Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

• Druk: Warszawa, 2017
• Redakcja naukowa: Dr n. biol., mgr pielęgniarstwa Dorota Talarska, Katarzyna Wieczorowska-Tobis
• Wydawca: PZWL

Jest to nowoczesny podręcznik uwzględniający najnowsze osiągnięcia w dziedzinie geriatrii oraz współczesne rozwiązania w opiece geriatrycznej.
Publikacja została podzielona na trzy części. Część I zawiera charakterystykę procesu starzenia, w części II omówiono specyfikę chorobowości u starszych pacjentów z uwzględnieniem aspektów postępowania pielęgniarskiego w wybranych patologiach, natomiast część II jest poświęcona organizacji opieki nad starszym pacjentem.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Dr n. biol., mgr pielęgniarstwa Dorota Talarska, Katarzyna Wieczorowska-Tobis
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5032-5
• ISBN druku: 978-83-200-5426-2
• Liczba stron: 424

CZĘŚĆ I GERONTOLOGIA                                                                    21

1. Charakterystyka procesu starzenia się                                                23
	1.1. Aspekt biologiczny – Janusz Witowski  23
		1.1.1. Starzenie się a choroba                                                 23
		1.1.2. Starzenie się a czas życia                                               24
		1.1.3. Starzenie się w aspekcie genetycznym i ewolucyjnym                     25
		1.1.4. Teorie objaśniające mechanizm starzenia się                             26
		1.1.5. Progeria                                                              28
		1.1.6. Starzenie się komórek                                                 28
		1.1.7. Starzenie się a nowotwory                                             29
		1.1.8. Restrykcja kaloryczna                                                 30
	1.2. Aspekt psychologiczny – Anna Izabela Brzezińska 32
		1.2.1. Podział okresu późnej dorosłości na etapy                               32
		1.2.2. Czynniki wpływające na poczucie jakości życia w okresie późnej dorosłości                                                      32
		1.2.3. Zmiany w sferze poznawczej                                           34
		1.2.4. Zmiany w sferze emocjonalnej                                         34
		1.2.5. Zmiany w sferze społecznej                                            35
		1.2.6. Religijność i sfera duchowa                                             35
		1.2.7. Kryzys tożsamości w późnym okresie dorosłości                         36
		1.2.8. Nieuniknione doświadczenia utraty                                    36
		1.2.9. Społeczne źródła zagrożeń rozwoju w okresie późnej dorosłości           38
		1.2.10. Rola rodziny w podtrzymaniu wysokiej jakości życia osób starszych       39
	1.3. Aspekt socjoekonomiczny – Piotr Błędowski  41
		1.3.1. Populacja osób starszych w Polsce – cechy charakterystyczne             41
		1.3.2. Osoby starsze w rodzinie i społeczeństwie                               44
		1.3.3. Ekonomiczne konsekwencje demograficznego starzenia się ludności       46
		1.3.4. Pozycja ludzi starszych na rynku pracy                                  47
	1.4. Starzenie się ludności jako proces demograficzny – Piotr Szukalski  49

2. Zmiany narządowe towarzyszące procesowi starzenia się – Barbara Bień  58
	2.1. Następstwa starzenia się na poziomie narządowym                        58
		2.1.1. Układ krążenia                                                       59
		2.1.2. Układ nerwowy                                                       60
		2.1.3. Narządy zmysłów                                                     60
		2.1.4. Układ kostno-stawowy                                                61
		2.1.5. Układ pokarmowy                                                    63
		2.1.6. Układ moczowy                                                      63
		2.1.7. Układ hormonalny                                                    64
		2.1.8. Układ immunologiczny                                                64
		2.1.9. Układ oddechowy                                                     65
	2.2. Następstwa starzenia się na poziomie organizmu                          65

