Instytucjonalne uwarunkowania i otoczenie globalnych standardów rachunkowości

• Druk: Łódź, 2009
• Autor: Radosław Ignatowski
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Publikacja jest jednym z bardziej wartościowych opracowań naukowych poświęconych problematyce międzynarodowych źródeł harmonizacji sprawozdawczości finansowej, zwłaszcza w kontekście ich analiz i wzajemnych porównań. Rozprawa ma charakter teoriopoznawczy i wnosi nowe wartości do polskiej nauki rachunkowości. Dotyczy to zwłaszcza fragmentów pracy będących analizą instytucjonalnych działań na rzecz spójności we wdrażaniu i stosowaniu Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7525-268-2
• Liczba stron: 504

WSTĘP		7

Rozdział 1. HARMONIZACJA RACHUNKOWOŚCI POD DYKTANDO IASB W KONTEKŚCIE PROCESÓW GLOBALIZACJI	23

1.1.	Wyzwania stawiane rachunkowości przez globalizację światowych rynków     	23
1.1.1.	Wymiary globalnej gospodarki		23
1.1.2.	Potrzeba harmonizacji rachunkowości dla spełnienia wymogów globalnej gospodarki		33
1.2.	O pojęciach: standard, standaryzacja, harmonizacja, unifikacja i konwergencja w rachunkowości		39
1.3.	Pomiar stopnia harmonizacji i konwergencji systemów rachunkowości		57
1.3.1.	Pomiar stopnia harmonizacji rachunkowości miarami indeksowymi     	58
1.3.2.	Pomiar stopnia harmonizacji rachunkowości z wykorzystaniem wskaźnika konserwatyzmu S. Graya		64
1.4.	Rola i znaczenie Unii Europejskiej we wczesnej harmonizacji rachunkowości    	68
1.5.	Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej i ich bliskie otoczenie instytucjonalne 		74
1.5.1.	Cele działania Fundacji IASCF		75
1.5.2.	Struktura organizacyjna Fundacji IASCF		77
1.5.2.1.	Mężowie Zaufania (Trustees)		78
1.5.2.2.	Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB)    	81
1.5.2.3.	Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (IFRIC)		82
1.5.2.4.	Komisja Doradcza ds. Standardów SAC		83
1.5.2.5.	Biuro Fundacji IASCF		85
1.5.3.	Kryteria doboru składu osobowego IASB		85
1.5.4.	Finansowe aspekty działalności IASB i przestrzeganie zasad ładu organizacyjnego 	86
1.5.5.	Główne produkty IASB - Standardy i Interpretacje		96
1.5.5.1.	Międzynarodowe Standardy Rachunkowości MSR 1 - MSR 41 	97
1.5.5.2.	Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej MSSF 1 - MSSF [...]		103
1.5.5.3.	Interpretacje SKI (SIC) oraz IFRIC		104
1.5.6.	Inne ważne dokumenty wydawane przez IASCF		110
1.5.7.	Struktura Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej	114
1.5.8.	Zawiłości zakresu przedmiotowego obowiązywania MSSF		116

Rozdział 2. MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ JAKO SYSTEM GLOBALNYCH STANDARDÓW RACHUNKOWOŚCI	121

2.1.	W poszukiwaniu światowej akceptacji MSSF		121
2.2.	Kryzys rachunkowości w USA na przełomie wieków jako główna przyczyna orientacji rynków światowych na MSSF		135
2.3.	Orientacja Unii Europejskiej na MSSF		146
2.3.1.	Droga Unii Europejskiej do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej	 146
2.3.2.	Rozporządzenie Unii Europejskiej w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości	 157
2.3.3.	Dualizm MSSF związany z instytucjonalnymi ramami wdrażania MSSF na gruncie Unii Europejskiej i wynikające stąd problemy	 167
2.3.4.	Wpływ MSSF na księgowe dyrektywy Unii	 180
2.4.	Akceptacja MSSF na rynkach światowych	 184
2.5.	Stosowanie MSSF na rynkach amerykańskich	 202
2.5.1.	Działania amerykańskiej SEC na polu akceptacji MSSF	 202
2.5.2.	Porozumienie o współpracy transatlantyckiej - akceleratorem powstania globalnych standardów rachunkowości	 219
2.6.	Dialog między IASB i FASB na rzecz powstania globalnych standardów rachunkowości 	 231

