Owady Polski
Czy masz czasem ochotę, żeby zajrzeć w oczy osie, która przylatuje do szklanki z sokiem? A może zastanawiasz się, po co muchy ganiają się pod lampą? Ta książka jest dla Ciebie!
Nie lubisz owadów, boisz się ich, złoszczą Cię i denerwują? Ta książka jest dla Ciebie!
Owady żyją wszędzie wokół nas, ale rzadko cieszą się naszym zainteresowaniem. A naprawdę na to zasługują. Świat widziany fasetkowymi oczami, wąchany czułkami i smakowany nogami jest całkiem inny od naszego. Poznaj go! Przekonaj się, jaka jest owadzia rzeczywistość!
Przeczytaj fascynujące opowieści z życia owadów, a także zobacz rzeczy, których istnienia nawet nie podejrzewasz! Stań oko w oko z przedstawicielami olbrzymiej grupy zwierząt, bez których nie byłoby na świecie kwiatów i ptaków, a być może i nas samych. Przyjrzyj się z bliska tym ciekawym istotom, poznaj ich zwyczaje i charakter, dowiedz się więcej o ich życiu. Poznając je, docenisz niezwykłość owadów. Przekonasz się, że można i warto je polubić.
Przeczytaj, a dowiesz się, że:
• owady dają sobie prezenty
• oszukują swoich prześladowców, ale też partnerów seksualnych
• owadzie "dzieci", czyli larwy, same miewają dzieci, które z kolei zjadają swoje młodociane matki
• owady tworzą z niejasnych powodów wielotysięczne zgromadzenia
• rytuały godowe owadów nie ustępują bogactwem form i wykwintem rytuałom godowym ptaków
• dowiesz się też, jak fotografować owady
Książka jest bogato ilustrowana zdjęciami Autora, który od wielu lat śledzi owady z notatnikiem, kamerą i aparatem fotograficznym. Dokonał przy tym niezwykle ciekawych odkryć, którymi dzieli się z Czytelnikami. Spojrzenie na te drobne zwierzęta jego oczyma jest niezwykłym przeżyciem, na długo zapadającym w pamięć.
O Autorze
Marek W. Kozłowski jest profesorem w Katedrze Entomologii Stosowanej SGGW. Pracę badawczą (ekologia behawioralna owadów, powiązania między owadami i roślinami, fizjologia chemoreceptorów owadów) łączy od lat z pasją penetrowania rozmaitych miejsc zasiedlanych przez owady. Już jako student wyrzucił zatruwaczkę i przestał kolekcjonować martwe okazy entomologiczne na rzecz dokumentacji fotograficznej i filmowej. Przez kilkadziesiąt lat, chodząc po łąkach, zaroślach i mokradłach, nacisnął kilkadziesiąt tysięcy razy spust migawki aparatu fotograficznego lub włączył bieg kamery, gromadząc setki godzin rejestracji filmowych i kilkadziesiąt tysięcy zdjęć. Jest administratorem strony www.ethology.sggw.pl archiwizującej filmową dokumentację zachowań zwierząt i wiceprezesem oraz współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Etologicznego. Jest też autorem wielu programów i seriali telewizyjnych dla telewizji publicznych i komercyjnych, w tym we współpracy z Davidem Attenborough z BBC.
