cji” – powołaniem człowieka jest być w prawdzie	175
Pkt 5. Bycie w prawdzie w zbliżeniu: zadomowienie	179
§ 7. Co znaczy myśleć; zadanie teraźniejszej myśli	184
Pkt 1. Co znaczy myśleć?	185
Pkt 2. Zadanie myślenia przy końcu filozofii	191
§ 8. Co to jest prawda?	200
§ 9. Czymże jest filozofia?	202
Pkt 1. Wybór drogi źródłosłowu w zapytywaniu o filozofię	203
Pkt 2. Heideggerowa wykładnia Heraklitowego „miłowania mądrości”: wszelki byt jest w byciu	207
Pkt 3. „Mądrość” na pewno narodziła się pośród starożytnych Greków…	208
Pkt 4. … i umarła, i narodziła się filozofia	209
Pkt 5. Dzieje prawdziwej miłości prawdziwej mądrości –  mgnienie tylko	210
Pkt 6. Istotowy rys dziejów filozofii „całej”: prawdziwej (myślicielstwa) i nie (filozofii, metafizycznej miłości mądrości)	211
Pkt 7. Na pytanie: Co to jest filozofia? „odpowiedź może być tylko filozofująca”, a nie np. historyczna	212
Pkt 8. Choć jesteśmy w stałej odpowiedniości do bycia – niekiedy tylko filozofujemy	213
Pkt 9. Filozofia jest odpowiadaniem (mowa) na głos bycia	214
Pkt 10. Zdziwienie jest tkanką odpowiadania głosowi bycia, duchem filozofii. Nasze uwagi o pełnym podobieństwie zdziwienia i trwogi	215
Pkt 11. Filozofia (od-powiadanie) jest w służbie mowy	218
§ 10. Zagadnienia poetyckie	219

Część czwarta. METAFILOZOFICZNE    DOŚWIADCZENIE	223

Rozdział pierwszy. Wolność stanowienia (w) kwestii „miłowania mądrości”	225

Rozdział drugi. Heideggerowa próba wyznaczenia filozofii urzeczywistniającego kierunku	235

Rozdział trzeci. Możliwości „miłowania mądrości” nie zostały wyczerpane	241

Z literatury cytowanej	251