Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie. Studium porównawcze

• Druk: Łódź, 2012
• Autor: Joanna Madalińska-Michalak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Autorka książki podjęła bardzo ważny, bardzo aktualny, istotny teoretycznie i mający olbrzymie znaczenie praktyczne temat. Zauważalny brak zwartych opracowań teoretycznych oraz badań empirycznych dotyczących skutecznego przywództwa w szkołach na obszarach defaworyzowanych stawia badacza wobec poważnych wyzwań, z którymi Autorka, jako doświadczona badaczka, posiadająca bogatą i zasługującą na uznanie biografię naukową, doskonale, wręcz mistrzowsko, sobie poradziła. (...) Przedłożoną do recenzji pracę należy uznać za niezwykle wartościowe, oryginalne dzieło, które zasługuje na wysokie wyróżnienie. Książka w sposób znaczący wypełnia istniejącą lukę w piśmiennictwie pedagogicznym i stanowi istotny przyczynek do dalszych poszukiwań w tym obszarze problemowym. Z recenzji wydawniczej Profesora Stefana Michała Kwiatkowskiego

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7525-742-7
• Liczba stron: 528

Wstęp 21

Część pierwsza. TEORETYCZNE PODSTAWY BADAŃ NAD PRZYWÓDZTWEM W SZKOLE	29

Rozdział I. Przywództwo 31

Wprowadzenie  31

1. Menedżerowie a liderzy 32

2. Liderzy zmian  36

2.1. Wyzwania  36
2.2. Cechy 39
2.3. Funkcje  41

3. Przywództwo a zarządzanie 46

3.1. Przywództwo – zarządzanie: cechy wspólne i rozbieżne 47
3.2. Przywództwo – zarządzanie: stereotypy 50
3.3. Przywództwo – zarządzanie: w poszukiwaniu równowagi  52

4. Teorie przywództwa: ewolucja poglądów 56

4.1. Geneza i inspiracje 56
4.2. Tradycja i współczesność 61
4.2.1. Różnorodność definicji 63
4.2.2. Teorie cech 66
4.2.3. Teorie zachowań 69
4.2.4. Teorie interakcyjne i sytuacyjne 74
4.2.5. Teorie funkcjonalne 85
4.2.6. Teorie przywództwa transformacyjnego 88

5. Typologie przywództwa 97

Podsumowanie 102

Rozdział II. Przywództwo w szkole 	107

Wprowadzenie 	107

6. Dyskusje wobec statusu dyrektora szkoły 	109

7. Dyrektor szkoły w roli przywódcy 	114

7.1. Dyrektor szkoły jako skuteczny przywódca 	115
7.2. Wyzwania przywództwa w szkole 	119
7.2.1. Styl przywództwa 	120
7.2.2. Zmiana w szkole 	125
7.2.3. Uczenie się i rozwój 	126
7.2.4. Budowanie potencjału szkoły 	126
7.2.5. Uwalnianie potencjału przywództwa 	128
7.2.6. Kultura myślenia strategicznego 	130
7.2.7. Długofalowy rozwój szkoły 	132

8. Przywództwo i osiągnięcia edukacyjne uczniów 	135

8.1. Model bezpośredniego wpływu 	136
8.2. Model pośredniego wpływu 	138
8.3. Model współzależności 	139

9. Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie 	143

9.1. Przestrzenne zróżnicowanie warunków i oferty edukacyjnej 	145
9.2. Szkoły na obszarach zaniedbanych społecznie 	150
9.3. Przywództwo w rozwoju szkoły 	151
9.3.1. Dyrektor szkoły jako przywódca 	153
9.3.2. Praktyki przywódcze w szkole 	157

Podsumowanie 	167

Część druga. BADANIA WŁASNE NAD SKUTECZNYM PRZYWÓDZTWEM W SZKOŁACH NA OBSZARACH ZANIEDBANYCH SPOŁECZNIE	171

Rozdział III. Podstawy metodologiczne badań 	173

Wprowadzenie 	173

1. Zamierzenia i perspektywa badawcza: wybór kraju odniesienia 	175

2. Problem i cele badań  	184

3. Uszczegółowienie problematyki badawczej 	190


4. Przedmiot badań 	194

5. Metoda badań: studium przypadków 	196

6. Dobór przypadków i teren badań 	205

7. Gromadzenie danych 	213

7.1. Wywiad narracyjny 	215
7.2. Wywiad intensywny 	218
7.3. Zogniskowany wywiad grupowy 	220
7.4. Analiza archiwów i obserwacja jakościowa 	223

