Sic erat in votis
Prezentowany zbiór studiów i szkiców dedykowany jest Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi, wybitnemu historykowi i nauczycielowi akademickiemu, kierownikowi Katedry Historii Nowożytnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2005-2008 dyrektorowi tego Instytutu, a od 2008 do 2016 r. dziekanowi Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego.
W książce zostały przedstawione różne aspekty współczesnych badań historycznych, a także odwołania do tematyki pokrewnych dziedzin nauk humanistycznych. Zamieszczone teksty dotyczą historii Rzeczypospolitej. w czasach nowożytnych – od schyłku średniowiecza do początku wieku XIX. Ukazano wydarzenia polityczne i militarne oraz problematykę odnoszącą się do zagadnień ustrojowo-politycznych i społecznych, epistolografii, historiografii, literaturoznawstwa, biografistyki, antropologii historycznej, dziejów podróży, miast, wojska, sądownictwa i skarbowości, wreszcie historii sztuki.
Taka różnorodność tematyki prezentowanych studiów odzwierciedla niezwykle szerokie zainteresowania badawcze Profesora Zbigniewa Anusika. Publikacja jest adresowana zarówno do historyków dziejów nowożytnych, jak i do szerokiego grona miłośników nauk humanistycznych.
Tabula Gratulatoria 11
Słowo wstępne (MAŁGORZATA KARKOCHA, PIOTR ROBAK) 15
Bibliografia prac drukowanych profesora Zbigniewa Anusika (oprac. MAŁGORZATA KARKOCHA) 21
ALDONA ANDRZEJEWSKA, ALEKSANDER ANDRZEJEWSKI, Mielnik nad Bugiem – miasto z przeszłością 37
JAN SZYMCZAK, Wpływ postępu technicznego na koszty wojny i możliwości polityki królewskiej w Polsce w XV-XVI wieku 57
TADEUSZ NOWAK, Mieszczanie Łodzi w inwentarzu z 1534 roku - kwestie identyfikacyjne 81
SEBASTIAN ADAMKIEWICZ, Rola Jana Firleja, marszałka wielkiego koronnego i wojewody krakowskiego, na zjeździe konwokacyjnym w czasie pierwszego bezkrólewia po śmierci Zygmunta Augusta 99
EWA DUBAS-URWANOWICZ, Między dobrem państwa a interesem domu Opalińskich. Koncept listu Andrzeja Opalińskiego do Zygmunta III Wazy z 27 lipca 1588 roku 127
JERZY URWANOWICZ, Z korespondencji Jakuba Zadzika. List do Wawrzyńca Gembickiego z 13 października 1612 roku 151
ZBIGNIEW BANIA, Z zamku „do dworu, który wygodnie Panu zbudowano”. Przemiany funkcjonalne siedzib polskiej arystokracji w pierwszej połowie XVII wieku 167
JACEK PIELAS, Dawnej świetności rodów sukcesorka. Anna z Korycińskich Oleśnicka, kasztelanowa wiślicka (zm. 1663) - życie, sprawy majątkowe i testament zamożnej szlachcianki z XVII wieku 177
MICHAŁ SIERBA, Dobra orlańskie podczas potopu szwedzkiego i wojny z Moskwą. Zabiegi Bogusława Radziwiłła o ich odzyskanie 195
MICHAŁ ZWIERZYKOWSKI, Poetyckie echo sporów politycznych w Wielkopolsce w początkach lat osiemdziesiątych XVII wieku 215
MIROSŁAW NAGIELSKI, Komputy wojsk koronnych z 1689 roku jako źródło do składu, struktury i organizacji armii koronnej w dobie panowania Jana III Sobieskiego 241
KRZYSZTOF MIKULSKI, Kryzys sądownictwa ziemskiego i podkomorskiego w Koronie w XVII-XVIII wieku - analiza topograficzna i chronologiczna 255
PIOTR GRYGLEWSKI, Nowożytne wyobrażenie patrona krawców i sukienników. Święty Homobonus z Cremony na nieznanym obrazie z kościoła parafialnego w Brzezinach 283
ADAM PERŁAKOWSKI, Michał Fryderyk Czartoryski, podkanclerzy litewski wobec obsady urzędów centralnych, ziemskich i trybunalskich w Wielkim Księstwie Litewskim w 1744 roku 299
WITOLD FILIPCZAK, Sejmiki ziemi wiskiej 1780-1786 321
TADEUSZ SROGOSZ, Działalność Stanisława Szczęsnego Potockiego na Prawobrzeżnej Ukrainie w latach 1783-1786 351
ANDRZEJ STROYNOWSKI, Przeprowadzenie spłaty długów królewskich na sejmie 1784 roku 363
WOJCIECH SZCZYGIELSKI, Sejm Wielki wobec uprawnień nominacyjnych Stanisława Augusta (sesje parlamentarne poprzedzające finalną decyzję sejmową z 13 września 1790 roku) 385
DARIUSZ ROLNIK, Leonard Marcin Świeykowski wojewoda podolski i jego najbliżsi w kręgu najwyższych władz targowickich 407
JAROSŁAW KITA, Działalność publiczna i postawa polityczna Tomasza hr. Ostrowskiego herbu Rawicz na przełomie XVIII i XIX wieku 433
DARIUSZ NAWROT, Stanisław Sołtan jako prezes Komisji Rządu Tymczasowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1812 roku 453
Spis rycin 469
Indeks osób (oprac. ALEKSANDRA BARTOSIEWICZ) 471
Indeks nazw geograficznych (oprac. ALEKSANDRA BARTOSIEWICZ) 497