3. Problemy psychospołeczne osób w starszym wieku – Hanna Kachaniuk  68
	3.1. Osamotnienie i samotność                                                68
	3.2. Przeżywanie żałoby                                                     69
	3.3. Agresja i przemoc jako następstwo poczucia zagrożenia i bezradności              70
	3.4. Strategie adaptacji do starości                                             71
	3.5. Wydłużenie aktywności zawodowej                                      72
	3.6. Alkoholizm                                                           73

4. Promocja zdrowia wobec osób w wieku podeszłym – Maria Biskupska 75
	4.1. Mity i prawdziwe determinanty dotyczące procesu starzenia się                   75
	4.2. Aktywne starzenie się                                                  76
		4.2.1. Działania na rzecz aktywnego starzenia się                              77

5. Zastosowanie modeli pielęgnowania w opiece nad pacjentem w wieku podeszłym – Dorota Talarska 83
	5.1. Model aktywności życiowych                                            84
	5.2. Analiza stanu pacjenta z wykorzystaniem modelu aktywności życiowych          87

CZĘŚĆ II SPECYFIKA CHOROBOWOŚCI U STARSZYCH PACJENTÓW                   91

6. Typowe cechy medycyny geriatrycznej – Katarzyna Wieczorowska-Tobis   93
	6.1. Hipotonia ortostatyczna                                               95
	6.2. Frailty – zespół kruchości/zespół słabości                                 97

7. Analiza sprawności funkcjonalnej pacjenta geriatrycznego. Rola pielęgniarki w zespole geriatrycznym – Ewa Borowiak, Tomasz Kostka  99

8. Odrębności przebiegu wybranych stanów patologicznych w starości              117
	8.1. Układ nerwowy                                                   117
		8.1.1. Choroba Parkinsona – Tadeusz Andrzej Mendel  117
		8.1.2. Udar mózgu – Tadeusz Andrzej Mendel 122
		8.1.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu nerwowego – Halina Trzeciak  127
	8.2. Układ krążenia                                                        143
		8.2.1. Niewydolność serca – Jolanta Życzkowska   143
		8.2.2. Choroba niedokrwienna serca w wieku podeszłym – Anna Skalska 148
		8.2.3. Nadciśnienie tętnicze w wieku podeszłym – Barbara Gryglewska  156
		8.2.4. Miażdżyca – Barbara Gryglewska 162
		8.2.5. Zaburzenia rytmu serca u chorych w starszym wieku – Dariusz Kozłowski                                                   167
		8.2.6. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych zaburzeniach układu krążenia – Lucyna Płaszewska-Żywko  174
	8.3. Układ oddechowy – Ewa Pisarczyk-Bogacka, Krystyna Misiak, Zbigniew Machaj, Izabela Wróblewska                                     185
		8.3.1. Zapalenia płuc                                                        185
		8.3.2. Choroby obturacyjne                                                  186
		8.3.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu oddechowego                                   190
	8.4. Układ pokarmowy – Jan Szewieczek, Ewa Nowakowska-Duława  200
		8.4.1. Choroba wrzodowa                                                   200
		8.4.2. Zaparcie                                                         203
		8.4.3. Biegunka                                                       208
		8.4.4. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu pokarmowego – Elżbieta Kopczyńska                                      214
	8.5. Układ endokrynologiczny                                               226
		8.5.1. Cukrzyca – Jarosław Derejczyk, Katarzyna Wieczorowska-Tobis  226
		8.5.2. Choroby tarczycy – Katarzyna Wieczorowska-Tobis  233
		8.5.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu endokrynologicznego – Joanna Stanisławska, Elżbieta Drozd-Gajdus                                                 236
	8.6. Układ moczowy                                                       249
		8.6.1. Zakażenia układu moczowego – Michał Ciszek, Leszek Pączek  249
		8.6.2. Odwodnienie – Michał Ciszek, Leszek Pączek  252
		8.6.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu moczowego – Łukasz Czyżewski, Anna Kraszczyńska              254
	8.7. Układ ruchu                                                        264
		8.7.1. Osteoporoza – Krzysztof Galus 264
		8.7.2. Choroba zwyrodnieniowa stawów – Włodzimierz Samborski  271
		8.7.3. Reumatoidalne zapalenie stawów – Włodzimierz Samborski  276
		8.7.4. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych patologiach układu ruchu – Grażyna Bączyk 281
		8.7.5. Opieka nad pacjentem po endoprotezoplastyce stawów – Aleksandra Zielińska                                                 289

