Polityka przestrzenna w Polsce

• Druk: Łódź, 2015
• Autor: Cezary Brzeziński
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Ład przestrzenny ma szczególną wartość dla żyjącego i gospodarującego w przestrzeni człowieka. Dzięki prawidłowemu ukształtowaniu przestrzeni można chronić walory przyrodnicze, ograniczać antropopresję, tworzyć warunki do ochrony zabytków architektury czy układów urbanistycznych, a także wpływać na efektywniejsze funkcjonowanie gospodarki. Obserwacja niekorzystnych procesów przestrzennych w Polsce – m.in. żywiołowego rozlewania się miast, rozpraszania zabudowy na terenach wiejskich – zrodziła pytanie: dlaczego jednak tak się dzieje? Przekonanie o tym, że negatywne skutki planowania przestrzennego wynikają z obowiązującego prawa, skłoniło do wykorzystania w badaniu tego problemu podejścia instytucjonalnego. Przeprowadzono zatem ekonomiczną analizę prawa, przyglądając się zależnościom pomiędzy obowiązującymi rozwiązaniami ustawowymi oraz ich interpretacjami przez sądy administracyjne a skutkami finansowymi, jakie one niosą. W literaturze polskiej niewiele jest publikacji dotyczących skutków finansowych planowania przestrzennego, a już istniejące nie przedstawiają dokładnych zależności między unormowaniami prawnymi i ich skutkami ekonomicznymi. Niniejsza monografia w znaczącym stopnie wypełnia tę lukę i jest ona adresowana do szerokiego grona Czytelników zainteresowanych gospodarką przestrzenną – zarówno studentów tego kierunku, jak i ekonomistów, geografów, urbanistów, prawników oraz ekologów.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7969-796-0
• ISBN druku: 978-83-7969-795-3
• Liczba stron: 207

Pobierz spis treści»

Wstęp  8

Rozdział I. Ład przestrzenny w aspekcie ekonomicznym i jego znaczenie  14
1. Pojęcie przestrzeni i ładu przestrzennego  14
1.1. Przestrzeń i jej cechy  14
1.2. Istota ładu przestrzennego i jego przejawy  19
2. Ład przestrzenny jako kategoria ekonomiczna  23
3. Znaczenie ładu przestrzennego w gospodarce  33

Rozdział II. Instytucjonalne uwarunkowania funkcjonowania gospodarki  38
1. Ekonomia instytucjonalna – zarys nurtu  38
2. Rola oraz znaczenie państwa i prawa w gospodarce  42
3. Teoria praw własności  49
4. Teoria kosztów transakcyjnych  53
5. Procesy polityczne w ujęciu instytucjonalnym  57
6. Ekonomiczna analiza prawa (Law & Economics)  60

Rozdział III. System planowania przestrzennego w Polsce  70
1. Podstawy teoretyczne planowania przestrzennego  70
1.1. Podstawowe pojęcia gospodarki przestrzennej  70
1.2. Pojęcie polityki przestrzennej i jej cele  73
2. Uwarunkowania prawne planowania przestrzennego w Polsce  77
2.1. Planowanie przestrzenne w Polsce przed II wojną światową  77
2.2. Planowanie przestrzenne w okresie 1945–1989  80
2.3. Planowanie przestrzenne w Polsce po 1990 roku  81
3. Instrumenty realizacji polityki przestrzennej  85
3.1. Instrumenty realizacji polityki przestrzennej na poziomie lokalnym  86
3.2. Instrumenty realizacji polityki przestrzennej na poziomie wojewódzkim  93
3.3. Instrumenty realizacji polityki przestrzennej na poziomie krajowym  94
4. Prognozy skutków finansowych uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego  95

Rozdział IV. Skutki finansowe uchwalenia planu miejscowego w ujęciu instytucjonalnym  106
1. Cel i zakres rozważań oraz wyjaśnienia terminologiczne  106
2. Skutki finansowe uchwalenia i realizacji planu miejscowego jako koszty środowiska instytucjonalnego  113
2.1. Skutki finansowe wynikające z przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym niebędących pod kontrolą gminy  113
2.2. Skutki finansowe wynikające ze świadomej polityki przestrzennej gminy  118
2.2.1.	Wpływy z tytułu uchwalenia i realizacji planu miejscowego  118
2.2.2.	Wydatki wynikające z uchwalenia i realizacji planu miejscowego  128
3. Skutki finansowe planowania przestrzennego jako koszty porządku instytucjonalnego  133

Rozdział V. Skutki finansowe systemu planowania przestrzennego na poziomie lokalnym – wyniki badań  136
1. Cel i zakres badań  136
2. Ocena wpływu ram prawnych uchwalenia i realizacji planu miejscowego na sytuację finansową gmin – opinia władz lokalnych wraz z analizą finansową  141
2.1. Ocena ram prawnych uchwalenia i realizacji planu miejscowego pod względem generowania wydatków  141
2.2. Ocena ram prawnych uchwalenia i realizacji planu miejscowego pod względem generowania dochodów  154
3. Ocena prognoz skutków finansowych uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako instrumentu wspomagającego proces decyzyjny w planowaniu przestrzennym  166
4. Propozycje zmian w prawie planowania przestrzennego w celu poprawy efektywności ekonomicznej  170

Zakończenie  180
Bibliografia  184
Załącznik – formularz ankiety  198
Summary  204
Spis tabel  206
Od Redakcji  208