Filozofia społeczna

• Druk: Warszawa, 2014
• Autor: Włodzimierz Kaczocha
• Wydawca: Scholar

Książka prezentuje wybrane nurty współczesnej filozofii społecznej i czołowych jej myślicieli. Autor m.in. omawia poglądy M. Horkheimera, K.R. Poppera, J. Habermasa, A. Giddensa, P. Wincha, wiele miejsca poświęcając na ukazanie dwóch modeli demokracji :demokracji proceduralnej oraz republikańskiej, argumentuje za przyjęciem tej ostatniej, w której respektuje się dobro wspólne, wbrew grupowym partykularyzmom, jakie przeważnie dominują w demokracji proceduralnej. Włodzimierz Kaczocha przedstawia rozbudowaną koncepcję dobra wspólnego oraz zasady polityki państwa, dotyczące realizacji wartości dobra. Nawiązuje przy tym do myśli J. Maritaina i Jana Pawła II.

Profesor filozofii Włodzimierz Kaczocha opublikował dziesięć monografii oraz trzysta artykułów i rozpraw, w których przedstawił, między innymi, zagadnienia filozofii rozwijane przez polskich myślicieli w okresie od połowy XIX do końca XX wieku, w szczególności zagadnienia filozofii kultury oraz filozofii społecznej, m.in.: Inspiracje marksistowskie w filozofii kultury w Polsce (do 1939 roku) [1984]; Kultura. Studia z historii myśli [1991, II wyd. 1999]; Demokracja. Studia z dziejów myśli [1993, II wyd. 1999]; Filozofia cywilizacji i kultury [1998]; Konta ston Hainteker ton Kafka kai Aristoteli, Eurace [2002]; Studia z filozofii XX wieku [2008]. W ostatnich latach zajmuje się współczesnymi zagadnieniami filozofii społecznej: Demokracja proceduralna oraz republikańska [2004]; Filozofia społeczna. Wybrane zagadnienia filozoficzno-teoretyczne oraz empiryczne [2015].

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-710-2
• ISBN druku: 978-83-7383-710-2
• Liczba stron: 292

Wstęp – prezentacja treści książki  15
CZEŚĆ PIERWSZA
FILOZOFIA SPOŁECZNA – ZAKRESY REFLEKSJI
ORAZ PRZEDMIOTY BADAŃ. PREZENTACJA POGLĄDÓW
I. Społeczne funkcje filozofii
w ujęciu Maksa Horkheimera 21
1. Rozumienie oraz zakresy badań filozofii 23
2. Krytyka metafizyki oraz ontologii 25
3. Funkcje filozofii odnoszące się do aksjologicznego
kontekstu życia ludzi  28
4. Funkcje filozofii odnoszące się do kontekstu
poznawczego  31
5. Poznanie filozoficzne jako funkcja filozofii –
rozum obiektywny oraz rozum subiektywny 32
6. Poznanie teoretyczne jako funkcja filozofii 33
7. Projekt odrodzenia rozumu obiektywnego  35
8. Dlaczego Horkheimer nie odkrył projektów społeczeństwa
sterowanego u Platona oraz Hegla 37
II. Karl Raimund Popper – społeczeństwo zamknięte
i społeczeństwo otwarte, poglądy o naukach społecznych,
historycyzmie oraz filozofii społecznej 39
1. Teoria społeczeństwa zamkniętego oraz koncepcja
społeczeństwa otwartego  40
2. Zasady polityczne demokracji jako społeczeństwa
otwartego  44
3. Historycystyczne filozofie społeczne  47
4. Filozofia społeczna jako teoria  50
5. Krytyka holizmu metodologicznego  53
III. Filozofia społeczna w interpretacji
Jürgena Habermasa 55
IV. Jak rozumie filozofię polityki oraz filozofię społeczną
Leo Strauss  62
V. Nauka o społeczeństwie jako filozofia publiczna
w rozumieniu komunitarystów amerykańskich  67
1. Wolny rynek w zakresie kształcenia i badań naukowych –
relacje przyczynowe  67
2. Założenia filozoficzno-metodologiczne oraz zakres badań
filozofii publicznej  72
VI. Poglądy filozoficzne i teoretyczne
Anthony’ego Giddensa oraz Petera Wincha –
odniesienie do nauk społecznych  76
VII. Filozofia społeczna w ujęciu filozofów polskich  88
1. Neotomistyczna (personalistyczna) filozofia społeczna
Józefa Majki oraz Stanisława Kowalczyka  88
2. Ontologia społeczeństwa Józefa Lipca  94
VIII. Filozofia prawa a filozofia społeczna 97
1. Poglądy Zygmunta Ziembińskiego  97
2. Poglądy Romana Tokarczyka  98
3. Filozofia społeczna w rozumieniu Kazimierza Opałka  99
IX. Jak rozumieć filozofię społeczną i filozofię polityki?
Projekt zakresów badań filozofii społecznej oraz sugestie
(dyrektywy) metodologiczne  103

