Księgi Jezusa syna Syrachowego Ecclesiasticus rzeczone, ktore wszytkich cnot naukę zamykają w sobie w przekładzie Piotra Poznańczyka

• Druk: Łódź, 2015
• Autor: Anna Lenartowicz-Zagrodna
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Książka ma charakter komparatystyczny – zestawia dwie edycje Ksiąg Syracha (z 1535 i 1541 roku) w przekładzie Piotra Poznańczyka, by ułatwić analizę polszczyzny obu tekstów. Autorka dokonała drobiazgowej analizy zabytków pod kątem grafii, fonetyki zróżnicowanej w obu edycjach, fleksji imiennej, przymiotnikowej, imiesłowowej, zaimkowej, werbalnej, a także leksyki i składni. Szczegółowo udokumentowała i omówiła zjawiska językowe występujące w obu tekstach (m.in. oboczności wynikające z ujęcia dialektalnego, formy poszczególnych przypadków, wariantywność końcówek czasownikowych, formy czasów i trybów). Przedstawiła charakterystykę ilościową i jakościową analizowanego słownictwa oraz realizację łacińskich konstrukcji składniowych. Zaprezentowała ciągłość istnienia przekładu Poznańczyka w szesnastowiecznej biblistyce, przywołując edycję Księgi Syracha zamieszczoną w Biblii Leopolity (1561). Całość opatrzyła obszerną bibliografią przedmiotową i podmiotową, uwzględniającą również słowniki, przewodniki i encyklopedie.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla naukowców i studentów zgłębiających historię literatury i języka polskiego, odkrywających tajniki i zawiłości przekładu literackiego, ale także – dla humanistów zainteresowanych dziejami polszczyzny.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7969-552-2
• ISBN druku: 978-83-7969-551-5
• Liczba stron: 430

Pobierz spis treści»

Słowo wstępne  11

Wykaz skrótów  17

Grafia pierwszej edycji „Księgi Syracha” wobec druków z pierwszej połowy XVI wieku  19
Grafia pierwszej edycji „Księgi Syracha”  21
Grafia pierwszej edycji „Księgi Syracha” wobec stanu ówczesnej polszczyzny  55
Grafia pierwszej edycji „Księgi Syracha” wobec edycji drugiej z 1541 roku  60
Fonetyka  65
Fonetyczne zróżnicowanie dwu edycji „Księgi Syracha”. Ujęcie dialektalne  67
Oboczność powiadać / powiedać  69
Oboczność iL / eL  70
Kontynuanty grup *zr’, *sr’  72
Mie, cie, sie / mię, cię, się  74
Kontynuanty sonantu ŗ’  76
Kontynuanty grup *ir, *yr  78
Mazurzenie  79
Inne cechy o charakterze regionalnym  80
Fleksja imienna  87
Fleksja rzeczownika  91
Dopełniacz liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego  91
Celownik liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego  95
Miejscownik liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego  99
Wołacz liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego  103
Narzędnik liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju nijakiego typu miłosierdzie  104
Dopełniacz liczby pojedynczej samogłoskowych rzeczowników miękkotematowych rodzaju żeńskiego  106
Celownik liczby pojedynczej samogłoskowych rzeczowników miękkotematowych rodzaju żeńskiego  109
Miejscownik liczby pojedynczej samogłoskowych rzeczowników miękkotematowych rodzaju żeńskiego  111
Biernik liczby pojedynczej samogłoskowych rzeczowników miękkotematowych rodzaju żeńskiego  112
Wołacz liczby pojedynczej samogłoskowych rzeczowników miękkotematowych rodzaju żeńskiego  113
Mianownik liczby mnogiej rzeczowników żywotnych rodzaju męskiego  114
Dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju męskiego  117
Celownik liczby mnogiej rzeczowników wszystkich rodzajów  119
Narzędnik liczby mnogiej rzeczowników wszystkich rodzajów  122
Miejscownik liczby mnogiej rzeczowników wszystkich rodzajów  125
Liczba podwójna rzeczowników wszystkich rodzajów  131
Fleksja przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych i zaimków  135
Narzędnik liczby pojedynczej przymiotników, imiesło wów przymiotnikowych i zaimków rodzaju męskiego i nijakiego  135
Miejscownik liczby pojedynczej przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych i zaimków rodzaju męskiego i nijakiego  137
Celownik liczby mnogiej przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych i zaimków wszystkich rodzajów  139
Narzędnik liczby mnogiej przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych i zaimków wszystkich rodzajów  140
Dopełniacz, celownik i miejscownik liczby pojedynczej przymiotników, imiesłowów przymiotnikowych i zaimków rodzaju żeńskiego  143
Formy proste i złożone przymiotnika i imiesłowu w funkcji orzecznika  144
Celownik liczby pojedynczej zaimka rodzaju męskiego i nijakiego jemu / mu  149
Biernik liczby pojedynczej rodzaju męskiego zaimka ji / jego / go  150
Fleksja werbalna  157
Wariantywność końcówki 1. osoby liczby mnogiej czasu teraźniejszego oraz przyszłego prostego  159
Czas przyszły złożony  160
Kontynuanty prasłowiańskiego perfectum  166
Wariantywność form trybu rozkazującego 2. i 3. osoby liczby pojedynczej  171
Tryb przypuszczający  175
Leksyka  183
Charakterystyka ilościowa słownictwa zabytku  188
Tabela rangowa  188
Współczynnik bogactwa leksykalnego  223
Przeciętna częstość haseł  228
Stosunek haseł częstych do rzadkich  228
Jakościowa charakterystyka relacji leksykalnych między polskim przekładem a łacińskim źródłem  233
Ekwiwalencja łacińsko-polska  234
Uniwerbalizacja i amplifikacja  249
Glosy i bliskoznaczne szeregi wyrazowe  251
Nadwyżki translatorskie  266
Jakość słownictwa „Księgi Syracha” na tle ówczesnej polszczyzny uwarunkowana frekwencyjnie  285
Wyrazy „Księgi Syracha” nacechowane dodatnio  288
Wyrazy „Księgi Syracha” nacechowane ujemnie  304
Składnia  313
Realizacja łacińskich konstrukcji składniowych  315
Accusativus cum infinitivo  317
Składnia comparativu  332
Passivum  345
Participium praesentis activi  351
Participium futuri activi  368
Gerundivum  369
Gerundium  371
Zamknięcie  377
Ciągłość istnienia przekładu Poznańczyka w szesnastowiecznej biblistyce  379
Poznańczyk a Leopolita  379
„Księga Syracha” a „Historia barzo cudna [...] o stworzeniu nieba i ziemie”  408

Uwagi końcowe  414

Bibliografia  417
Bibliografia podmiotowa  419
Bibliografia przedmiotowa  419
Słowniki, przewodniki i encyklopedie  428