Twarze owadów; 7
Karzełki i olbrzymy różnorodności; 13
Owady – życie na 26 579 sposobów; 16
Krótka rzecz o tym, co to jest owad; 20
Bez zatruwaczek i szpilek; 24
Bliscy krewni owadów; 31
Pająki (Araneae) – głowotułów, odwłoki mieszane emocje 32
Skakunowate (Salticidae) – kontakt wzrokowy; 36
Roztocze (Acarina) – piekielna różnorodność; 39
Przędziorek chmielowiec, Tetranychus urtica– waleczne samce; 44
Skorupiaki (Crustacea) i wije (Myriapoda) – prawie owady; 47
Skoczogonki (Collembola) – owady czy może konkurenci owadów?; 50
Podskoczek czteroplamy, Deuterosminthurus bicinctus – taneczny parkiet na liściu; 56
Owady „klasyczne”; 59
Jętki (Ephemeroptera) – na granicy żywiołów; 60
Ważki (Odonata) – drapieżne piękno; 62
Świtezianka błyszcząca, Calopteryx splendens – kąpiel pod nadzorem; 67
Skorek pospolity, Forficula auricularia – cęgi i zła opinia; 70
Karaczany (Blattodea) – te z domów i „zadomki”; 73
Modliszka zwyczajna, Mantis religiosa – z rękami na kołdrze; 75
Pasikonik zielony, Tettigonia viridissima – rozśpiewany rabuś; 79
Świerszcze (Gryllidae) – polne, domowe i „mrówkowe”; 84
Turkuć podjadek, Gryllotalpa gryllotalpa – co on właściwie podjada?; 87
Szarańczowate (Acrididae) – plaga szarańczy i cykanie po łąkach; 89
Pluskwiaki i pokrewne; 95
Gryzki (Psocoptera) – małe „psotniki”; 96
Wszy i wszoły (Phthiraptera) – znowu razem!; 99
Przylżeńce (Thysanoptera) – z rurkami i z pokładełkami; 101
Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera) – przykrywka i zakrywki na zakładkę; 105
Płoszczycowate (Nepidae) – horror w odmętach; 110
Nartniki, Gerris spp – salta w obronie cnoty; 112
Pluskwa domowa, Cimex lectularius – krew i kopulacja urazowa; 114
Zajadkowate (Reduviidae) – „zabójcze robaki”; 116
Tasznikowate (Miridae) – bogactwo dla zaawansowanych; 119
Kowal bezskrzydły, Pyrrhocoris apterus – hormony i wychodzone ojcostwo; 121
Tarczówkowate (Pentatomidae) – otworek na śródpiersiu; 125
Odorek zieleniak, Palomena prasina – Wielkanoc z miesięcznym opóźnieniem; 127
Knieżyca brzozówka, Elasmucha grisea – kwoka na liściu; 129
Skoczki (Cicadomorpha) – skoczek zwisły; 132
Pienikowate (Cercopidae) – jak się bije pianę z soku; 136
Mszyce (Aphidodomorpha) – klonujmy się!; 138
Mszyca czeremchowo-zbożowa, Rhopalosiphum padi – uciekajmy biedronkom!; 141
Zdobniczka jaworowa, Drepanosiphum platanoides – seks przed zimą; 145
Przerostek skrętnik, Pemphigus spyrothecae – waleczne mszyce; 148
Ochojnikowate (Adelgidae) – tam i z powrotem; 150
Zabielice pokrzywowe, Orthezia urticae – reliktowe czerwce z pokrzyw; 153
Tarcznik jałowcowiec, Carulaspis juniperi – samice opancerzone, samce z czworgiem oczu; 156
Koliszki (Psylloidea) – ssawka między nogami; 158
Mączlik szklarniowiec, Trialeurodes vaporariorum – tropiki pod szkłem; 160
Owady „nowoczesne”; 163
Owady z przeobrażeniem zupełnym (Holometabola) – owadzi transformer si; 164
Siatkoskrzydłe (Neuroptera) – osobliwości na każdym kroku; 167
Mrówkolew pospolity, Myrmeleon formicarius – dołki w piasku; 170
