Administracja publiczna Królestwa Polskiego w latach 1864-1915

• Druk: Lublin, 2011
• Autor: Grzegorz Smyk
• Wydawca: UMCS

W niniejszej książce autor przedstawił problematykę zakresu odrębności ustroju administracji publicznej w Królestwie Polskim w okresie popowstaniowym (1864–1915) w konfrontacji z systemem organizacyjnym administracji w Cesarstwie Rosyjskim. Dociekania autora oparte zostały na dogłębnej analizie przepisów prawnych, stanowiących podstawę organizacji i funkcjonowania aparatu administracyjnego Królestwa Polskiego i Cesarstwa Rosyjskiego w tej epoce. Szczególnie wiele miejsca autor poświecił prezentacji polskiej i rosyjskiej myśli administracyjnej w XIX i na początku XX wieku, ujętej na szerokim tle europejskiej doktryny prawa administracyjnego.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7784-084-9
• Liczba stron: 456

Wstęp   9

ROZDZIAŁ I. Polska i rosyjska nauka administracji od XVIII do początków XX w.   29
1. Główne kierunki europejskiej myśli administracyjnej   29
1.1. Nauka policji   29
1.2. Rozwój nauk administracyjnych w XIX w  38
2. Rosyjska literatura prawno-administracyjna do początku XX w  50
3. Polska myśl administracyjna w XIX i na początku XX w  68
3.1. Początki nowożytnych nauk administracyjnych na ziemiach polskich w XVIII
i w pierwszej połowie XIX w  68
3.2. Powstanie polskiej szkoły prawa administracyjnego   77

ROZDZIAŁ II. Podstawowe pojęcia, definicje i konstrukcje teoretyczne w europejskiej nauce
administracji i prawa administracyjnego   87
1. Pojecie administracji i prawa administracyjnego   87
2. Stosunek administracyjny a publiczne prawo podmiotowe   95
3. Podmioty administrujące. Teoria organu administracyjnego   99
4. Prawne formy działania administracji   104
5. Konstrukcje prawnej organizacji administracji publicznej   112
5.1. System realny i prowincjonalny   112
5.2. Centralizacja i decentralizacja administracji   115
5.3. Koncentracja i dekoncentracja administracji   119
6. Teoria samorządu  122
7. Status prawny urzędników   135
8. Sadownictwo administracyjne  140

ROZDZIAŁ III. Zasady tworzenia prawa administracyjnego i jego źródła w Królestwie Polskim  152
1. Instytucje prawodawcze Cesarstwa Rosyjskiego   152
1.1. Cesarz i Duma Państwowa  152
1.2. Rada Państwa   156
1.3. Komitet Ministrów i Rada Ministrów  158
1.4. Senat Rządzący  160
2. Odrębne instytucje prawodawcze Królestwa Polskiego   162
2.1. Rada Stanu i Rada Administracyjna Królestwa Polskiego   162
2.2. Komitet Urządzający w Królestwie Polskim   165
2.3. Komisja Prawnicza   167
2.4. Własna J. C. M. Kancelaria do Spraw Królestwa Polskiego   169
2.5. Komitet do Spraw Królestwa Polskiego  170
3. Źródła prawa administracyjnego   171
3.1. Rodzaje i formy źródeł prawa  171
3.2. Akty prawne stanowione w trybie administracji centralnej   179
3.3. Akty prawne stanowione w trybie administracji podporządkowanej   186
4. Publikacja i ogłaszanie aktów administracyjnych   189
5. Wykładnia aktów administracyjnych   196
6. Zasady wprowadzania i zakres obowiązywania rosyjskich źródeł prawa administracyjnego
w Królestwie Polskim  198

ROZDZIAŁ IV. Organizacja administracji publicznej w Królestwie Polskim   225
1. Ogólna charakterystyka rosyjskiego modelu administracji publicznej  225
2. Reorganizacja zarządu administracyjnego Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowym  231
3. Organy administracji ogólnej   241
3.1. Urząd Generał-Gubernatora Warszawskiego   241
3.2. Zarząd gubernialny   248
3.2.1. Gubernatorzy   248
3.2.2. Wicegubernatorzy   252
3.2.3. Rządy gubernialne  254
3.3. Zarząd powiatowy   261
4. Administracja miejska   265
5. Samorząd gmin wiejskich   269
6. Organy administracji specjalnej   273
6.1. Zarząd oświaty   273
6.2. Zarząd cenzury   275
6.3. Zarząd skarbowy  276
6.3.1. Izby skarbowe   276
6.3.2. Zarząd akcyzy   279
6.3.3. Zarząd okręgów celnych  280
6.3.4. Zarząd dóbr państwowych   280
6.4. Komitety przemysłowe   282
6.5. Inspekcja Fabryczna   283
6.6. Zarząd poczt i telegrafu  285
6.7. Zarząd komunikacji lądowych i wodnych   286
6.8. Zarząd policji   287
6.9. Zarząd powinności wojskowej   290
6.10. Zarząd spraw włościańskich   291
6.11. Zarząd dobroczynności publicznej   293
6.12. Komisja Emerytalna w Królestwie Polskim   295
6.13. Kontrola Państwowa  296
6.14. Prokuratoria w Królestwie Polskim  297
7. Odrębność zarządu administracyjnego w guberniach Królestwa Polskiego po powstaniu
styczniowym   298