Rozdział 3. INSTYTUCJONALNE DZIAŁANIA NA RZECZ SPÓJNOŚCI WE WDRAŻANIU I STOSOWANIU MSSF		243

3.1.	Przesłanki instytucjonalnych działań na rzecz spójności we wdrażaniu i stosowaniu MSSF 	 243
3.2.	Zewnętrzne obszary problemowe spójności MSSF i ich instytucjonalne możliwości rozwiązywania	 248
3.3.	Niektóre działania IASB na polu spójności w stosowaniu MSSF	 251
3.3.1.	Działalność edukacyjna IASB	 252
3.3.2.	Dialog z krajowymi i innymi regulatorami rachunkowości	 253
3.4.	Działania organizacji środowiskowej IFAC na rzecz spójności w stosowaniu MSSF  257
3.5.	Działania organizacji regulującej europejski rynek kapitałowy	 262
3.5.1.	Działania CESR na polu zapewnienia spójności w stosowaniu MSSF      263
3.5.2.	Wspólne działania CESR i innych regulatorów regulowanych rynków kapitałowych 	 275
3.6.	Działania Komisji Europejskiej na polu spójności w stosowaniu MSSF	 277
3.6.1.	Forum „Okrągłego stołu" europejskich ekspertów rachunkowości	 277
3.6.2.	Raport ICAEW na temat praktycznej implementacji MSSF w Europie     	 280
3.6.2.1.	Zakres podmiotowy i przedmiotowy zastosowania rozporządzenia UE 1606/2002 o stosowaniu międzynarodowych standardów rachunkowości 	 282
3.6.2.2.	Ocena sporządzających, użytkowników oraz audytorów procesu wdrażania, stosowania MSSF oraz użyteczności sprawozdań finansowych 	 294
3.6.2.3.	Nakłady finansowe związane z wdrażaniem i stosowaniem MSSF 	301
3.6.2.4.	Analiza reakcji rynków kapitałowych na stosowanie MSSF      	 304
3.6.2.5.	Zgodność sporządzanych sprawozdań finansowych z MSSF      	 306
3.7.	Działania niektórych lokalnych regulatorów na europejskim rynku kapitałowym	 310
3.7.1.	Raporty brytyjskiego Financial Reporting Review Panel o stosowaniu MSSF	 310
3.7.2.	Rekomendacje AMF w sprawie stosowania MSSF	 316
3.8.	Działania polskich regulatorów na polu spójności w stosowaniu MSSF	 319

Rozdział 4. ROLA MSSF W OCENIE I KSZTAŁTOWANIU WARTOŚCI RYNKOWEJ LUB EKONOMICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTW ORAZ W OCENIE ICH STANDINGU FINANSOWEGO	324

4.1. Reakcja rynków kapitałowych na stosowanie MSSF. Przegląd i wnioski z badań empirycznych 	 324
4.1.1. Badania nad reakcjami rynku kapitałowego przy dobrowolnym stosowaniu MSSF przed 2005 r. 	 325
4.1.2.	Badania nad kosztem kapitału w kontekście stosowania MSSF	 329
4.1.3.	Badania nad innymi rynkowymi skutkami obligatoryjnego stosowania MSSF 332
4.2.	Niektóre wnioski o skutkach zastosowania MSSF z badania ICAEW na użytek Komisji Europejskiej	 337
4.3.	Wnioski ogólne na temat relewantności MSSF dla rynków kapitałowych      340
4.4.	Badania nad stosowaniem rozwiązań MSSF mogących mieć wpływ na reakcje rynków kapitałowych	 342
4.4.1.	Zakres zastosowania koncepcji wartości godziwej jako podstawy wyceny	342
4.4.2.	Badanie skłonności do zachowania tradycjonalizmu i stosowania uproszczeń dla potrzeb i w sprawozdawczości finansowej		346
4.5.	W poszukiwaniu nowych wzorców sprawozdawczości finansowej		349

