Mutacje apokryfu

• Druk: Łódź, 2021
• Autor: Danuta Szajnert
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Książka dotyczy apokryfu literackiego, czyli transrodzajowej i transgatunkowej, wielopostaciowej formy wypowiedzi o szczególnym potencjale krytycznym, opartej na swoistych relacjach intertekstualnych, silniej niż inne angażujących takie kategorie, jak kanon i autentyk (różnie rozumiane) oraz wartość i źródło. Genologicznym intertekstem tej formy jest apokryf biblijny. W rozdziale I, wykorzystując różne użycia nazwy apokryf oraz aktywizując kluczową dla niego relację do rozmaicie rozumianego kanonu, proponuję własne rozumienie oraz wyodrębniam trzy zasadnicze postaci apokryficzności. Rozdział II i III poświęcam jednej z nich – chodzi tu o utwory wyraziście stowarzyszone z kanonem literackim innym niż staro- i nowotestamentowy – i koncentruję się na tym, co bodaj najsilniej stymuluje inwencję apokryfistów w XX i XXI wieku. Jest to niezgoda na aksjologiczno-światopoglądowe uwikłania arcydzielnych pre-tekstów fikcjonalnych, czyli możliwość rewizji kanonu literackiego. W rozdziale IV skupiam się na apokryficzności powieściowych autobiografii, przypisanych przez autorów postaciom rzeczywistym; rolę kanonicznych pre-tekstów odgrywają w tych rzekomych autobiografiach wypowiedzi niefikcjonalne – biografie i inne źródła dokumentarne. Tutaj również szczególną uwagę zwracam na potencjał tej odmiany apokryfu literackiego, dywersyjny względem obrazów utrwalonych w oficjalnych przekazach.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Językoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8220-514-5
• ISBN druku: 978-83-8220-513-8
• Liczba stron: 230

Pobierz spis treści»

Od Autorki	7

Rozdział 1. Mutacje albo wędrówki apokryfu	9
1.1.	Apokryf – księga tajemna	15
1.2.	Apokryf – tekst niekanoniczny	17
1.3.	Apokryf – tekst literacki o tematyce biblijnej	20
1.4.	Apokryf – tekst niekanoniczny (inaczej)	26
1.5.	Apokryf – mistyfikacja	37
1.6.	„Światopogląd” apokryfu	48

Rozdział 2. Dywersyjny potencjał apokryfu	63
2.1.	Gertruda się odszczekuje	66
2.2.	Gertruda się tłumaczy	68
2.3.	Penelopa się odważa	70
2.4.	Madame de Merteuil się nie zmienia	73
2.5.	Robinson się zmienia	74
2.6.	Piętaszek się opiera	80
2.7.	Berta Mason się poddaje	90
2.8.	Pan March się kaja	93
2.9.	Meursault się odradza	106

Rozdział 3. Apokryficzne geo(bio)grafie bohaterów literackich	131
3.1.	„Dania jest więzieniem”	133
3.2.	„Mój ojciec […] powiedział tylko, że słynie z piękności w Spanish Town”	136
3.3.	 „Pani March, Pani mąż jest ciężko chory. Proszę natychmiast przyjechać, S. Hale, Szpital Blanka, Waszyngton”	139
3.4.	„Mówią, że się udała w kierunku Holandii”	144
3.5.	„Miał za sobą cztery półrocza studiów na politechnice gdańskiej”	148

Rozdział 4. Apokryficzne (auto)biografie	153
4.1.	Facta ficta – wokół apokryficznych Pamiętników Hadriana	154
4.1.1.	„Jedną nogą w erudycji, drugą w magii – […] w magii sympatyczne j”	156
4.1.2.	„Portret […] głosu”	161
4.1.3.	„[A]pokryfem nazywa się […] to, co jest fałszywe, a pragnie uchodzić za prawdziwe”	174
4.2.	Czerwony ledykant Spinozy – apokryficzne sceny z życia filozofa (Zbigniew Herbert i Goce Smilevski)	178

Nota bibliograficzna	201
Bibliografia	203
Indeks nazwisk	217
The Mutations of an Apocryphon (Summary)	223