Antropomotoryka. Teoria motoryczności człowieka w zarysie

• Druk: Warszawa, 2010
• Autor: Joachim Raczek
• Wydawca: PZWL

„Antropomotoryka” to kompendium wiedzy na temat motoryczności człowieka. Publikacja omawia przede wszystkim procesy i mechanizmy leżące u podstaw motorycznego zachowania człowieka, dokonuje analizy czynności motorycznej jako celowego zachowania i motorycznych kompetencji, przedstawia nowe teorie i modele z tego zakresu. Podręcznik przeznaczony jest głównie dla doktorantów, studentów, a także wykładowców akademii wychowania fizycznego oraz wydziałów wychowania fizycznego innych uczelni. Może być użyteczny również dla nauczycieli, trenerów i instruktorów.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Poradniki
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5695-2
• ISBN druku: 978-83-200-3845-3
• Liczba stron: 338

1. Motoryczność człowieka jako swoisty przedmiot poznania naukowego  	1
  1.1. Podstawy wyodrębniania problematyki motoryczności z całości aspektów poznania człowieka  	1
  1.2. Antropomotoryka jako dyscyplina naukowa oraz przedmiot dydaktyki akademickiej  	3
  1.3. Miejsce antropomotoryki w strukturze nauk o kulturze fizycznej  	6
2. Teoretyczna koncepcja motoryczności człowieka  	9
  2.1. Podstawowe pojęcia i zakres ich interpretacji  	9
  2.2. Strukturalny model motoryczności człowieka  	12
3. Uwarunkowania motoryczności  	17
  3.1. Znamiona motoryczne - teoretyczne założenia i kryteria podziału  	18
  3.2. Zdolności motoryczne  	20
    3.2.1. Istota zdolności motorycznych - pojęcie, definicja  	21
    3.2.2. Teoretyczno-metodologiczne podstawy wyodrębnienia zdolności motorycznych  	23
    3.2.3. Klasyfikacja zdolności motorycznych  	24
  3.3. Umiejętności ruchowe  	33
    3.3.1. Istota, pojęcie, definicja  	33
    3.3.2. Podział umiejętności ruchowych  	34
    3.3.3. Strategie porządkowania umiejętności sportowych  	35
  3.4. Zdolności motoryczne a umiejętności ruchowe  	36
  3.5. Koncepcja zdolności motorycznych - wątpliwości i uwagi krytyczne  	38
  3.6. Nowe koncepcje ujęcia uwarunkowań motorycznych  	40
    3.6.1. Moduły motoryczne  	41
    3.6.2. Motoryczne kompetencje i ekspertyzy  	43
4. Przejawy motoryczności  	51
  4.1. Cechy ruchu  	51
    4.1.1. Koncepcje systematyzacji cech ruchu  	52
      • Cechy mechaniczne  	52
      • Cechy morfologiczne  	53
    4.1.2. Cechy ruchu - problemy i kontrowersje  	59
  4.2. Sprawność motoryczna  	62
5. Ruch jako podstawowa forma czynności człowieka  	67
  5.1. Podstawowe założenia teorii czynności  	67
  5.2. Zarys systematyki zachowań ruchowych człowieka  	70
  5.3. Istota czynności ruchowej  	71
    5.3.1. Czynność ruchowa jako proces systemowy  	71
    5.3.2. Czynność ruchowa jako proces optymalizacji sytuacji  	73
    5.3.3. Czynność ruchowa jako intencjonalna organizacja zachowania  	74
  5.4. Kryteria czynności ruchowej  	76
    5.4.1. Cel czynności ruchowej  	77
    5.4.2. Plan czynności ruchowej  	78
    5.4.3. Kontrola i ocena czynności ruchowej  	79
  5.5. Struktura czynności ruchowej  	80
    5.5.1. Formalna struktura czynności  	80
    5.5.2. Funkcjonalna struktura czynności  	82
      • Subsystemy czynności - struktury regulacyjne  	82
      • Poziomy regulacyjne - struktura hierarchiczna  	84
      • Fazy czynności - struktura czasowa  	87
      • Zintegrowane ujęcie struktury funkcjonalnej czynności  	89
  5.6. Zasady organizacji czynności ruchowej  	90
  5.7. Problemy i uwagi krytyczne  	91
  5.8. Czynność motoryczna a cechy ruchu  	91
6. Koordynacja motoryczna człowieka  	95
  6.1. Istota i funkcje koordynacji motorycznej  	96
  6.2. Znaczenie koordynacji motorycznej człowieka  	99
  6.3. Teoretyczne problemy koordynacji motorycznej  	100
  6.4. Neurofizjologiczne mechanizmy koordynacji motorycznej  	103
7. Teorie i modele kontroli motorycznej  	109
  7.1. Podstawy wyodrębnienia i rozwoju teorii kontroli motorycznej  	110
  7.2. Koncepcje mechanistyczno-cybernetyczne (preskryptywne)  	111
    7.2.1. Teorie reaferentnej kontroli motorycznej (regulacji)  	113
      • Modele regulacji ruchu  	114
        - Zasada reaferencji (v. Holst, Mittelstaedt)  	114
        - Model funkcjonalny (Anochin)  	116
        - Model pierścienia ruchowego (Bernstein)  	117
        - Model „dwupierścieniowy" regulacji ruchów (Czchaidze)  	119
        - Model koordynacji ruchu (Schnabel)  	121
