Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz

• Druk: 2012
• Autor: Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Publikacja stanowi pierwszy na rynku wydawniczym komentarz do ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej,wyjaśniający postanowienia ustawy w kontekście powszechnie obowiązujących przepisów prawa i uwzględniający orzecznictwo sądowe oraz literaturę przedmiotu. Akt ten wyróżnia się swą specyfiką na tle uchwalonych po zmianie ustroju państwa w 1989 r. ustaw indywidualnych normujących sytuację prawną poszczególnych kościołów i innych związków wyznaniowych w Polsce. Jednocześnie budzi on szerokie zainteresowanie, zwłaszcza ze względu na regulowanie przezeń spraw majątkowych żydowskich wyznaniowych osób prawnych oraz wolności wykonywania judaistycznych praktyk religijnych. Uregulowanie kwestii majątkowych określone w ustawie z 1997 r. wzbudza wielkie zainteresowanie osób będących w posiadaniu mienia pożydowskiego, jak i obecnych oraz potencjalnych wnioskodawców postępowań restytucyjnych. Adresaci: Komentarz jest skierowany w szczególności do przedstawicieli zawodów prawniczych, pracowników samorządu terytorialnego i administracji rządowej, wykładowców i studentów prawa, administracji, nauk humanistycznych i innych dyscyplin nauki, a także przedstawicieli podmiotów będących w posiadaniu dawnego mienia żydowskiego oraz zabiegających o zwrot nieruchomości żydowskich.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-3606-2
• ISBN druku: 978-83-264-1666-8
• EAN: 9788326436062
• Liczba stron: 324

Wykaz skrótów 	  11
Słowo wstępne 	  15
Od autorów  	  21
Geneza ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej  	  25
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej  	  33
Rozdział 1. Przepisy ogólne  	  33
Art. 1. [Przedmiot regulacji, relacja między ustawą wyznaniową a innymi przepisami prawa, struktura ustawy i kwalifikowany tryb jej zmiany]  	  33
Art. 2. [Członkostwo w gminach żydowskich, przynależność gmin do Związku Gmin]  	  44
Art. 3. [Autonomia gmin żydowskich w sprawach własnych]  	  48
Art. 4. [Niezależność organizacyjna gmin żydowskich i Związku Gmin od podmiotów zagranicznych]  	  58
Rozdział 2. Osoby prawne i ich organy  	  60
Art. 5. [Osobowość prawna rodzajowo i imiennie wskazanych jednostek organizacyjnych, ich organy i reprezentacja prawna]  	  60
Art. 6. [Nabywanie osobowości prawnej przez inne jednostki organizacyjne]  	  65
Art. 7. [Tryb tworzenia, przekształcania i znoszenia gmin żydowskich oraz nabywania przez nie osobowości prawnej]  	  67
Art. 8. [Odpowiedzialność za zobowiązania wyznaniowych osób prawnych]  	  69
Rozdział 3. Działalność gmin żydowskich  	  71
Art. 9. [Swoboda kultu publicznego]  	  71
1. Istota kultu publicznego  	  71
2. Kult publiczny jako sprawa własna gmin żydowskich  	  74
3. Wolność wykonywania czynności religijnych specyficznych dla judaizmu  	  76
4. Ochrona prawnokarna kultu publicznego  	  80
Art. 9a. [Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego]  	  82
1. Fakultatywność wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego  	  82
2. Przesłanki powstania skutków cywilnych małżeństwa wyznaniowego  	  84
3. Duchowny jako świadek kwalifi kowany formy wyznaniowej małżeństwa cywilnego  	  87
4. Elementy formy wyznaniowej pozostające w gestii gmin żydowskich  	  89
5. Ustanie małżeństwa cywilnego zawartego w formie wyznaniowej  	  91
6. Małżeństwa wyznaniowe niewywołujące skutków cywilnych  	  91
Art. 10. [Swoboda organizowania wyznaniowych ceremonii pogrzebowych i żałobnych na cmentarzach komunalnych]  	  92
Art. 11. [Prawo do zwolnień z pracy i nauki w cotygodniowe i okazjonalne święta żydowskie]  	  95
Art. 12. [Katecheza i nauczanie religii w szkołach publicznych]  	  101
1. Wyłączenie katechezy i nauczania religii spod reżimu ustawy wyznaniowej  	  101
2. Konstytucyjne i ustawowe podstawy nauki religii w szkole publicznej i przedszkolu publicznym  	  103
3. Dobrowolny charakter nauki religii w szkole publicznej  	  105
4. Podjęcie nauki religii i rezygnacja z niej  	  107
5. Szczegółowe zasady organizacji nauki religii  	  110
6. Nauczyciele religii  	  112
7. Ocena z nauki religii  	  113
8. Inne niż nauka religii formy ekspresji religijnej w publicznym systemie oświaty  	  114
9. Obowiązki władz szkolnych w zakresie podtrzymywania tożsamości religijnej uczniów 	  118
Art. 13. [Prawo zakładania i prowadzenia przez gminy żydowskie szkół i innych instytucji oświatowych oraz zakładów socjalnych]  	  119
Art. 14. [Prawo żołnierzy do zwolnień w celu odbycia praktyk religijnych]  	  125
Art. 15. [Sprawa służby wojskowej duchownych i kandydatów na duchownych]  	  129
Art. 16. [Posługi religijne dla osób przebywających w zakładach o obostrzonym rygorze pobytu]  	  134
