Miasto do mieszkania. Zagadnienia reformy mieszkaniowej na przełomie XIX i XX wieku i jej wprowadzenie w Poznaniu w pierwszej połowie XX wieku

• Druk: Poznań, 2012
• Autor: Hanna Grzeszczuk-Brendel
• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Tematem pracy jest mieszkaniowa reforma urbanistyczna, która w Europie rozpoczęła się w latach 80. i 90. XIX wieku, poprzedzona próbami likwidacji patologii miejskich. Te doświadczenia wywarły istotny wpływ na kształtowanie miast europejskich w pierwszej połowie XX wieku. Przeniknęły do praktyki budowlanej i stały się elementem myślenia architektonicznego, teorii oraz praktyki urbanistycznej zarówno w kręgach awangardowych, jak i zachowawczych. Autorka ukazuje te problemy na przykładzie Poznania, gdzie koncepcje reformatorskie zdominowały na początku XX wieku myślenie o mieście w bardzo szerokim zakresie, niespotykanym w innych miastach polskich. Poznańskie projekty i realizowane założenia zostały przedstawione na tle rozwiązań miast europejskich: Paryża, Wiednia, Berlina i Kolonii.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Technika
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7775-151-0
• ISBN druku: 978-83-7775-151-0
• Liczba stron: 446

WSTĘP 7

ROZDZIAŁ I. Dziewiętnastowieczne miasto, ulica, kamienica. Wybrane zjawiska miejskiego środowiska mieszkaniowego na przykładzie Paryża, Wiednia, Kolonii, Berlina oraz Poznania 	18

	Modelowe miasta dziewiętnastowieczne 19
		Paryż 19
		Wiedeń 24
		Kolonia 30
	Ulica dziewiętnastowiecznego miasta 33
	Dziewiętnastowieczne pierzeje i fasady 38
	Kamienica czynszowa w XIX wieku 40
	Ubogie dzielnice dziewiętnastowiecznych miast 52
	Poznań w XIX wieku 54
	Mieszkania poznańskie w drugiej połowie XIX wieku 63

ROZDZIAŁ II. Dziewiętnastowieczne reformy mieszkaniowe i miejskie w Europie 67

	Zapowiedzi reform mieszkaniowych 67
		Kolektywne falanstery 69
		Robotnicze domy jednorodzinne 71
		Pierwsze spółdzielnie mieszkaniowe 77
		Legislacyjne inicjatywy naprawcze 82
		Urbanistyczna reforma mieszkaniowa w końcu XIX wieku 86
		Miasta-ogrody i przedmieścia-ogrody 93
	Reforma architektoniczna 103
		Kolonie willowe dla klas średnich 103
		Nowe typy kamienic 109
	Problem stylu, nowoczesności i tradycji 125

ROZDZIAŁ III. Reformowanie Poznania na przełomie XIX i XX wieku 131

	Pierwsze inicjatywy rozszerzenia miasta 131
	Plan rozszerzenia Poznania Josefa Stübbena 139
	Ordynacja budowlana Stübbena dla Poznania 144
	Poznańskie zespoły willowe 152
	Reformatorskie zespoły mieszkaniowe 160
	Kamienice willowe 167
	Działalność Deutsche-Beamten-Wohnungs-Bau-Verein 172
	Dzielnice robotnicze 178
	Niezrealizowane projekty zespołów mieszkaniowych 185

ROZDZIAŁ IV. Inicjatywy reformatorskie w czasie I wojny światowej na terenie zaboru pruskiego i austriackiego    196

	Koncepcje odbudowy w Galicji 207

ROZDZIAŁ V. Reformatorskie, zachowawcze i awangardowe programy mieszkaniowe okresu międzywojennego w Europie  214

	Awangardowe koncepcje miejskiego środowiska mieszkaniowego 218
	Kontynuacja założeń reformatorskich 223
		„Czerwony Wiedeń” 223
		Niemcy 228
		Frankfurt nad Menem 229
		Berlin 231
		Holandia 234
		Działalność Werkbundu 238
	Tradycjonalizm i wartości reformatorskie 242
	Polska 245
		Żoliborz 248
		Kolonie Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej 252
		Budownictwo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 255
		Warszawskie założenia śródmiejskie 259

ROZDZIAŁ VI. Międzywojenny Poznań – recepcja idei reformatorskich 272

	Lata dwudzieste 273
		Budownictwo komunalne 274
		Osiedla podmiejskie 285
		Zespoły i mieszkania pracownicze 290
		Osiedla urzędnicze 295
	Lata trzydzieste 309
		Prywatne kamienice śródmiejskie 312
		Mieszkania pracownicze 314
		Zespoły domów jednorodzinnych 325
		Budynki socjalne dla klas średnich 334
		Osiedla ogródkowe 335
		Robotnicze zespoły mieszkaniowe 341

ROZDZIAŁ VII. Budownictwo w III Rzeszy, ideologia i/a reforma 348

	Programy sanacji miast 351
	Architektura w związkach z ziemią i narodem 354
	Wzorcowe osiedla 357
	Modelowe miasta partyjne 357
	Krajobraz miejski 361
	Realizacja miast modelowych 363
	Program budowy mieszkań po wojnie 366

ROZDZIAŁ VIII. Działalność budowlana w Poznaniu w czasie II wojny światowej 375

	Plan rozwoju Poznania autorstwa Waltera Bangerta 376
	Programowe osiedla mieszkaniowe 381
	Budownictwo tymczasowe 394
	Sanacja Starego Miasta 396
	Krajobraz miejski (Stadtlandschaft) 398

ZAKOŃCZENIE 404
BIBLIOGRAFIA 413
INDEKS NAZWISK 434
SKRÓTY 442
ZESTAWIENIE POLSKICH I NIEMIECKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH 444