ROZDZIAŁ V. Stanowisko prawne urzędników cywilnych   305
1. Źródła pragmatyki służbowej   305
1.1. Ustawa o służbie cywilnej w Królestwie Polskim   305
1.2. Statut o służbie cywilnej w Cesarstwie Rosyjskim   307
1.3. Przepisy szczegółowe  308
2. Rangi, klasy, tytuły i stanowiska służbowe  308
3. Warunki mianowania   312
3.1. Poddaństwo rosyjskie   312
3.2. Wiek   315
3.3. Płeć   315
3.4. Kwalifikacje  316
3.5. Niekaralność  317
3.6. Język rosyjski  318
4. Nominacja   319
4.1. Organy uprawnione do nominowania urzędników cywilnych  319
4.2. Warunki szczegółowe nominacji   320
5. Obowiązki urzędników w czasie pełnienia służby   321
6. Prawa i przywileje urzędnicze  324
6.1. Uposażenie  325
6.2. Prawo do urlopu   328
6.3. Prawo do awansu   329
6.4. Prawo do tytułów i rang cywilnych   330
6.5. Nagrody i odznaczenia   331
6.6. Prawo do nabycia szlachectwa   334
6.7. Prawo do munduru   335
6.8. Zwolnienie z obowiązku służby wojskowej   335
6.9. Prawo do kształcenia dzieci na koszt państwa   336
7. Dowody służby cywilnej   337
7.1. Patent nominacyjny   337
7.2. Lista stanu służby   337
7.3. Atestat   339
8. Odpowiedzialność urzędników cywilnych  340
8.1. Odpowiedzialność porządkowa   341
8.2. Odpowiedzialność dyscyplinarna i karnosądowa  342
8.3. Odpowiedzialność cywilna  
9. Rozwiązanie stosunku urzędniczego   347
9.1. Zwolnienie urzędnika z powodu likwidacji lub reorganizacji urzędu   347
9.2. Zwolnienie urzędnika na własna prośbę  348
9.3. Zwolnienie urzędnika jednostronna decyzja organu   349
9.4. Śmierć urzędnika   350
10. Prawa emerytalne urzędników i członków ich rodzin po zakończeniu służby cywilnej  350
10.1. Stowarzyszenia emerytalne   351
10.2. Fundusz emerytalny   351
10.3. Warunki pobierania pensji emerytalnej   352
10.4. Uprawnienia zony i dzieci zmarłego urzędnika   353
10.5. Zawieszenie i utrata prawa do emerytury  354

ROZDZIAŁ VI. Kontrola i nadzór nad administracja publiczna w Królestwie Polskim   355
1. Rosyjski model kontroli administracji publicznej   355
2. Urzędy mieszane   361
2.1. Gubernialne Urzędy do Spraw Włościańskich  361
2.2. Gubernialne Urzędy do Spraw Powinności Wojskowej   364
2.3. Gubernialne Urzędy do Spraw Fabrycznych i Górniczych   367
2.4. Gubernialne Urzędy do Spraw Podatku Przemysłowego  370
2.5. Gubernialne Urzędy do Spraw Podatku Kwaterunkowego   373
2.6. Gubernialne Urzędy do Spraw Stowarzyszeń   376
3. Departamenty Administracyjne i I Ogólne Zebranie Departamentów Senatu Rządzącego  379
3.1. Skład i organizacja wewnętrzna   379
3.2. Kompetencje   385
3.3. Postępowanie w Departamentach Administracyjnych i w I Ogólnym Zebraniu
Departamentów Senatu   396
3.4. Charakter i moc prawna orzeczeń Senatu  406

Uwagi końcowe   411
Bibliografia   419
I. Źródła drukowane – akty prawne i zbiory przepisów   419
1. Wykaz aktów prawnych   419
2. Zbiory przepisów   434
II. Literatura   438