9. Wybrane wielkie zespoły geriatryczne                                       297
	9.1. Nietrzymanie moczu i stolca – Arkadiusz Styszyński, Urszula Kwapisz  297
		9.1.1. Nietrzymanie moczu                                                  297
		9.1.2. Nietrzymanie stolca                                                   304
	9.2. Upadki i zaburzenia lokomocji – Kornelia Kędziora-Kornatowska, Monika Biercewicz                                                       307
		9.2.1. Przyczyny upadków                                                   308
		9.2.2. Konsekwencje upadków                                               310
		9.2.3. Profilaktyka upadków                                                 311
	9.3. Otępienie – Alicja Klich-Rączka 315
		9.3.1. Choroba Alzheimera                                                  315
		9.3.2. Rozpoznawanie otępień                                               318
		9.3.3. Leczenie otępień                                                      319
		9.3.4. Pielęgnowanie chorych z otępieniem                                    321
	9.4. Depresja – Tadeusz Parnowski                                            326
	9.5. Psychoedukacja, psychoterapia i opieka pielęgniarska jako działania optymalizujące funkcjonowanie społeczne osób starszych z zaburzeniami psychicznymi – Krystyna Górna, Katarzyna Gołębiewska  333
		9.5.1. Psychoedukacja                                                       333
		9.5.2. Psychoterapia                                                   334
		9.5.3. Opieka pielęgniarska                                                  335

10. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych wobec osób w wieku podeszłym                                                                 345
	10.1. Specyfika czynności pielęgnacyjno-higienicznych wobec osób starszych – Maria Stachowska, Magdalena Strugała                                       345
	10.2. Specyficzne problemy wynikające ze sprawowania opieki w warunkach domowych – Halina Doroszkiewicz 351
		10.2.1. Uwarunkowania zapotrzebowania na opiekę nad osobami starszymi      351
		10.2.2. Zmiany w rodzinie a możliwości zapewnienia opieki osobom starszym w warunkach domowych                                              352
		10.2.3. Problemy opieki w warunkach domowych na przykładzie osoby starszej z otępieniem                                                          355
	10.3. Komunikacja ze starszym pacjentem z uwzględnieniem zaburzeń wzroku i słuchu oraz zaburzeń funkcji poznawczych – Magdalena Strugała 359
		10.3.1. Komunikowanie się z osobą starszą o upośledzonym wzroku              359
		10.3.2. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami słuchu                361
		10.3.3. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami poznawczymi         363
		10.3.4. Komunikowanie się z pacjentem z afazją                                364
	10.4. Pielęgnowanie skóry u osób w podeszłym wieku – Irena Blenke-Krysiak  366
		10.4.1. Ochrona przed czynnikami niekorzystnymi dla skóry  370
		10.4.2. Wspomaganie osłabionych funkcji skóry 372
		10.4.3. Higiena ciała 374
		10.4.4. Przywracanie nawilżenia skóry  377
	10.5. Odleżyny – Irena Blenke-Krysiak  383
		10.5.1. Wprowadzenie 383
		10.5.2. Zapobieganie odleżynom  388
		10.5.3. Wystąpienie odleżyny – postępowanie  395
		10.5.4. Powikłania ran odleżynowych  401
	10.6. Owrzodzenia podudzi – Zyta Beata Wojszel 402
		10.6.1. Etiologia owrzodzeń podudzi                                          402
		10.6.2. Leczenie owrzodzeń podudzi                                          403
		10.6.3. Profilaktyka owrzodzeń podudzi                                       407
	10.7. Delirium – Andrzej Jóźwiak 408
	10.8. Pacjent dializowany – Beata Hornik, Jan Duława                                   411
		10.8.1. Hemodializa                                                     412
		10.8.2. Dializa otrzewnowa                                                   414
	10.9. Pacjent ze stomią – Elżbieta Kopczyńska, Lech Cierpka                       418
	10.10. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości – Hanna Kachaniuk  422
		10.10.1. Diagnostyka bólu                                                 423
		10.10.2. Profilaktyka i leczenie bólu                                            427

