Polscy migranci i ich starzejący się rodzice

• Druk: Warszawa, 2013
• Autor: Łukasz Krzyżowski
• Wydawca: Scholar

Wokół migracji dorosłych dzieci w kontekście potrzeb ich starszych rodziców, konstruowane są negatywne dyskursy przybierające postać panik moralnych. W ich centrum znajdują się migrujące kobiety, szczególnie te, których rodzice wymagają pomocy w utrzymaniu higieny osobistej. Są one w większym stopniu niż migrujący mężczyźni, którzy znajdują się w podobnej sytuacji, poddane społecznym (negatywnym) ocenom w społeczeństwie wysyłającym. Zmusza je to do podjęcia dodatkowego wysiłku w państwie imigracji, aby bezpośrednią opiekę osobistą zastąpić substytutem w postaci wsparcia finansowego.
Sytuacja migrujących kobiet ulega dodatkowej komplikacji, gdy są one obciążone podwójnymi zobowiązaniami rodzinnymi i opiekują się nie tylko swoimi starszymi rodzicami, lecz także własnymi dziećmi. Ta częsta w transnarodowej rzeczywistości sytuacja prowadzi do pojawienia się licznych napięć i dylematów moralnych. W swej książce zajmuję się funkcjonowaniem transnarodowego systemu opieki międzygeneracyjnej, w ramach którego realizowane są praktyki społeczno-kulturowe redukujące przynajmniej częściowo owe napięcia i dylematy.
Łukasz Krzyżowski

Łukasz Krzyżowski – socjolog, adiunkt zatrudniony w AGH w Krakowie. Swoje zainteresowania naukowe skupia głównie wokół socjologii transmigracji, socjologii starości oraz socjologii rodziny. Autor książki Między gminą Radgoszcz a resztą Europy. Ku antropologii transmigracji (Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2009) oraz licznych artykułów z zakresu migracji, starości oraz relacji międzygeneracyjnych.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-683-9
• ISBN druku: 978-83-7383-683-9
• Liczba stron: 226

Wstęp  7
Rozdział 1
Starość i migracje jako wyzwania demograficzne XXI wieku  14
1.1. Starość i starzenie się jako przedmiot refleksji socjologicznej    14
1.1.1. Starzenie się jako globalny proces demograficzny XX i XXI wieku    14
1.1.2. Dlaczego społeczeństwa się starzeją?    18
1.1.3. Portret demograficzny osób starszych w Polsce   20
1.1.4. Relacje międzygeneracyjne – solidarność, napięcia i konflikty    22
1.1.5. Relacje międzygeneracyjne a opieka rodzinna nad osobami starszymi    31
1.2. Migracje i opieka nad osobami starszymi
w transnarodowych przestrzeniach społecznych   36
1.2.1. Relacje transnarodowe i transnarodowe przestrzenie społeczne   37
1.2.2. Transnarodowość, starość i opieka   44
1.3. Podsumowanie   52
Rozdział 2
Starość, relacje międzygeneracyjne i migracje a metodologia badań własnych   53
2.1. Metoda etnograficzna w badaniu migracji, starości i relacji
międzygeneracyjnych   53
2.1.1. Etnografia w badaniach starości i relacji międzygeneracyjnych   56
2.2. Etnografia wielostanowiskowa   58
2.2.1. Transnarodowość i nacjonalizm metodologiczny   58
2.2.2. Etnografia wielostanowiskowa a badania własne    59
2.2.3. Uzasadnienie wyboru „stanowisk” do badań etnograficznych   60
2.2.4. Etapy realizacji badań terenowych, strategie doboru próby
oraz zastosowane techniki badawcze   69
2.3. Podsumowanie   74
Rozdział 3
Polska kultura opieki i migracji   77
3.1. Kultura opieki rodzinnej w Polsce. Systemowy i kulturowy kontekst relacji
międzygeneracyjnych w rodzinie   79
3.2. Praktyka opiekowania się wnukami   87
3.3. Opieka dorosłych dzieci nad starymi rodzicami   91
3.4. Kultura opieki rodzinnej (stacjonarnej) w Polsce   94
3.5. Migracje jako strategia zapewniania bezpieczeństwa socjalnego rodziny   99
3.6. Kultura migracji, strategie migracyjne a opieka i bezpieczeństwo socjalne
rodziny   107
3.7. Podsumowanie   110
Rozdział 4
Transnarodowa sieć rodzinna.
Migranci i ich starsi rodzice   112
4.1. Historie migracyjne, motywacje i strategie mobilności międzynarodowej    113
4.1.1. Częstotliwość i długość pobytu migrantów w Polsce    119
4.1.2. Motywacje, decyzje migracyjne
oraz zarządzanie transnarodowym życiem   121
4.2. Transnarodowa sieć rodzinna. Warunki życia badanych migrantów    125
4.2.1. Sytuacja społeczno-ekonomiczna badanych migrantów   125
4.2.2. Struktura, warunki życia i dynamika rodzin badanych migrantów    129
4.3. Warunki życia rodziców migrantów   134
4.4. Podsumowanie   140
Rozdział 5
Transnarodowa kultura opieki – praktyki społeczno-kulturowe,
postawy i konsekwencje realizacji zobowiązań rodzinnych   141
5.1. Bieg życia jednostki a dynamika zobowiązań międzygeneracyjnych.
Wsparcie rodzinne w perspektywie starszych rodziców   142
5.1.1. Pomoc rodziców udzielana migrującym i niemigrującym dzieciom    146
5.2. Pomoc rodzicom udzielana przez dzieci.
Podział prac opiekuńczych między rodzeństwem   152
5.3. Wymiary opieki transnarodowej   155
5.3.1. Monitoring sytuacji życiowej rodziców badanych migrantów.
Nowe technologie komunikacyjne w życiu transnarodowej rodziny    156
5.3.2. Pomoc rzeczowa, praktyczna pomoc domowa, wsparcie w sprawach
urzędowych oraz opieka osobista    163
5.3.3. Opieka osobista   165
5.3.4. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych    167
5.3.5. Praktyczna pomoc domowa    167
5.3.6. Pomoc finansowa   169
5.3.7. Podział prac opiekuńczych w sieci rodzinnej    171
5.4. Polska kultura opieki –
modyfikacje w transnarodowych przestrzeniach społecznych   173
5.5. Konsekwencje realizacji zobowiązań rodzinnych.
Migranci w Islandii i ich starzy rodzice w Polsce   179
5.5.1. Wsparcie społeczne, ambiwalencje oraz nierówności    184
5.6. Podsumowanie   187
Zakończenie.
W kierunku transnarodowego systemu opieki międzygeneracyjnej    190
Bibliografia   202
Spis tabel    219
Spis rycin   220
Aneks – Lista informatorów   221
Nota o Autorze   226