Francuskie podejście regulacyjne we współczesnej teorii ekonomii

• Druk: Katowice, 2019
• Autor: Renata Pęciak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

Celem rozdziału pierwszego, który ma charakter eksplikacyjny, jest syntetyczna prezentacja genezy i koncepcji regulacji na gruncie nauk technicznych, przyrodniczych i ekonomicznych. Celem rozdziału drugiego jest wyjaśnienie kontekstu realnego i teoretycznego, w którym narodziło się podejście regulacyjne, a także zwięzła prezentacja najważniejszych szkół, które przyjęły francuską interpretację regulacji. Celem rozdziału trzeciego, obok prezentacji genezy szkoły paryskiej, jest charakterystyka aparatury pojęciowej będącej podstawą programu badawczego regulacjonistów. W centrum badań znalazł się kapitalizm i występujące w nim sprzeczności. Zaproponowana siatka pojęciowa jest zasługą przede wszystkim dwóch eminentnych postaci francuskiego regulacjonizmu, Michela Aglietty i Roberta Boyera. Podstawowe koncepcje bazowe, takie jak sposób produkcji czy system akumulacji, zostały osadzone jeszcze w teorii marksowskiej, jednak wprowadzenie pojęcia form instytucjonalnych przesunęło zainteresowanie regulacjonistów na wymiar instytucjonalny. Wyjaśnienie istoty fordyzmu jako motoru wzrostu gospodarczego w okresie powojennej prosperity, periodyzacja regulacji, typologia kryzysów oraz interpretacja kryzysu z lat 70. XX w. jako kryzysu sposobu regulacji stanowią kanwę rozdziału czwartego. W rozdziale piątym wskazano najważniejsze kierunki badań szkoły, które odzwierciedlają ewolucję programu badawczego regulacjonistów. Ostatni, szósty rozdział stanowi próbę analizy krytycznej i prospektywnej paryskiego podejścia regulacyjnego. W rozdziale tym zaproponowano periodyzację ewolucji programu badawczego paryskich regulacjonistów, wskazując trzy generacje badań.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7875-527-2
• ISBN druku: 978-83-7875-526-5
• Liczba stron: 237

Wstęp	11
Rozdział I
Konceptualizacja pojęcia regulacji w różnych ujęciach	17
1. Regulacja jako pojęcie teoretyczne	17
1.1. Termin regulacja w różnych dyscyplinach nauki	17
1.2. Kategoria regulacji w podejściu systemowym	18
1.3. Kategoria regulacji w naukach ekonomicznych we współczesnej ekonomii angloamerykańskiej	23
2. Konceptualizacja pojęcia regulacji we francuskim podejściu regulacyjnym	30
2.1. Źródła interpretacji regulacji w ujęciu francuskim	30
2.2. Konceptualizacja pojęcia regulacji w interpretacji szkoły paryskiej	33
Rozdział II
Podejście regulacyjne – rekonstrukcja historyczna	38
1. Geneza podejścia regulacyjnego	38
1.1. Realna koniunktura gospodarcza lat 60. i 70. XX w. jako katalizator narodzin podejścia regulacyjnego	38
1.2. Koniunktura teoretyczna	42
2. Szkoły w ramach podejścia regulacyjnego	47
2.1. Podejście francuskie	47
2.1.1. Szkoła marksistowska Paula Boccary	47
2.1.2. Szkoła grenoblańska Gérarda Destanne’a de Bernisa	50
2.1.3. Szkoła paryska	53
2.2. Szkoła zachodnioniemiecka	54
2.3. Szkoła amsterdamska	57
2.4. Szkoła nordycka	58
2.5. Szkoła Społecznej Struktury Akumulacji	60
3. Syntetyczne ujęcie podejścia regulacyjnego	64
Rozdział III
Geneza paryskiej szkoły regulacji i aparatura pojęciowa	68
1. Początek badań szkoły paryskiej	68
2. Między krytyką ekonomii neoklasycznej a ortodoksyjnym marksizmem	72
3. Podstawowa idea: zmienność dynamiki ekonomicznej i społecznej	77
4. Aparatura pojęciowa szkoły paryskiej: poziomy analizy regulacyjnej – od sposobu produkcji do sposobu regulacji	80
4.1. Sposób produkcji	80
4.2. System akumulacji	81
4.3. Formy instytucjonalne	83
4.4. Sposób regulacji	88
Rozdział IV
Pierwsze wyniki badań ex post regulacjonistów paryskich	92
1. Periodyzacja regulacji gospodarki kapitalistycznej z perspektywy historycznej	92
1.1. Mechanizmy dostosowawcze w gospodarce kapitalistycznej	92
1.2. Rodzaje historycznej regulacji	93
2. System fordowski jako spiritus movens golden age of capitalism	99
2.1. Cztery wymiary fordyzmu	99
2.2. Kompromis kapitał-praca – warunek sine qua non dynamicznego wzrostu gospodarczego	104
2.3. Specyfika fordowskiego sposobu regulacji	108
3. Typologia kryzysów w gospodarce kapitalistycznej	112
4. Kryzys z lat 70. XX w. jako kryzys sposobu regulacji	118
Rozdział V
Kierunki rozwoju programu badawczego paryskiej szkoły regulacji	124
1. Teoria instytucji regulacjonistów	124
1.1. Pojęcie instytucji z perspektywy ekonomii instytucjonalnej i szkoły regulacji	124
1.2. Formy instytucjonalne jako wynik kompromisu zinstytucjonalizowanego	130
1.3. Konfiguracja form instytucjonalnych a trwałość systemu społeczno-gospodarczego	133
2. W poszukiwaniu nowego sposobu regulacji	140
2.1. Regulacja zdominowana przez finansyzację	140
2.2. Czy istnieje konsensus w kwestii nowego sposobu regulacji?	145
3. Różnorodność kapitalizmów – kapitalizm czy gospodarka rynkowa?	151
3.1. Między państwem a rynkiem – różnorodność form koordynacji	151
3.2. Gospodarka rynkowa versus różnorodność kapitalizmów	157
4. Między porządkiem ekonomicznym a porządkiem politycznym – w kierunku ekonomii politycznej kapitalizmów	164
Rozdział VI
Ewolucja i perspektywa rozwoju paryskiej szkoły regulacji	170
1. Ewolucja paryskiej szkoły regulacji	170
1.1. Próba periodyzacji programu badawczego paryskiej szkoły	170
1.2. Status quo czy in statu nascendi?	176
2. Dylematy epistemologiczno-metodologiczne programu badawczego	178
2.1. Szkoła myślenia ekonomicznego i próby instytucjonalizacji szkoły regulacji	178
2.2. Teoria czy program badawczy w sensie Imre Lakatosa?	181
2.3. Czy istnieją prawa ekonomiczne?	186
3. Quo vadis… szkoło regulacji?	188
Zakończenie	195
Aneks statystyczny	205
Bibliografia	209
Spis rysunków	237
Spis tabel	237