Rozdział 5. POLSKIE REGULACJE I PRAKTYKA STOSOWANIA MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ	357

5.1.	Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w polskim prawie bilansowym i praktyce rachunkowości	 357
5.1.1.	MSR w początkowym okresie transformacji ustrojowych Polski	 357
5.1.2.	MSR pod rządami źródłowej ustawy o rachunkowości	 359
5.1.3.	MSR w regulacjach ustawy o rachunkowości z 2000 r	 360
5.1.4.	Zakres podmiotowy i przedmiotowy stosowania MSSF w Polsce w kontekście wymogów prawa unijnego i postanowień UoR	 364
5.1.5.	MSSF w regulacjach Krajowych Standardów Rachunkowości	 370
5.2.	Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w regulacjach polskiego rynku kapitałowego	 371
5.2.1.	MSR w regulacjach rynku kapitałowego lat dziewięćdziesiątych XX w     372
5.2.2.	MSR w regulacjach rynku kapitałowego przed implementacją postanowień Unii Europejskiej o stosowaniu MSSF	 379
5.2.3.	Regulacje rynku kapitałowego w obliczu postanowień Unii Europejskiej o stosowaniu MSSF	 380
5.2.4.	MSSF pod rządami nowego ładu instytucjonalnego polskiego rynku kapitałowego z 2005 r	 386
5.2.5.	Kilka uwag podsumowujących regulacje rynku kapitałowego o MSSF     391
5.3.	Praktyka stosowania MSSF przez polskie spółki publiczne w badaniach naukowych 	 392
5.4.	Wpływ zastosowania MSSF na polskie spółki publiczne - badanie własne stopnia konserwatyzmu systemu UoR względem MSSF	 402
5.4.1.	Założenia ogólne badania, zakres oraz źródła danych	 402
5.4.2.	Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w całej zbiorowości krajowych spółek publicznych	 406
5.4.3.	Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w zbiorze spółek indeksu WIG20	 411
5.4.4.	Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w zbiorze najmniejszych spółek indeksu WIRR	 415
5.4.5.	Porównanie wyników badania stopnia konserwatyzmu spółek oraz wnioski ogólne z całościowego badania	 419
5.5.	Wykorzystanie wybranych wskaźników rentowności do oceny rynkowych skutków zastosowania MSSF - badanie własne	 421
5.6.	Analiza wybranych elementów jakościowych sprawozdań finansowych krajowych spółek publicznych, sporządzanych według MSSF - badanie własne	 425
5.6.1.	Wartość godziwa jako podstawa wyceny składników bilansu		427
5.6.2.	Wykorzystanie MSSF do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych 		432
5.6.3.	Stosowane formaty podstawowych elementów sprawozdań finansowych    	434
5.6.4.	Zwolnienia ze stosowania niektórych postanowień MSSF na moment przejścia na MSSF		439
5.6.5.	Analiza wybranych innych elementów stosowanych rozwiązań z MSSF    	441
5.6.6.	Rodzaj składanych oświadczeń o zgodności prezentowanych sprawozdań finansowych z MSSF		444
5.6.7.	Informacja na temat wydanych i jeszcze nieobowiązujących MSSF     	448
5.7. Kilka uwag uogólniających na temat praktyki wdrażania i stosowania MSSF w Polsce na tle Europy		451

PODSUMOWANIE I WNIOSKI KOŃCOWE		453
LITERATURA		465
SPIS RYSUNKÓW I TABEL		493
WYKAZ INSTYTUCJI		494
OD REDAKCJI		501