CZĘŚĆ DRUGA
ZAGADNIENIA FILOZOFICZNO-TEORETYCZNE
I. Demokracja proceduralna
demokracja republikańska  113
1. Dwa modele demokracji  113
2. Proceduralny model demokracji  114
3. Demokracja republikańska  123
4. Czy Unia Europejska jest demokracją proceduralną?  127
II. Dobro wspólne w demokracji
a polityka demokratyczna  130
1. Trzy koncepcje dobra wspólnego  130
2. Nieteoretyczny status dobra wspólnego  134
3. Ontologiczne zagadnienia dobra wspólnego  136
4. Filozoficzna koncepcja dobra wspólnego  138
4.1. Struktura wartości dobra wspólnego  138
4.2. Sprawiedliwość jako wartość prymarna   139
4.3. Pokój społeczny   143
4.4. Demokracja, państwo, demokratyczne prawo
i procedury prawne  145
4.5. Wolność pozytywna  147
4.6. Wartość osoby ludzkiej 150
4.7. Gospodarka jako dobro wspólne  153
5. Dobro wspólne w państwie demokratycznym 156
6. Trzy polityki demokratyczne ufundowane na wartości
sprawiedliwości  160
6.1. Polityka gospodarcza  160
6.2. Polityka edukacyjna  161
6.3. Polityka społeczna  162
III. Religia w społeczeństwie otwartym
(demokratycznym)  167
1. Poglądy Michaela Walzera oraz Jürgena Habermasa
dotyczące usytuowania wartości chrześcijańskich
w demokracji  170
2. Koncepcja demokracji chrześcijańskiej (personalistycznej)
Jacques’a Maritaina   173
3. Poglądy Jana Pawła II dotyczące demokracji  179
4. Religia i Kościół w demokracji  182
5. Aksjologiczne i funkcjonalne znaczenie religii i Kościoła
w demokracji  186
IV. Zagadnienia filozoficzne w analizach społeczeństwa
informacyjnego 190
1. Zagadnienia pojęcia społeczeństwa informacyjnego 192
2. Dystrybutywne analizy społeczeństwa informacyjnego  194
3. Otwartość ontologiczna społeczeństwa informacyjnego 198
4. Zakresy otwartości  199
5. Projektowane pojęcie społeczeństwa informacyjnego  202
6. Wyjaśnienie przyczyn powstania oraz rozwoju
społeczeństwa informacyjnego  204
7. Struktura społeczeństwa informacyjnego  208
8. Społeczeństwo informacyjne a demokracja 212
9. Internet – sieci obywatelskie – rewolucje społeczne  215
CZĘŚĆ TRZECIA
ZAGADNIENIA EMPIRYCZNE
I. Typologia społeczeństwa obywatelskiego w Polsce –
cztery formy oraz projekt inteligentnego społeczeństwa
obywatelskiego  221
1. Cztery formy stowarzyszeń w ujęciu
Alexisa de Tocqueville’a  223
2. Pojęcia społeczeństwa obywatelskiego  225
3. Cztery formy społeczeństwa obywatelskiego w Polsce  230
3.1. Polityczne społeczeństwo obywatelskie  230
3.2. Gospodarcze społeczeństwo obywatelskie 231
3.3. Społeczeństwo obywatelskie w sferze kultury  232
3.4. Lokalne społeczeństwo obywatelskie 234
4. Przyczynek do charakterystyki społeczeństwa obywatelskiego
w Polsce: czy istnieje stagnacja obywatelska?  235
5. Konkluzje – dyskursy społeczne oraz demokracja
deliberacyjna  239
6. Projekt inteligentnego społeczeństwa obywatelskiego  241
II. Społeczna odpowiedzialność biznesu
a dobro wspólne  245
1. Trzy zasady Andrew Carnegiego, które fundują społeczną
odpowiedzialność biznesu  245
2. Dwa stanowiska krytyczne wobec idei społecznej
odpowiedzialności biznesu  248
2.1. Libertarianie – Milton Friedman  248
2.2. Józef Bocheński – cel immanentny przedsiębiorstwa
to produkcja  250
3. Nieteologiczne (świeckie) koncepcje społecznej
odpowiedzialności biznesu  251
4. Wartości dobra wspólnego a społeczna odpowiedzialność
biznesu . 255
4.1. Przedmiotowy zakres odpowiedzialności biznesu
oraz zasady (normy) powszechnych obowiązków  257
4.2. Podmiotowy zakres odpowiedzialności oraz zasady
(normy) indywidualnych zobowiązań  259
III. Problemy empiryczne zarządzania przez państwo
niektórymi instytucjami publicznymi  262
1. Fragmentacja i autonomizacja oraz partykularyzm
biurokracji  262
2. Fragmentacja organizacyjna  265
3. Fragmentacja funkcjonalna  266
Zakończenie: Sprawne państwo w tworzeniu polityki
demokratycznej i zarządzaniu nią  271
Bibliografia  277
Indeks nazwisk  288