8. Organizacja procesu zbierania danych 	226

9. Konstruowanie teorii ugruntowanej 	229

10. Etyczne aspekty badań 	232

10.1. Dobrowolne uczestnictwo 	235
10.2. Świadoma zgoda 	236
10.3. Działanie na rzecz dobra 	237
10.4. Poufność i prywatność 	239

Podsumowanie 	240

Rozdział IV. Charakterystyki szkół	243

Wprowadzenie 	243

1. Brentwood Primary School 	245

1.1. Otoczenie 	247
1.2. Przestrzeń i baza 	249
1.3. Uczniowie 	250
1.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	252
1.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 	254

2. Oasis Community Primary School 	261

2.1. Otoczenie 	263
2.2. Przestrzeń i baza 	264
2.3. Uczniowie 	266
2.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	268
2.5. Historia szkoły, stan obecny i planowane zmiany 	269

3. Cleveland Technology College 	272

3.1. Otoczenie 	274
3.2. Przestrzeń i baza 	276
3.3. Uczniowie 	279
3.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	280
3.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 	282

4. Szkoła Podstawowa nr 207 	286

4.1. Otoczenie 	288
4.2. Przestrzeń i baza 	289
4.3. Uczniowie 	290
4.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	292
4.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 	293

5. Szkoła Podstawowa nr 208 	296

5.1. Otoczenie 	297
5.2. Przestrzeń i baza 	298
5.3. Uczniowie 	300
5.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	303
5.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 	305

6. Publiczne Gimnazjum nr 51 	309

6.1. Otoczenie 	311
6.2. Przestrzeń i baza 	312
6.3. Uczniowie 	313
6.4. Nauczyciele i inni pracownicy 	314
6.5. Historia, stan obecny i planowane zmiany 	315
Podsumowanie 	319

Rozdział V. Stawanie się skutecznym przywódcą 	323

Wprowadzenie 	323

1. Wstępna charakterystyka 	324

2. Sylwetki 	327

2.1. Nicola Brown: Brentwood Primary School 	327
2.2. William Emerson: Oasis Community Primary School 	330
2.3. Sophie Montgomery: Cleveland Technology College 	334
2.4. Robert Bratkowski: Szkoła Podstawowa nr 207 	337
2.5. Beata Małecka: Szkoła Podstawowa nr 208 	340
2.6. Zbigniew Skibiński: Publiczne Gimnazjum nr 51 	344

3. Rozwój zawodowy – stawanie się skutecznym przywódcą 	348

3.1. Eksperymentowanie: poszukiwania i wyzwania 	354
3.2. Zbieranie doświadczeń: przygotowywanie się do roli 	361
3.3. Pierwsze kroki: żądni czynu, odnajdowanie własnej drogi 	366
3.3.1. Wykształcanie nowych sposobów myślenia 	368
3.3.2. Nabywanie umiejętności działania 	372
3.3.3. Identyfikowanie siebie 	377
3.4. Ku dojrzałemu przywództwu 	380

Podsumowanie 	384

Rozdział VI. Kształtowanie warunków edukacji – kluczowe aspekty skutecznego przywództwa	391

Wprowadzenie 	391

1. Tworzenie solidnych podstaw: w stronę nowych jakości 	396

1.1. Ustalanie kierunków działania, uzgadnianie celów: wizja 	397
1.1.1. Potrzeba wizji 	397
1.1.2. Tworzenie wizji 	399
1.2. Doskonalenie warunków 	401
1.2.1. Wspomaganie nauczycieli w rozwoju − jakość relacji interpersonalnych 	401
1.2.2. Doskonalenie jakości bazy materialnej i przestrzeni szkoły 	406
1.3. Sprzyjanie odpowiedzialności: ku demokratyzacji 	409
1.3.1. Zaufanie, otwarta komunikacja 	411
1.3.2. Współpraca, partycypacja, samorządność 	416

2. Budowanie kultury troski i osiągnięć 	420

2.1. Stawianie wysokich wymagań – motywowanie 	423
2.1.1. Orientacja na nauczyciela 	424
2.1.2. Orientacja na ucznia 	428
2.2. Uczenie się we współpracy z sukcesów i porażek 	431

3. W poszukiwaniu synergii: stabilizacja i konsolidacja 	433

3.1. Przywództwo nauczycieli 	438
3.2. Partnerstwa edukacyjne 	444

Podsumowanie 	451
   	
Zakończenie 	457
Bibliografia 	467
Spis rycin i tabel 	491
Summary 	493
Aneks 	503