Porządek międzynarodowy. Perspektywa ontologiczna
Bohaterem tej książki jest porządek międzynarodowy. Nie jakiś wybrany, westfalski, wersalski, zimnowojenny czy liberalny, jak się nazywa kolejne porządki w historii lub politologii, lecz także w języku polityczno-publicystycznym.
To jest rzecz o pierwszym w dziejach porządku międzynarodowym, który niezauważenie pojawił się bezpośrednio po I wojnie światowej i nadal trwa. Tytułowa perspektywa ontologiczna oznacza, że w książce podjęto próbę wyjaśnienia jego istoty, łącznie z genezą, strukturą oraz procesem i logiką rozwoju. Jest to propozycja rewizjonistyczna w stosunku do zadomowionych w literaturze przedmiotu ujęć „bohatera” książki. Ale też, co jest nieśmiałą nadzieją Autora, może skłaniać do ukierunkowanej analizy empirycznej oraz szerszej refleksji teoretycznej służącej poznaniu stosunków międzynarodowych jako jednej ze sfer rzeczywistości oraz przedmiotu badań.
***
Dokonana w recenzowanym tekście synteza jest na najwyższym poziomie oraz w znakomity sposób łączy ogromną erudycję i wszechstronne doświadczenia jej Autora. A dla czytelników będzie stanowić i kompendium wiedzy, i skuteczną inspirację do samodzielnych badań i analiz.
z recenzji Profesora Wojciecha Kosteckiego
Roman Kuźniar – profesor dr hab., kierownik Katedry Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Były dyrektor departamentu analityczno-planistycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Autor wielu publikacji z zakresu historii najnowszej stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego, ochrony praw człowieka, polityki zagranicznej RP, m.in.: Prawa człowieka. Prawo – instytucje – stosunki międzynarodowe (wyd. III, dodruk 2006), Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki (2005; wyd. II 2006), Pozimnowojenne dwudziestolecie 1989–2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku (2011), Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej (2012), My, Europa (2013), Europa w porządku międzynarodowym (2016); współredaktor i współautor: Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian (wraz z Z. Lachowskim, wyd. pol. 2003, ang. 2004), Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu (2011), Bezpieczeństwo międzynarodowe (wraz z B. Balcerowiczem i in., 2012), współautor Wojny Zachodu. Interwencje zbrojne państw zachodnich po zimnej wojnie (M. Madej red., 2017), Jestem obywatelem Unii Europejskiej (2019). Od 1995 r. redaktor naczelny Rocznika Strategicznego. W latach 2010–2015 doradca Prezydenta RP ds. międzynarodowych.
Spis treści
Wprowadzenie 7
Prolegomena
Rozdział I
Wokół pojęcia 19
Rozdział II
W poszukiwaniu archeporządków 37
Rozdział III
Protoporządek 54
Struktura
Rozdział IV
Państwo 77
Rozdział V
Relacje 99
Rozdział VI
Normy i instytucje 116
Dynamika
Rozdział VII
Gospodarka 137
Rozdział VIII
Idee i ideologie 158
Rozdział IX
Mocarstwa i ich derywaty 177
Ewolucja
Rozdział X
Proces chronologicznie – trzy fazy za nami 199
Rozdział XI
Proces ontologicznie – samomodyfikujące stawanie się 217
Literatura 233
Indeks 246
