Konkurencyjność międzynarodowa i regionalna państw Grupy Wyszehradzkiej. Polski, Węgier, Czech i Słowacji

• Druk: Gdańsk, 2013
• Redakcja naukowa: Anna Zielińska-Głębocka, Krystyna Gawlikowska-Hueckel
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

W ostatnich dekadach w krajach Europy Środkowej i Wschodniej zachodzą istotne zmiany w ich gospodarkach narodowych oraz regionach. Zmienia się charakter i kierunek wymiany zagranicznej, ma miejsce konwergencja makroekonomiczna sfery realnej i finansowej do standardów europejskich, dokonuje się intensywny rozwój regionalny, poprawia konkurencyjność gospodarcza i mechanizmy regulacyjne. Procesy te zachodzą we wszystkich krajach Europy Środkowej i Wschodniej, jednak szczególnie dynamicznie w krajach zaliczanych do tzw. Grupy Wyszehradzkiej, obejmującej Polskę, Węgry, Czechy i Słowację. Wybranym aspektom rozwoju gospodarczego i konkurencyjności czterech wymienionych krajów oraz ich regionów jest poświęcona prezentowana książka. Zawarte w książce teksty są efektem konferencji naukowej pt. „Oblicza konkurencyjności państw i regionów Grupy Wyszehradzkiej” zorganizowanej przez Katedrę Ekonomiki Integracji Europejskiej Uniwersytetu Gdańskiego w dniach 17-18 maja 2012 w Sopocie, w ramach realizacji projektu badawczego nr 2898/B/HO3/2010/39 na temat „Analiza porównawcza zmian konkurencyjności nowych krajów członkowskich w procesie integracji z Unią Europejską (na przykładzie Polski, Węgier, Czech i Słowacji)” finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (dawniej Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego).

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Redakcja: Anna Zielińska-Głębocka, Krystyna Gawlikowska-Hueckel
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7865-048-5
• ISBN druku: 978-83-7865-048-5
• Liczba stron: 288

Wstęp	9

CZĘŚĆ I. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY KONKURENCYJNOŚCI PAŃSTW GRUPY WYSZEHRADZKIEJ – POLSKI, WĘGIER, CZECH I SŁOWACJI	13

Rozdział 1. Sytuacja gospodarcza państw Grupy Wyszehradzkiej w procesie transformacji i integracji z Unią Europejską (Anna Zielińska-Głębocka)	15

Wprowadzenie	15
1.1. Przegląd koncepcji teoretycznych	17
1.2. Proces transformacji jako etap budowy podstaw gospodarki rynkowej – podobieństwa i różnice między poszczególnymi krajami	20
1.3. Sytuacja gospodarcza po 2000 r.	27
Wnioski	40

Rozdział 2. Perspektywy wzrostu i rozwoju państw Grupy Wyszehradzkiej (Tomasz Brodzicki)	43

Wprowadzenie	43
2.1. Uwarunkowania teoretyczne	43
2.2. Wyniki badań empirycznych nad determinantami wzrostu i rozwoju	59
2.3. Ocena potencjału rozwojowego państw Grupy Wyszehradzkiej	62
2.4. Konwergencja rozwojowa	66
2.5. Model teoretyczny i empiryczna identyfikacja determinant wzrostu	71
Podsumowanie i wnioski	81

CZĘŚĆ II KONKURENCYJNOŚĆ MIĘDZYNARODOWA PAŃSTW GRUPY WYSZEHRADZKIEJ	83

Rozdział 3. Potencjał konkurencyjny państw Grupy Wyszehradzkiej – zmiany strukturalne w wymianie handlowej (Tomasz Brodzicki)	85

Wprowadzenie	85
3.1. Uwarunkowania teoretyczne	86
3.2. Analiza empiryczna wymiany handlowej państw Grupy Wyszehradzkiej	91
3.2.1. Intensywność i struktura geograficzna wymiany państw Grupy	91
3.2.2. Upodabnianie się wymiany handlowej państw Grupy	93
3.2.3. Zróżnicowanie produktowe wymiany	94
3.2.4. Intensywność wymiany wewnątrzgałęziowej i jej dekompozycja	95
3.2.5. Ujawnione przewagi komparatywne	99
3.2.6. Zróżnicowanie jakości w wymianie wewnątrzgałęziowej	100
Podsumowanie	103

Rozdział 4. Wpływ wspólnej polityki handlowej i przystąpienia państw Grupy Wyszehradzkiej do UE na ich handel zagraniczny (Katarzyna  Śledziewska)	117

Wprowadzenie	117
4.1. Wspólna polityka handlowa UE – krótki przegląd struktury powiązań	121
4.2. Wykorzystanie modeli grawitacji do badania procesów regionalizmu – przegląd literatury	125
4.3. Empiryczne badanie wpływu regionalizmu na wymianę handlową państw Grupy Wyszehradzkiej	127
Wnioski	132

Rozdział 5. Próba interpretacji konkurencyjności regionów Polski na płaszczyźnie eksportu – powiązania z regionami Czech, Węgier i Słowacji (Stanisław Umiński, Krystyna Gawlikowska-Hueckel)	135

Wprowadzenie	135
5.1. Regionalne spojrzenie na konkurencyjność eksportową	136
5.1.1. Przesłanki analizowania eksportu na poziomie regionalnym	137
5.1.2. Dylematy i problemy związane z analizą eksportu dla regionów	140
5.2. Ocena konkurencyjności eksportu w ujęciu regionalnym (analiza dla Polski)	141
5.3. Znaczenie odległości dla intensywności relacji z krajami Grupy Wyszehradzkiej	143
Podsumowanie	147

CZĘŚĆ III KONKURENCYJNOŚĆ ROZWOJOWA REGIONÓW GRUPY WYSZEHRADZKIEJ	149

Rozdział 6. Rozwój regionalny w warunkach transformacji gospodarczej. Wybrane aspekty konkurencyjności regionów Grupy Wyszehradzkiej (Anna Golejewska)	151

Wprowadzenie	151
6.1. Konkurencyjność regionalna i jej determinanty: aspekt teoretyczny	152
6.2. Konkurencyjność regionalna państw Grupy Wyszehradzkiej	164
6.2.1. Reakcje regionów Europy Środkowej i Wschodniej na proces transformacji	164
6.2.2. Wyniki analizy empirycznej	167
6.2.3. Innowacyjność a konkurencyjność. Wielowymiarowa analiza zróżnicowania regionalnego państw Grupy Wyszehradzkiej w latach 2001–2008	183
Podsumowanie	197

Rozdział 7. Przewagi skonstruowane w rozwoju regionów państw Grupy Wyszehradzkiej (Joanna Kuczewska)	199

Wprowadzenie	199
7.1. Koncepcja przewag skonstruowanych	200
7.1.1. Ewolucja przewag konkurencyjnych gospodarki	201
7.1.2. Koncepcja przewag skonstruowanych	204
7.1.3. Rodzaje wiedzy a konstruowanie przewag konkurencyjnych	213
7.2. Model przewag skonstruowanych – potencjał regionów krajów Grupy Wyszehradzkiej	218
7.2.1. Potencjał regionów krajów Grupy Wyszehradzkiej według wybranych wskaźników opisujących możliwości współpracy przedsiębiorstw, sfery badawczo-rozwojowej oraz instytucji publicznych (3H)	219
7.2.1.1. Republika Czeska	219
7.2.1.2. Węgry	228
7.2.1.3. Polska	236
7.2.1.4. Słowacja	248
7.2.2. Klasyfikacja regionów ze względu na typy wiedzy	256

Podsumowanie	265
Zakończenie	269
Bibliografia	275