Złotook pospolity, Chrysoperla carnea – kody drgań i walka z mszycami; 173
Chrząszcze (Coleoptera) – temat na całą książkę; 176
Wachlarzoskrzydłe (Strepsiptera) – skąd te dziwadła?; 180
Błonkoskrzydłe (Hymenoptera) – pokładełka i społeczeństwa; 183
Pilarze (Tenthredinoidea) – piły w pokładełkach; 189
Płast, Croesus septentrionalis – demonstracja wizualno-zapachowa; 194
Borecznikowate (Diprionidae) – zaszkodzić szkodnikowi; 197
Naroślarze, Pontania spp – tylko na wierzbach; 200
Trzpiennik olbrzymi, Urocerus gigas – drewno z grzybem; 203
Gąsieniczniki (Ichneumonoidea) – niezrozumiałe intencje Stwórcy; 205
Zgłąb olbrzymi, Megarhyssa gigas – spektakl na korze brzozy; 211
Galasówki (Cynipoidea) – inżynieria tkankami rośliny; 215
Bleskotki (Chalcidoidea) – klejnoty na granicy widoczności; 221
Tybelak, Trissolcus sp– ekscesy na złożu jaj; 224
Żądłówki (Aculeata) – wynalazek ery dinozaurów; 225
Złotolitki (Chrysididae) – trochę klejnoty, trochę kukułki; 229
Mrówki (Formicidae) – społeczeństwa pełną gębą; 232
Mrówka piaskowa, Formica cinerea – siostry, pomóżcie!; 236
Mrówki leśne, Formica spp – miliony na hektar; 239
Szerszeń, Vespa crabro – groźne samice i łagodne samce; 243
Osy żółte, Vespula spp – polują dla larw, zlizują dla siebie; 247
Klecanki, Polistes spp – hierarchia i kleptopasożytnictwo; 250
Samotne osy (Crabronidae, Sphecidae i Pompilidae) – sparaliżować i przynieść potomstwu; 253
Pszczołowate (Apidae) – nie tylko miód; 257
Miesierki (Megachilinae) – zapylanie trudnych kwiatów; 262
Pszczoła miodna, Apis mellifera – nie sam miód; 264
Trzmiele, Bombus spp – buczące i stałocieplne; 269
Wojsiłka pospolita, Panorpa communis – sęp wśród owadów; 273
Pchły (Siphonoptera) – dynamit w nogach; 276
Chruściki (Trichoptera) – kłódki i ćmy; 279
Motyle (Lepidoptera) – lepidopterologiczne rekreacje koleopterologia; 282
Muchówki (Diptera) – kilka modyfikacji; 288
Przyszczarkowate (Cecidomyiidae) – nie tylko pryszcze na liściach; 294
Komarowate (Culicidae) – gdyby nie te kłujki…; 297
Komarnicowate (Tipulidae) – nogi zostają na pamiątkę; 300
Leń Bibio marci – nie „marcowy”, ale „Markowy”; 304
Ziemiórka pleniówka, Sciara militaria – larwy jak jeden wąż; 308
Inne długoczułkie (Nematocera) – meszki i kilka innych przypadków; 311
Bąkowate (Tabanidae) – …a bąk brzdąka; 316
Atherix ibis – komunalna owipozycja; 319
Łowikowate (Asilidae) – samotni myśliwi; 321
Inne muchówki prostoryse (Orthorrapha) – bombowce, wojownicy i błysk lenie; 325
Drozofila, Drosophila melanogaster – dla dobra nauki; 329
Rudzica nawozowa Scatophaga stercoraria – areny na plackach; 331
Nasionnica trześniówka, Rhagoletis cerasi – taniec dla nowego pokolenia; 333
Mucha domowa, Musca domestica – z jaskini do lepu; 336
Bzygowate (Syrphidae) – w przebraniu żądłówek; 339
Plujkowate (Calliphoridae) i ścierwicowate (Sarcophagidae) – muchy „mięsne”; 344
Rączycowate (Tachinidae) – mistrzostwo kosztem innych; 347
Muchy (niektóre Muscomorpha) – „muchy”, czyli te większe; 350
Muszki (niektóre Muscomorpha) – „muszki”, czyli te mniejsze; 353
Skorowidz; 357