        - Teoria „poziomów budowy ruchów" (Bernstein)  	121
        - Model „zamkniętej pętli" (Adams)  	126
        - Kompleksowy model regulacji czynności ruchowej  	127
    7.2.2. Teorie programowej kontroli motorycznej (sterowania)  	129
      • Koncepcje wewnętrznych reprezentacji ruchowych  	130
        - Programy motoryczne  	132
        - Teoria uogólnionych programów motorycznych (Schmidt)  	135
        - Teoria schematów (Schmidt)  	138
      • Modyfikacje oraz nowe ujęcia koncepcji programów i schematów  	144
        - Dwustopniowy model (Roth)  	145
        - Schemat motoryczny (Munzert)  	145
        - Hipoteza punktu równowagi - przestrzenna reprezentacja ruchu  	146
    7.2.3. Ogólne uwagi o koncepcjach mechanistyczno-cybernetycznych  	149
  7.3. Koncepcje dynamiczno-systemowe (emergentne)  	150
    7.3.1. Teorie ekologiczne  	153
    7.3.2. Teorie synergetyczne  	157
    7.3.3. Modele kontroli motorycznej - ujęcia sformalizowane  	171
      • Modele koneksyjne  	171
        - Wewnętrzne modele kontroli  	174
        - Model prosty  	173
        - Model odwrotny  	173
        - Modele kombinowane  	174
        - Koncepcja wielokrotnych połączeń modeli prostych i odwrotnych  	175
        - Model budowy ruchów MOSAIC  	177
    7.3.4. Nowe narzędzia opisu kontroli motorycznej  	182
      • Koncepcja niekontrolowanej rozmaitości  	182
      • Kontrola w optymalnym sprzężeniu zwrotnym  	184
    7.3.5. Ogólne uwagi o koncepcjach dynamiczno-systemowych  	187
  7.4. Rozbieżności między mechanistyczno-cybernetycznymi a dynamiczno -systemowymi koncepcjami kontroli motorycznej  	188
  7.5. Próby integracji koncepcji kontroli motorycznej  	190
8. Motoryczne uczenie się  	195
  8.1. Uczenie się - istota, definicje  	196
  8.2. Pamięć - przechowywanie wyników uczenia się  	198
    8.2.1. Procesy, rodzaje i systemy pamięci  	198
    8.2.2. Anatomiczne i neurofizjologiczne podstawy pamięci  	201
  8.3. Teoretyczne podstawy motorycznego uczenia się  	204
    8.3.1. Ustalenia terminologiczne  	204
    8.3.2. Teorie i modele motorycznego uczenia się  	207
  8.4. Motoryczne uczenie się z punktu widzenia teorii czynności  	212
  8.5. Strukturyzacja procesu motorycznego uczenia się  	213
    8.5.1. Trójfazowe modele motorycznego uczenia się  	215
      • Model Fittsa/Posnera  	215
      • Model Meinela/Schnabla  	215
      • Model Bernsteina  	216
    8.5.2. Dwufazowe modele motorycznego uczenia się  	218
      • Model Rüssela  	218
      • Model Müllera  Model Müllera	
    8.5.3. Model „spiralny" (Pöhlmann)  	220
    8.5.4. Przebieg i kryteria oceny procesu motorycznego uczenia się  	223
      • Krzywe uczenia się  	223
      • Kryteria i wskaźniki motorycznego uczenia się  	224
  8.6. Kompleksowy charakter motorycznego uczenia się  	225
  8.7. Wnioski dydaktyczne wynikające z teorii motorycznego uczenia się  	227
9. Rozwój motoryczny człowieka - problemy teoretyczne i metodologiczne  	231
  9.1. Rozwój - istota i definicje oraz zakres analizy problemu  	231
  9.2. Współczesne koncepcje rozwoju człowieka  	234
  9.3. Podstawowe aspekty określające rozwój człowieka  	239
    9.3.1. Otwartość rozwoju  	239
    9.3.2. Wielość stopni swobody rozwoju  	240
    9.3.3. Wielorakość i różnorodność rozwoju  	240
    9.3.4. Nieliniowość rozwoju  	240
    9.3.5. Plastyczność rozwoju  	240
    9.3.6. Własna dynamika przebiegu rozwoju  	241
    9.3.7. Zmienność oraz stałość rozwoju  	241
  9.4. Specyficzne problemy ontogenezy motorycznej  	243
    9.4.1. Ontogeneza motoryczna jako rozwój kompetencji i jej zasobów  	243
    9.4.2. Inter- i intraindywidualne zróżnicowanie rozwoju motorycznego  	246
    9.4.3. Interkulturowe zróżnicowanie rozwoju motorycznego  	253
    9.4.4. Aspekty stabilności w rozwoju motorycznym  	258
    9.4.5. Strategia stymulacji motorycznej w rozwoju ontogenetycznym  	263
    9.4.6. Rozwój a problem motorycznego uczenia się  	271
    9.4.7. Tendencje zmian w rozwoju sprawności motorycznej  	274
    9.4.8. Ogólne refleksje  	280
10. Problemy badawcze w antropomotoryce  	281
  10.1. Poznanie naukowe w antropomotoryce - ustalenia metodologiczne  	282
  10.2. Aktualne trendy w badaniach antropomotorycznych  	284
  10.3. Problemy związane z wykorzystaniem metod i narzędzi w badaniach antropomotorycznych  	286
Podsumowanie  	293
Podstawowe terminy i definicje  	295
Piśmiennictwo  	319
Skorowidz