Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie

• Druk: 2024
• Autor: Karol Karski, Stefan Sawicki, Wojciech Góralczyk
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie ukazuje się od 47 lat i jest najstarszym wznawianym do dziś polskim podręcznikiem z zakresu tej gałęzi prawa. Napisany przez prof. Wojciecha Góralczyka, obecnie jest aktualizowany przez Jego uczniów – prof. Stefana Sawickiego i prof. Karola Karskiego, kolejnych szefów katedry prawa międzynarodowego publicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

19. wydanie książki zostało zaktualizowane, zmienione i uzupełnione m.in. o kwestie związane ze statusem i funkcjonowaniem podmiotów prawa międzynarodowego czy problematykę międzynarodowego prawa karnego.

Opracowanie jest przeznaczone przede wszystkim dla studentów wydziałów prawa, a także osób zainteresowanych prawem międzynarodowym publicznym, m.in. polityków i dziennikarzy. Może być także przydatne studentom innych kierunków, w tym w szczególności stosunków międzynarodowych, administracji oraz zarządzania.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8358-795-0
• ISBN druku: 978-83-8358-595-6
• EAN: 9788383587950
• Liczba stron: 496

Wykaz skrótów | str. 13
Słowo wstępne | str. 15
Rozdział I
Zagadnienia ogólne | str. 17

Pojęcie prawa międzynarodowego | str. 17

1.1. Definicja prawa międzynarodowego | str. 17
1.2. Prawo międzynarodowe publiczne a prawo międzynarodowe prywatne | str. 19
1.3. Nazwa prawa międzynarodowego | str. 20

Funkcje (przedmiot) prawa międzynarodowego | str. 21
Stosunki międzynarodowe, czyli obrót międzynarodowy | str. 23
Cechy charakterystyczne prawa międzynarodowego | str. 25

4.1. Uwagi ogólne | str. 25
4.2. Tworzenie prawa międzynarodowego (brak ustawodawcy) | str. 26
4.3. Przymus w prawie międzynarodowym (brak zorganizowanego aparatu przymusu) | str. 26
4.4. Brak obowiązkowego sądownictwa międzynarodowego | str. 28
4.5. Stosowanie prawa międzynarodowego i jego moc wiążąca | str. 28

Struktura i charakter norm współczesnego prawa międzynarodowego | str. 29
Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne. Stosowanie prawa międzynarodowego wewnątrz państwa | str. 32

6.1. Uwagi ogólne | str. 32
6.2. Dualizm i monizm | str. 33
6.3. Obowiązek dostosowania prawa wewnętrznego do prawa międzynarodowego | str. 35
6.4. Sposoby harmonizacji prawa wewnętrznego z międzynarodowymi zobowiązaniami | str. 36
6.5. Miejsce prawa wewnętrznego w stosunkach międzynarodowych | str. 39
6.6. Komplementarność wewnętrznego i międzynarodowego porządku prawnego | str. 41
Rozdział II
Rozwój prawa międzynarodowego | str. 43

Uwagi ogólne | str. 43
Początki prawa międzynarodowego | str. 44
Ukształtowanie systemu prawa międzynarodowego | str. 45
Prawo międzynarodowe w okresie kapitalizmu | str. 47
Okres międzywojenny i druga wojna światowa | str. 52
Okres po drugiej wojnie światowej | str. 57

Rozdział III
Źródła prawa międzynarodowego | str. 67

Pojęcie źródeł prawa międzynarodowego | str. 67

1.1. Różne znaczenia tego terminu | str. 67
1.2. Artykuł 38 Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości a źródła prawa międzynarodowego | str. 68
1.3. Współczesne źródła prawa międzynarodowego | str. 71
1.4. Środki pomocnicze do stwierdzania istnienia norm prawa międzynarodowego | str. 72

Umowa międzynarodowa | str. 74

2.1. Uwagi ogólne | str. 74
2.2. Zawieranie umów międzynarodowych | str. 81
2.3. Obowiązywanie umowy międzynarodowej. Ważność | str. 89
2.4. Zakres czasowy obowiązywania i stosowania umowy międzynarodowej (od kiedy do kiedy) | str. 93
2.5. Zakres podmiotowy obowiązywania umowy międzynarodowej (kogo umowa międzynarodowa obowiązuje) | str. 100
2.6. Zakres terytorialny obowiązywania i stosowania umowy międzynarodowej | str. 102
2.7. Zakres rzeczowy (przedmiotowy) obowiązywania umowy międzynarodowej | str. 103
2.8. Interpretacja (wykładnia) umowy międzynarodowej | str. 105

Prawo zwyczajowe | str. 109
Uchwały prawotwórcze (normatywne) organizacji międzynarodowych | str. 120
Kodyfikacja prawa międzynarodowego | str. 125

