Oswajając bałkańskie demony. Rzecz o Serbii

• Druk: Łódź, 2020
• Autor: Joanna Wygnańska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Monografia dotyczy konstruowania serbskiej tożsamości narodowej w perspektywie współczesności. Zawarte w niej wnioski wywodzą się z analizy wywiadów przeprowadzonych z przedstawicielami serbskich elit symbolicznych: dziennikarzami, reprezentantami organizacji pozarządowych, działaczami politycznymi oraz członkami środowiska akademickiego. Studium badawcze opiera się też na ukazaniu przemian serbskiego dyskursu polityki. Publikacja jest napisana z perspektywy socjologicznej, ale łączy w sobie również antropologiczne i historyczne spojrzenie na badaną problematykę. Może być inspirującą lekturą dla czytelników zainteresowanych tematyką przemian tożsamości narodowej, w tym tożsamości postjugosłowiańskiej, a także specyfiką społeczno-kulturowych zmian zachodzących na Bałkanach.
*
Książka jest przykładem wartościowej analizy dyskursywnego konstruowania tożsamości narodowej. Wzbogaca ona naukową wiedzę o takich procesach oraz pokazuje ich potencjalne następstwa. Temat zasługuje również na uznanie jako studium przypadku. Autorka niewątpliwie wykazała się nie tylko umiejętnością prowadzenia badań terenowych i analizy zebranego materiału, lecz także zawarła w pracy interesujące wnioski o charakterze teoretycznym i metodologicznym.
Z recenzji dr. hab. Dariusza Niedźwiedzkiego, prof. UJ

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Polityka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8220-007-2
• ISBN druku: 978-83-8220-006-5
• Liczba stron: 432

Pobierz spis treści»

Wykaz skrótów	7

Wstęp	9

1.	Serbska tożsamość narodowa – zarys historyczny problemu	19
1.1. Wprowadzenie	19
1.2.	Wiek XIX – uwikłanie w mit kosowski i ideę „Wielkiej Serbii”	33
1.2.1.	Serbska tradycja ludowa i „najważniejszy” z mitów	33
1.2.2.	Początki serbskiego nacjonalizmu i „Mit o narodzie serbskim” 	51
1.3.	Jugosławia – o tym jak ideologia tworzy rzeczywistość	80
1.3.1.	Upadek Królestwa Jugosławii i zwrot w stronę antyfaszyzmu	82
1.3.2.	Jugosłowiańskie uniwersum symboliczne	90
1.3.3.	O upadku Jugosławii – elity a nacjonalizm	103
1.4.	Federacyjna Republika Jugosławii – pomiędzy ideą „Wielkiej Serbii” a unikaniem „niewygodnej” przeszłości	117
1.5.	Postjugosłowiańska serbska tożsamość narodowa – pomiędzy mitem narodowym a ideą demokracji	137

2.	Dyskursywne konstruowanie tożsamości narodowej	157
2.1.	Modele tożsamości narodowej, relacja „swój–obcy” i różne ujęcia nacjonalizmu	158
2.2.	Pamięć – wywołując klisze wspomnień niepamięci	191
2.2.1.	Zarys problemu w naukach społecznych	191
2.2.2.	Pamięć jugosłowiańska a pamięć wschodnioniemiecka – kilka słów o (nie)pamięci	200
2.3.	Tożsamość narodowa konstruowana dyskursywnie. Perspektywa krytycznej analizy dyskursu (KAD)	211
2.3.1.	Teoretyczne rozpoznanie perspektywy badawczej – czym jest KAD?	211
2.3.2.	Kształtowanie tożsamości narodowej poprzez dyskurs – założenia	220

3.	Analiza empiryczna	233
3.1.	Metodologia	233
3.1.1.	Gromadzenie materiału badawczego – przemyślenia o procesie w procesie 	233
3.1.2.	Metoda badawcza	237
3.1.3.	Dyskurs serbskich elit symbolicznych – wyjaśnienie perspektywy badawczej	245
3.2.	Analiza procesu dyskursywnego konstruowania serbskiej tożsamości narodowej	251
3.2.1.	Narracja wspólnej przeszłości politycznej	253
3.2.2.	Konstrukcja wspólnej teraźniejszości i przyszłości politycznej	290
3.2.3.	Konstrukcja językowa „Innego” i „Obcego”	318
3.3.	Serbskość – sposoby interpretacji serbskiej tożsamości narodowej	350
3.3.1.	Tożsamość serbska i tożsamość jugosłowiańska – próba integracji obu analitycznych perspektyw	350
3.3.2.	Wyniki analiz – podsumowanie	378

Zakończenie	387
Bibliografia	399
Spis tabel, rysunków, map i fotografii	425
Załącznik 1	427
Załącznik 2	429