Koncepcja "skargi zbiorowej" w prawie ochrony środowiska
Książka stanowi monograficzne opracowanie koncepcji "skargi zbiorowej" w prawie ochrony środowiska - rozumianej jako instytucja prawna mająca na celu ochronę środowiska stanowiącego "dobro wspólne".
Koncepcja ta ukazana została w szerszym kontekście problematyki ochrony środowiska jako przedmiotu regulacji prawnej. W opracowaniu nawiązano do systemu gwarancji prawnych ochrony środowiska, przy równoczesnym założeniu zasadniczego rozróżnienia: z jednej strony - koncepcji tzw. egoistycznej ochrony środowiska, z drugiej - koncepcji tzw. altruistycznej ochrony środowiska oraz wynikającego stad niezbędnego zróżnicowania stosowanych w tej dziedzinie rozwiązań materialno- oraz formalnoprawnych.
W publikacji obok aspektów teoretycznych zostały przedstawione podstawowe zagadnienia praktyczne z zakresu omawianej problematyki. Zaprezentowano także dorobek polskiej i zagranicznej doktryny prawniczej, przepisy prawa krajowego, unijnego i międzynarodowego oraz orzecznictwo sadów polskich i europejskich.
Adresaci:
Książka przeznaczona jest przede wszystkim dla osób i instytucji zainteresowanych prawna problematyka ochrony środowiska, w tym szczególnie dla pracowników naukowych oraz pracowników administracji publicznej i organizacji ekologicznych posiadających status prawnych rzeczników ochrony środowiska.
- Kategorie:
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-264-5407-3
- ISBN druku: 978-83-264-4111-0
- EAN: 9788326454073
- Liczba stron: 720
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Wykaz skrótów str. 17 Wprowadzenie str. 27 Rozdział I "Środowisko" jako przedmiot regulacji prawnej str. 37 1. Uwagi wprowadzające str. 37 2. Środowisko jako przedmiot regulacji prawnej na gruncie prawa polskiego str. 40 2.1. "Przyroda" i "ochrona przyrody" w ujęciu ochrony konserwatorskiej i kompleksowej str. 42 2.2. "Środowisko" (naturalne) i "ochrona środowiska" w ujęciu polskiej koncepcji ochrony środowiska i ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska str. 44 2.3. "Środowisko" jako przedmiot regulacji prawnej w aktualnym stanie prawnym (po wejściu w życie ustawy - Prawo ochrony środowiska) str. 49 3. Pojęcie środowiska na gruncie prawa Unii Europejskiej str. 56 3.1. Pojęcie środowiska w prawie pozytywnym str. 56 3.2. Pojęcie środowiska w literaturze prawniczej dotyczącej prawa unijnego str. 59 4. Zakres przestrzenny/terytorialny pojęcia środowiska jako przedmiotu regulacji prawnej str. 61 5. Motywy ochrony str. 67 5.1. "Środowisko" jako przedmiot refleksji współczesnej filozofii moralnej str. 67 5.2. Motywy ochrony środowiska w prawie ochrony środowiska str. 71 6. Podsumowanie str. 84 Rozdział II Środowisko jako dobro publiczne i jako dobro wspólne str. 87 1. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych str. 87 1.1. Środowisko jako dobro (publiczne) w ujęciu ekonomii str. 88 1.2. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych str. 91 1.2.1. Koncepcja prawna tzw. rzeczy (dóbr) publicznych w polskiej i obcej nauce prawa publicznego str. 91 1.2.2. Środowisko z punktu widzenia koncepcji prawnej tzw. rzeczy (dóbr) publicznych oraz zasady korzystania ze środowiska i jego ochrony str. 99 2. Środowisko jako wartość obiektywna, stanowiąca dobro wspólne str. 105 2.1 Pojęcie dobra wspólnego w doktrynie prawa i orzecznictwie str. 105 2.2. Środowisko i ochrona środowiska jako wartość obiektywna, stanowiąca dobro wspólne str. 114 3. Pojęcia obowiązku, uprawnienia i kompetencji str. 129 4. Podsumowanie str. 138 Rozdział III Ochrona środowiska jako kompetencja organów władzy publicznej (uprawnienie i obowiązek) str. 142 1. Uwagi wprowadzające str. 142 2. Ochrona środowiska jako kompetencja władzy ustawodawczej str. 144 3. Ochrona środowiska jako kompetencja organów administracji publicznej str. 150 3.1. Pojęcie administracji publicznej oraz typy jednostek organizacyjnych administracji publicznej str. 150 3.2. Ochrona środowiska jako kompetencja organów ochrony środowiska str. 156 3.3. Prywatyzacja zadań publicznych z zakresu ochrony środowiska a prywatyzacja środowiska jako dobra wspólnego str. 162 4. Ochrona środowiska jako kompetencja organów władzy sądowniczej str. 166 5. Ochrona środowiska jako kompetencja instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej str. 168 6. Podsumowanie str. 173 Rozdział IV Ochrona środowiska jako powinność podmiotu korzystającego ze środowiska i obowiązek powszechny str. 177 1. Ochrona środowiska jako powinność podmiotu korzystającego ze środowiska i obowiązek powszechny str. 177 2. Podsumowanie str. 185 Rozdział V Ochrona środowiska jako możność prawna (uprawnienie) str. 187 1. Uwagi wprowadzające str. 187 2. Koncepcja tzw. egoistycznej ochrony środowiska str. 190 2.1. Uwagi wprowadzające str. 190 2.2. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie międzynarodowym str. 194 2.3. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie Unii Europejskiej str. 206 2.3.1. Uwagi wprowadzające str. 206 2.3.2. Egoistyczna ochrona środowiska przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej str. 208 2.3.3. Europeizacja egoistycznej ochrony środowiska na poziomie państw członkowskich str. 223 2.4. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w prawie polskim str. 235 2.4.1. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w polskim prawie cywilnym str. 235 2.4.2. Koncepcja egoistycznej ochrony środowiska w polskim prawie administracyjnym str. 240 2.4.3. Egoistyczna ochrona środowiska w polskim prawie karnym str. 249 2.4.4. Egoistyczna ochrona środowiska w polskim prawie konstytucyjnym str. 251 3. Koncepcja tzw. altruistycznej ochrony środowiska str. 252 3.1. Istota koncepcji altruistycznej ochrony środowiska i jej przejawy - uwagi wprowadzające str. 252 3.2. Koncepcja altruistycznej ochrony środowiska w świetle środowiskowej zasady kooperacji str. 256 3.3. Podstawy prawnomaterialne realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska - aspekty podmiotowe str. 262 3.3.1. Działania powszechne w ochronie środowiska na zasadzie actio popularis str. 263 3.3.2. Działania zrzeszeń ochrony środowiska jako forma prawna podejmowania zorganizowanych działań społecznych na rzecz ochrony środowiska str. 267 3.3.3. Rzecznik ochrony środowiska jako forma prawna instytucjonalizacji działań społecznych na rzecz ochrony środowiska str. 275 3.4. Podstawy prawnomaterialne realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska - aspekty przedmiotowe str. 280 3.5. Podstawy prawnoformalne korzystania z określonych form prawnych altruistycznej ochrony środowiska str. 287 3.5.1. Formalnoprawne gwarancje dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie str. 288 3.5.2. Formalnoprawne gwarancje udziału społeczeństwa w sprawach z zakresu ochrony środowiska str. 290 3.5.3. Podstawy formalnoprawne altruistycznej ochrony środowiska przed sądem str. 299 3.5.4. Instytucja prawna skarg i wniosków jako zinstytucjonalizowana forma kontroli społecznej administracji publicznej str. 299 3.5.5. Instytucja prawna "zgłoszenia zagrożenia lub zaistnienia szkody w środowisku" str. 301 3.5.6. Przywilej nawiązujący do konstrukcji amicus curiae str. 302 4. Instytucja prawna "prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej" jako narzędzie realizacji koncepcji altruistycznej ochrony środowiska str. 304 4.1. Pojęcie prawnośrodowiskowej (altruistycznej) skargi zbiorowej str. 304 4.2. Pojęcie instytucji prawnej prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 307 4.3. Uzasadnienie dla wprowadzenia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 309 4.3.1. "Dwuznaczna sytuacja w kwestii reprezentacji interesów" str. 309 4.3.2. Deficyt w egzekwowaniu prawa ochrony środowiska str. 311 4.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a kwestia pierwotnej odpowiedzialności państwa za dobro wspólne str. 321 4.5. Typy skarg zbiorowych w sprawach z zakresu ochrony środowiska str. 324 4.6. Podstawy prawnomaterialne i prawnoformalne korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 326 4.6.1. Podmiotowe aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 326 4.6.2. Przedmiotowe aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 335 4.6.3. Prawnoformalne aspekty korzystania z prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 337 5. Podsumowanie str. 345 Rozdział VI Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w konwencji z Aarhus str. 355 1. Uwagi wprowadzające str. 355 2. Konwencja z Aarhus - przedmiot i cel str. 357 3. Prawnośrodowiskowe skargi zbiorowe w konwencji z Aarhus str. 360 4. Konwencyjny standard ochrony prawnej środowiska jako dobra wspólnego - jego przestrzeganie i związanie nim str. 366 5. Mechanizmy wykonywania i przestrzegania konwencji z Aarhus oraz klauzula rozstrzygania sporów str. 368 6. Podsumowanie str. 370 Rozdział VII Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w prawie Unii Europejskiej str. 372 1. Uwagi wprowadzające str. 372 1.1. Ochrona środowiska jako przedmiot regulacji prawnej w Unii Europejskiej str. 372 1.2. Kompetencje Unii do stanowienia prawa a prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa str. 375 1.2.1. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a cele polityki Unii w dziedzinie ochrony środowiska str. 376 1.2.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a zasady subsydiarności i proporcjonalności str. 379 1.2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a zasada autonomii proceduralnej str. 381 1.2.4. Pozycja konwencji z Aarhus w prawie Unii Europejskiej str. 383 1.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a podział kompetencji między Unią Europejską a państwami członkowskimi do stosowania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej str. 392 1.3.1. Unijna administracja w obszarze ochrony środowiska str. 393 1.3.2. Unijna administracja ochrony środowiska a prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa str. 395 1.4. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa a podział kompetencji między Unię Europejską a państwa członkowskie w zakresie władzy sądowniczej str. 400 2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na płaszczyźnie Unii Europejskiej str. 402 2.1. Uwagi wprowadzające - zakres podmiotowy i przedmiotowy skargi na nieważność aktu unijnego (art. 263 akapit czwarty TFUE) i skargi na bezczynność (art. 265 akapit trzeci TFUE) str. 402 2.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na nieważność aktu unijnego str. 409 2.2.1. Uwagi wprowadzające str. 409 2.2.2. Sprawa T-461/93, An Taisce - The National Trust for Ireland i World Wide Fund for Nature przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich str. 411 2.2.3. Sprawa T-585/93, Greenpeace i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich oraz sprawa C-321/95 P, Greenpeace Council i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich str. 412 2.2.4. Sprawa T-94/04, EEB i in. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich oraz sprawy połączone T-236/04 oraz T-241/04, EEB i Stichting Natuur en Milieu przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich str. 419 2.2.5. Sprawa T-91/07, WWF-UK Ltd przeciwko Radzie Unii Europejskiej str. 425 2.2.6. Podsumowanie przywołanego orzecznictwa str. 427 2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w świetle rozporządzenia Aarhus str. 430 2.3.1. Uwagi wprowadzające str. 430 2.3.2. Wewnętrzna procedura odwoławcza - aspekt podmiotowy str. 433 2.3.3. Zakres przedmiotowy wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej str. 437 2.3.4. Przedmiot i tryb postępowania w sprawie wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej str. 452 2.4. Podsumowanie - prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na poziomie Unii Europejskiej str. 460 2.4.1. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej str. 460 2.4.2. Pozasądowe środki kontroli przestrzegania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej str. 464 2.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa na poziomie krajowym str. 470 3.1. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ str. 471 3.1.1. Dyrektywa OOŚ - uwagi wprowadzające str. 471 3.1.2. Zakres podmiotowy prawa do skargi zbiorowej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ (dawny art. 10a dyrektywy 85/337/EWG) str. 473 3.1.3. Zakres przedmiotowy i podstawy prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ str. 478 3.1.4. Pozostałe wymagania dotyczące prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej wnoszonej w trybie art. 11 dyrektywy OOŚ str. 482 3.2. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 16 dyrektywy IPPC str. 486 3.2.1. Zakres przedmiotowy i cel dyrektywy IPPC str. 486 3.2.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w trybie art. 16 dyrektywy IPPC str. 487 3.3. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie art. 13 dyrektywy o szkodach str. 489 3.3.1. Uwagi wprowadzające str. 489 3.3.2. Prawo żądania podjęcia działań str. 492 3.3.3. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w trybie art. 13 dyrektywy o szkodach str. 493 3.4. Prawnośrodowiskowa (unijna) skarga zbiorowa w trybie projektu dyrektywy w sprawie dostępu do sądu (tzw. dyrektywy Aarhus) - regulacja horyzontalna str. 494 3.4.1. Uwagi wprowadzające str. 494 3.4.2. Zakres podmiotowy prawa do skargi zbiorowej w projekcie dyrektywy Aarhus str. 496 3.4.3. Zakres przedmiotowy prawa do skargi zbiorowej w projekcie dyrektywy Aarhus str. 497 3.4.4. Dwuetapowy tryb weryfikacji działań/zaniechań organów publicznych naruszających prawo ochrony środowiska w świetle projektu dyrektywy Aarhus str. 499 3.5. Podsumowanie rozważań dotyczących prawnośrodowiskowej (unijnej) skargi zbiorowej na poziomie krajowym str. 501 3.5.1. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa na poziomie państw członkowskich - aspekt statyczny i dynamiczny str. 501 3.5.2. Granice związania państw członkowskich prawem Unii Europejskiej w zakresie prawnośrodowiskowych skarg zbiorowych w sprawach ochrony środowiska str. 504 3.5.3. Pojęcia sądu lub innego niezależnego i bezstronnego organu ustanowionego przez prawo str. 506 3.5.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a zasada autonomii proceduralnej str. 511 3.5.5. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa a obowiązek prounijnej wykładni, a zasada bezpośredniego skutku, a odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich str. 513 Rozdział VIII Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa na gruncie prawa polskiego str. 533 1. Uwagi wprowadzające str. 533 2. Zrzeszenia ochrony środowiska na gruncie prawa polskiego str. 535 2.1. Postać wspólnego czynnego udziału jednostek w życiu społecznym str. 535 2.2. Cele wspólnej działalności str. 541 3. Rzecznik Praw Obywatelskich i prokurator jako rzecznicy ochrony środowiska str. 547 3.1. Rzecznik Praw Obywatelskich str. 547 3.2. Prokurator str. 550 4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa jako instrument altruistycznej ochrony środowiska przed sądami administracyjnymi str. 551 4.1. Uwagi wprowadzające str. 551 4.2. Organizacje ekologiczne w postępowaniu sądowoadministracyjnym str. 554 4.2.1. Prawo do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej na podstawie art. 50 § 1 p.p.s.a. (lex generalis) str. 556 4.2.2. Prawo do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o informacji o środowisku (lex specialis) str. 560 4.2.3. Udział organizacji ekologicznej w postępowaniu sądowoadministracyjnym na prawach strony (art. 33 § 2 p.p.s.a.) str. 562 4.3. Rzecznicy ochrony środowiska w postępowaniu sądowoadministracyjnym str. 567 4.3.1. Uprawnienie Rzecznika Praw Obywatelskich i prokuratora do wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 567 4.3.2. Uprawnienie do wnoszenia skarg przez wyspecjalizowane organy władzy publicznej str. 572 4.4. Dalsze wybrane aspekty związane z realizacją altruistycznej ochrony środowiska przed sądami administracyjnymi str. 574 4.4.1. Przesłanki dopuszczalności wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 574 4.4.2. Skutki wniesienia prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej - ochrona tymczasowa str. 576 4.4.3. Cofnięcie prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej str. 580 4.4.4. Zakres badania (granice rozpoznania i orzekania) str. 581 4.4.5. Koszty postępowania str. 586 4.4.6. Altruistyczna ochrona środowiska a instytucja wznowienia postępowania i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia str. 589 5. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa jako instrument altruistycznej ochrony środowiska przed sądami cywilnymi str. 591 5.1. Uwagi wprowadzające str. 591 5.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa w przepisach prawa ochrony środowiska dotyczących odpowiedzialności cywilnoprawnej w ochronie środowiska str. 592 5.2.1 Podstawy prawne prawnośrodowiskowej skargi zbiorowej w prawie ochrony środowiska str. 593 5.2.2. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - aspekt podmiotowy str. 595 5.2.3. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - przesłanki roszczeń str. 598 5.2.4. Prawnośrodowiskowa skarga zbiorowa - sposoby realizacji roszczeń str. 608 5.3. Środki służące altruistycznej ochronie środowiska w przepisach kodeksu postępowania cywilnego str. 613 5.3.1 Uprawnienia prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich str. 614 5.3.2. Uprawnienia organizacji ekologicznych str. 616 6. Altruistyczna ochrona środowiska przed sądami karnymi str. 618 7. Podsumowanie str. 622 Uwagi podsumowujące str. 633 Wykaz powołanych aktów prawnych str. 649 Orzecznictwo str. 657 Bibliografia str. 679