Rozdział IV
Podmioty prawa międzynarodowego | str. 131

Uwagi ogólne | str. 131
Państwo | str. 134

2.1. Pojęcie i istota państwa | str. 134
2.2. Powstanie i upadek państwa | str. 137
2.3. Ciągłość (identyczność) i sukcesja państw | str. 141

Państwo w stosunkach międzynarodowych | str. 146

3.1. Suwerenność i kompetencja własna państw | str. 146
3.2. Zasada nieinterwencji | str. 149
3.3. Równość państw i ich immunitet jurysdykcyjny | str. 150

Rodzaje państw | str. 154

4.1. Państwa jednolite i złożone | str. 154
4.2. Państwa śródlądowe, państwa o niekorzystnym położeniu geograficznym i państwa archipelagowe | str. 155
4.3. Państwa trwale neutralne | str. 156

Podmioty prawa międzynarodowego inne niż państwa | str. 158
Uznanie międzynarodowe | str. 173

Rozdział V
Stosunki, zdarzenia i akty (czynności) prawnomiędzynarodowe | str. 181

Stosunki prawnomiędzynarodowe | str. 181
Zdarzenia prawnomiędzynarodowe | str. 182
Akty (czynności) prawnomiędzynarodowe | str. 183
Akty jednostronne państw | str. 190

Rozdział VI
Odpowiedzialność międzynarodowa | str. 195

Uwagi ogólne | str. 195
Odpowiedzialność państwa | str. 197
Odpowiedzialność jednostek | str. 202

Rozdział VII
Terytorium | str. 209

Uwagi ogólne | str. 209
Terytorium państwowe | str. 210
Zwierzchnictwo terytorialne | str. 212
Szczególne ograniczenia zwierzchnictwa terytorialnego | str. 214
Nabycie terytorium państwowego | str. 216

5.1. Nabycie pierwotne | str. 216
5.2. Nabycie pochodne | str. 218
5.3. Zmiany terytorialne a obywatelstwo ludności | str. 219
5.4. Zakaz użycia siły i prawo narodów do samostanowienia a zmiany terytorialne | str. 220

Granice | str. 222

6.1. Uwagi ogólne | str. 222
6.2. Granice Polski | str. 225

Rzeki | str. 228
Obszary podbiegunowe | str. 232

Rozdział VIII
Międzynarodowe prawo morza | str. 235

Uwagi ogólne | str. 235
Obszary morskie – klasyfikacja | str. 237
Statki morskie | str. 239
Morskie wody wewnętrzne | str. 244
Wody archipelagowe | str. 247
Morze terytorialne | str. 248
Morska strefa przyległa | str. 252
Strefa wyłącznego rybołówstwa | str. 254
Szelf kontynentalny | str. 255
Strefa ekonomiczna | str. 257
Morze pełne | str. 259
Dno mórz i oceanów poza granicami jurysdykcji państwowej | str. 266
Cieśniny i kanały morskie | str. 267

13.1. Cieśniny | str. 267
13.2. Kanały morskie | str. 270

Współpraca międzynarodowa w dziedzinie korzystania z obszarów morskich i ochrony środowiska morskiego | str. 271

Rozdział IX
Międzynarodowe prawo lotnicze i kosmiczne | str. 277

Uwagi ogólne | str. 277
Przestrzeń powietrzna | str. 279
Statki powietrzne | str. 281
Międzynarodowa żegluga powietrzna | str. 284
Prawo kosmiczne | str. 287

Rozdział X
Ludność państwa | str. 293

Uwagi ogólne | str. 293
Obywatelstwo | str. 294
Traktowanie cudzoziemców | str. 300
Międzynarodowy ruch osobowy | str. 302
Ekstradycja i azyl | str. 305
Ochrona grup ludzkich i praw człowieka | str. 307
Uchodźcy | str. 311

Rozdział XI
Prawo dyplomatyczne i konsularne | str. 313

Uwagi ogólne | str. 313
Stosunki i służba dyplomatyczna | str. 314

2.1. Źródła prawa dyplomatycznego | str. 314
2.2. Ustanowienie i utrzymywanie stosunków dyplomatycznych | str. 316
2.3. Funkcje misji dyplomatycznej | str. 316
2.4. Członkowie misji dyplomatycznej | str. 318
2.5. Przywileje i immunitety dyplomatyczne | str. 323
2.6. Treść (zakres przedmiotowy) przywilejów i immunitetów dyplomatycznych | str. 325
2.7. Osoby korzystające z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych (zakres podmiotowy) | str. 327
2.8. Zakres czasowy obowiązywania przywilejów i immunitetów | str. 328
2.9. Zakres terytorialny obowiązywania przywilejów i immunitetów | str. 328
2.10. Obowiązek członków misji wobec państwa przyjmującego | str. 329
2.11. Pomieszczenia misji dyplomatycznej | str. 330
2.12. Misje specjalne | str. 330

