Zarządzanie ryzykiem w procesie podejmowania decyzji ekonomicznych przez organizacje
Podejmowanie decyzji ekonomicznych jest niezwykle ważne dla decydenta, ale również dla otoczenia bliższego i dalszego, funkcjonujących organizacji, firm, gospodarstw domowych, organów ustawodawczych, krajowych i samorządowych oraz ich organów wykonawczych. Wewnątrz teorii organizacji i zarządzania wyłoniła się gałąź wiedzy, zwana „make decision theory", czyli teorią podejmowania decyzji. Powstało tysiące, a może setki tysięcy książek na temat podejmowania decyzji, dlatego można zadać sobie pytanie, dlaczego autorzy niniejszej monografii postanowili napisać kolejną książkę na ten temat?
Odpowiedź na to pytanie z naszej strony jest następująca:
• Po pierwsze, wszystkie procesy decyzyjne dotyczą przyszłości, która jest trudna do przewidzenia, nawet jeżeli do dyspozycji mamy najbardziej wyrafinowane modele prognozowania. Wynika to stąd, że gospodarowanie odbywa się w warunkach niepewności, którą próbujemy zmierzyć, co po zmierzeniu jest już ryzykiem gospodarczym. Przy podejmowaniu decyzji mamy wiedzę o ryzyku gospodarczym, ale nigdy nie dysponujemy pełną informacją jakie skutki wywoła nasza decyzja.
• Po drugie, w związku z tym, że decydent nigdy nie dysponuje pełną informacją, to decyzje podjęte trudno nazwać optymalnymi. Dlatego Herbert Simon słusznie twierdzi, że wszystkie procesy decyzyjne można określić jako decyzje o ograniczonej racjonalności, najczęściej oparte na modelach heurystycznych. Stąd będzie jeszcze długo powstawało wiele badań na temat pogłębienia racjonalności w procesie podejmowania decyzji.
• Po trzecie, w literaturze przedmiotu brakuje analiz dotyczących podejmowania decyzji w parlamencie, w rządzie i administracji centralnej, w Radzie Polityki Pieniężnej oraz w organach stanowiących prawo lokalne, czyli w jednostkach samorządu terytorialnego (JST). Autorzy monografii posiadają wieloletnie doświadczenie zarówno w JST, jak i w parlamencie oraz w konstytucyjnym organie NBP, czyli Radzie Polityki Pieniężnej. Dlatego też w tej monografii dokonamy analizy komparatywnej procesu podejmowania decyzji przez państwo i organy jednostek samorządu terytorialnego (JST), czyli przez podmioty publiczne z takim procesem w firmach i w gospodarstwach domowych.
Celem głównym monografii jest porównanie procesu decyzyjnego w różnych organizacjach (firmy, gospodarstwo domowe, państwo i jego organy, jednostki samorządu terytorialnego) w aspekcie ograniczenia ryzyka gospodarczego do minimum i osiągnięcia pożądanego efektu w określonym czasie. Będziemy więc poszukiwać odpowiedzi na pytanie: dlaczego przedsiębiorstwa osiągają sukces nie z powodu redukowania ryzyka gospodarczego, ale właśnie dlatego, że podejmują coraz bardziej ryzykowne decyzje.