Art. 17. [Organizacje wyznaniowe żydowskie]  	  138
Art. 18. [Działalność charytatywna osób prawnych działających na podstawie ustawy]  	  143
Art. 19. [Zwolnienie wybranych jednostek organizacyjnych z opłat za użytkowanie wieczyste]  	  145
Art. 20. [Prawo do emitowania nabożeństw i programów w publicznych środkach masowego przekazu]  	  146
Art. 21. [Współdziałanie organów władzy publicznej i wyznaniowych osób prawnych w zakresie ochrony i promocji dóbr kultury]  	  149
Rozdział 4. Sprawy majątkowe  	  152
Art. 22. [Prawa majątkowe gmin żydowskich, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego]  	  152
1. Uprawnienia gmin wyznaniowych żydowskich i Związku Gmin w sprawach majątkowych 	  152
2. Światowa Żydowska Organizacja Restytucji i jej aspiracje do udziału w restytucji mienia żydowskiego w Polsce  	  154
3. Podstawy prawne i działalność Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego 	  158
Art. 23. [Zakaz wywłaszczenia i inne formy ustawowej ochrony cmentarzy żydowskich]  	  163
Art. 24. [Sukcesja majątku zniesionej gminy żydowskiej i osoby prawnej z art. 6]  	  165
Art. 25. [Zwolnienia gmin żydowskich i Związku Gmin z niektórych danin publicznych]  	  166
Art. 26. [Zwolnienie Związku Gmin i gmin żydowskich z niektórych należności celnych]  	  169
Art. 27. [Wolność zbierania ofiar na działalność własną gmin żydowskich i Związku Gmin]  	  171
Rozdział 5. Przepisy przejściowe i końcowe  	  174
Art. 28. [Tożsamość związku wyznaniowego z ustawy wyznaniowej i zarejestrowanego Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich]  	  174
Art. 29. [Podstawy prawne i procedura uwłaszczenia]  	  176
Art. 30. [Przesłanki materialnoprawne postępowania regulacyjnego]  	  180
1. Pojęcie i cel postępowania regulacyjnego  	  181
2. Przesłanki materialnoprawne postępowania regulacyjnego wobec nieruchomości na terenie Polski z wyjątkiem Ziem Zachodnich i Północnych  	  189
2.1. Kategorie nieruchomości objęte postępowaniem regulacyjnym  	  189
2.2. Data własności nieruchomości  	  194
2.3. Przedwojenne podmioty własności nieruchomości objęte postępowaniem  	  195
2.4. Przejęcie nieruchomości przez państwo  	  206
3. Przesłanki materialnoprawne postępowania regulacyjnego wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych  	  208
4. Zasoby nieruchomości służące zaspokajaniu roszczeń w postępowaniu regulacyjnym  	  214
5. Ochrona praw nabytych osób trzecich  	  217
Art. 31. [Sposoby zaspokajania roszczeń w postępowaniu regulacyjnym]  	  220
1. Przeniesienie własności nieruchomości w naturze  	  220
2. Przyznanie nieruchomości zamiennej lub odszkodowania 	  223
3. Sposób regulacji wobec nieruchomości na Ziemiach Zachodnich i Północnych oraz cmentarzy  	  225
Art. 32. [Przesłanki formalnoprawne postępowania regulacyjnego, organizacja i zasady działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich]  	  226
1. Organizacja Komisji Regulacyjnej w świetle ustawy i zarządzenia w sprawie szczegółowego trybu jej działania  	  227
2. Wymogi formalne wniosku o wszczęcie postępowania regulacyjnego i kwestia dopuszczalności wniosku 	  232
3. Środki dowodowe w postępowaniu regulacyjnym  	  236
Art. 33. [Specyfika ugód i orzeczeń w postępowaniu regulacyjnym]  	  242
1. Ugody i ich znaczenie w postępowaniu regulacyjnym  	  243
2. Orzeczenia Komisji jako przejaw działania władzy publicznej  	  246
3. Brak instancyjności postępowania  	  250
4. Krytyka art. 33 ust. 6 jako niezgodnego z Konstytucją i problem trybu nowelizacji ustawy w sprawach majątkowych  	  252
Art. 34. [Nieuzgodnienie orzeczenia]  	  265
1. Procedura i skutki nieuzgodnienia orzeczenia  	  265
2. Przyczyny nieuzgodnienia orzeczenia  	  266
Art. 35. [Koszty postępowania regulacyjnego]  	  267
Art. 36. [Uchylenie przepisów obowiązujących]  	  268
Art. 37. [Termin wejścia ustawy w życie]  	  272
 Bibliografia  	  275
Aneks  	  287		Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. o uporządkowaniu stanu prawnego w organizacji gmin wyznaniowych żydowskich na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego  	  287
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 1999 r. w sprawie określenia państwowych jednostek organizacyjnych oraz jednostek samorządu terytorialnego, z których mienia mogą być wyłączone nieruchomości zamienne, oraz określenia państwowej jednostki organizacyjnej, na którą może być nałożony obowiązek zapłaty odszkodowania na rzecz gmin wyznaniowych żydowskich lub Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich  	  301
Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 października 1997 r. w sprawie szczegółowego trybu działania Komisji Regulacyjnej do Spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich  	  303
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej  	  311