11. Wybrane aspekty żywienia osób starszych                                   433
	11.1. Zasady odżywiania w starszym wieku – Marian Grzymisławski  433
	11.2. Niedożywienie – Zyta Beata Wojszel 440
	11.3. Otyłość – Marian Grzymisławski, Katarzyna Wieczorowska-Tobis  445

12. Opieka nad pacjentem starszym w okresie okołooperacyjnym – Beata Skokowska 451
	12.1. Wiek jako czynnik ryzyka leczenia operacyjnego                          451
	12.2. Przedoperacyjna ocena i postępowanie okołooperacyjne                      452
	12.3. Nadzór i monitorowanie w okresie pooperacyjnym                          454

13. Zasady usprawniania starszych pacjentów – Tomasz Kostka  457
	13.1. Kinezyterapia                                                       458
	13.2. Inne metody usprawniania                                             459
	13.3. Rehabilitacja w chorobach układu krążenia                                 460
	13.4. Rehabilitacja w chorobach układu ruchu                                 461
	13.5. Zapobieganie hipokinezji                                             461
	13.6. Inne specyficzne problemy usprawniania osób starszych                    462

14. Jakość życia osób starszych – Krystyna Górna, Krystyna Jaracz                   465
	14.1. Specyfika jakości życia osób starszych                                 466

15. Zasady medycyny paliatywnej w odniesieniu do pacjentów starszych             469
	15.1. Wprowadzenie – Katarzyna Wieczorowska-Tobis  469
	15.2. Zasady postępowania ze starszym pacjentem w terminalnej fazie choroby – Maria Stachowska                                                           472

16. Podstawowe zasady farmakoterapii geriatrycznej – Agnieszka Neumann-Podczaska, Katarzyna Wieczorowska-Tobis                                                       475
	16.1. Rola personelu pielęgniarskiego w ograniczaniu błędów popełnianych przez pacjentów w czasie pobierania leków                                      477
	16.2. Niepodatność pacjenta na zalecenia dotyczące leczenia                  479

17. Opieka stomatologiczna nad starszym pacjentem                            481
	17.1. Wprowadzenie – Ryszard Koczorowski 481
	17.2. Rola pielęgniarki w sprawowaniu opieki – Magdalena Strugała  487

18. Interpretacja istotnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych w starszym wieku – Jarosław Derejczyk  491

CZĘŚĆ III ORGANIZACJA OPIEKI NAD STARSZYM PACJENTEM                      501

19. Formy opieki nad starszym pacjentem stosowane w Polsce                      503
	19.1. Podstawowa opieka zdrowotna – Maria Stachowska, Marlena Szewczyczak  503
		19.1.1. Pielęgniarska opieka długoterminowa                                   505
	19.2. Wybrane formy opieki instytucjonalnej nad starszym pacjentem – Hanna Kachaniuk                                                           508

20. Wybrane europejskie modele opieki geriatrycznej – Dorota Talarska  515

21. Telemedyczna opieka geriatryczna – Aleksandra Suwalska                     523
	21.1. Wstęp 523
	21.2. Definicje pojęć                                             523
	21.3. Przykłady zastosowania technologii w opiece zdrowotnej                 524

Test sprawdzający zdobytą wiedzę                                           528
Literatura uzupełniająca                                            538
Skorowidz                                                            541