Stosunki i służba konsularna | str. 331

3.1. Źródła prawa konsularnego | str. 331
3.2. Ustanowienie i utrzymywanie stosunków konsularnych | str. 332
3.3. Funkcje konsularne | str. 333
3.4. Członkowie urzędu konsularnego | str. 335
3.5. Przywileje i immunitety konsularne | str. 337
3.6. Treść (zakres przedmiotowy) przywilejów i immunitetów konsularnych | str. 337
3.7. Osoby korzystające z przywilejów i immunitetów konsularnych | str. 338
3.8. Zakres czasowy obowiązywania przywilejów i immunitetów konsularnych | str. 339
3.9. Zakres terytorialny obowiązywania przywilejów i immunitetów konsularnych | str. 339
3.10. Pomieszczenia i archiwa konsularne | str. 339
Rozdział XII
Organizacje międzynarodowe | str. 341

Uwagi ogólne | str. 341
Organizacja Narodów Zjednoczonych | str. 352

2.1. Podstawy prawne i istota ONZ | str. 352
2.2. Członkostwo w ONZ | str. 354
2.3. Cele i zasady ONZ | str. 357
2.4. Struktura organizacyjna ONZ | str. 359
2.5. Zgromadzenie Ogólne | str. 360
2.6. Rada Bezpieczeństwa | str. 363
2.7. Rada Gospodarcza i Społeczna | str. 366
2.8. Rada Powiernicza | str. 367
2.9. Sekretariat | str. 368
2.10. Misje pokojowe | str. 369
2.11. Działalność ONZ | str. 370

Organizacje wyspecjalizowane | str. 372
Organizacje regionalne | str. 373

4.1. Organizacja Państw Amerykańskich | str. 373
4.2. Liga Państw Arabskich | str. 374
4.3. Unia Afrykańska | str. 375

Organizacje wojskowe | str. 376

5.1. Karta Narodów Zjednoczonych a przymierza | str. 376
5.2. Traktat Północnoatlantycki | str. 377

Rada Europy | str. 377
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) | str. 380

Rozdział XIII
Załatwianie sporów międzynarodowych | str. 383

Uwagi ogólne | str. 383
Rokowania (negocjacje) | str. 387
Dobre usługi i pośrednictwo (mediacja) | str. 388
Komisje śledcze | str. 389
Koncyliacja | str. 390
Postępowanie przed organami Narodów Zjednoczonych | str. 391
Arbitraż (sądownictwo polubowne) | str. 393
Sądownictwo międzynarodowe | str. 396

8.1. Uwagi ogólne | str. 396
8.2. Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej | str. 397
8.3. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości | str. 397
8.4. Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza | str. 406

Środki odwetowe | str. 406

Rozdział XIV
Prawo przeciwwojenne | str. 409

Uwagi ogólne | str. 409
Zakaz agresji | str. 409
Definicja agresji | str. 413
Bezpieczeństwo zbiorowe | str. 416

Rozdział XV
Prawo konfliktów zbrojnych | str. 423

Uwagi ogólne | str. 423

1.1. Pojęcie wojny i konfliktu zbrojnego | str. 423
1.2. Pojęcie prawa konfliktów zbrojnych i jego obowiązywanie | str. 424
1.3. Stosowanie prawa konfliktów zbrojnych w konfliktach niemających charakteru międzynarodowego | str. 426
1.4. Źródła prawa konfliktów zbrojnych | str. 427
1.5. Obszar wojny i teatr wojny | str. 430

Początek wojny | str. 431
Wojna lądowa | str. 432

3.1. Siły zbrojne – skład | str. 432
3.2. Kroki nieprzyjacielskie | str. 435
3.3. Ochrona ofiar wojny | str. 438
3.4. Okupacja wojenna | str. 442

Wojna morska | str. 444

4.1. Uwagi ogólne | str. 444
4.2. Morskie siły zbrojne | str. 444
4.3. Akty walki | str. 445
4.4. Ochrona chorych, rannych i rozbitków | str. 446
4.5. Akty wrogie | str. 447

Wojna powietrzna | str. 448

5.1. Uwagi ogólne | str. 448
5.2. Siły zbrojne | str. 449
5.3. Akty walki | str. 449

Zakończenie wojny | str. 450
Neutralność w wojnie | str. 452

Materiały do poznania prawa międzynarodowego | str. 455
Skorowidz | str. 475